Zwolnienie z obowiązku składania dokumentów rozliczeniowych

• jest osobą prowadzącą działalność opłacającą składki wyłącznie za siebie i/lub za osoby współpracujące oraz za poprzedni miesiąc kalendarzowy złożył dokumenty rozliczeniowe z rozliczeniem należnych składek za cały miesiąc, a wykazana w nich podstawa wymiaru składek nie jest niższa od obowiązującej dla danego ubezpieczonego minimalnej podstawy ich wymiaru, czyli:
  • 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe na dany rok kalendarzowy,
  • 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia – w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.
• jest osobą duchowną opłacającą składki wyłącznie za siebie (kod tytułu ubezpieczenia 10 10 xx i 10 20 xx) oraz w ostatniej deklaracji rozliczeniowej zadeklarował minimalną podstawę wymiaru składek, czyli:
  • na ubezpieczenia społeczne:
    • kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę
      
      lub
    • kwotę niższą od minimalnego wynagrodzenia za pracę, stanowiącą różnicę pomiędzy kwotą minimalnego wynagrodzenia a podstawą wymiaru składek z równoległego ubezpieczenia z tytułu pracy, członkostwa w spółdzielni lub służby,
  • na ubezpieczenie zdrowotne:
    • kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę
      
      lub
    • kwotę niższą od minimalnego wynagrodzenia za pracę, stanowiącą różnicę pomiędzy kwotą minimalnego wynagrodzenia a podstawą wymiaru z równoległego ubezpieczenia z tytułu pracy, członkostwa w spółdzielni lub służby
      
      albo
    • kwotę specjalnego zasiłku opiekuńczego.
• zatrudnia wyłącznie osoby na podstawie umowy uaktywniającej, czyli nianie (kod tytułu ubezpieczenia 04 30 xx), i w ostatnim złożonym komplecie dokumentów rozliczeniowych za pełny miesiąc zadeklarował podstawę wymiaru składek nie wyższą niż minimalne wynagrodzenie.
• jest osobą, której przysługuje prawo do dobrowolnego objęcia ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi, oraz opłaca składki tylko za siebie i w ostatnio złożonej deklaracji rozliczeniowej zadeklarował do podstawy wymiaru składek na te ubezpieczenia kwotę nie niższą niż kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę (kod tytułu ubezpieczenia 19 00 xx).
  
  Jeżeli płatnik przystąpił do dobrowolnych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych, może być zwolniony z obowiązku składania dokumentów rozliczeniowych za kolejny miesiąc kalendarzowy także wówczas, gdy zmiana w stosunku do miesiąca poprzedniego jest spowodowana wyłącznie zmianą minimalnego wynagrodzenia za pracę.

2. Czy płatnik musi informować ZUS o chęci skorzystania ze zwolnienia z obowiązku składania dokumentów rozliczeniowych?

Płatnik nie musi informować ZUS, że chce korzystać ze zwolnienia z obowiązku składania dokumentów rozliczeniowych. Zwolnienie to przysługuje z mocy prawa, jeśli przekazane za poprzedni miesiąc dokumenty rozliczeniowe były poprawne i spełniały przedstawione powyżej warunki.

3. Kiedy płatnik może utracić prawo do korzystania ze zwolnienia ze składania dokumentów rozliczeniowych, a kiedy ponownie może to prawo uzyskać, jeśli jest osobą dobrowolnie korzystającą z ubezpieczeń?

Prawo do podlegania dobrowolnym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym ustaje od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który płatnik nie opłacił składki w terminie i w pełnej wysokości, a tym samym traci on prawo do zwolnienia z obowiązku złożenia deklaracji rozliczeniowej od miesiąca, za który nie opłacił należnej składki w terminie i w pełnej wysokości. Po uzyskaniu zgody na opłacenie po terminie składek na dobrowolne ubezpieczenia za ten miesiąc, płatnik będzie miał ponownie do tego prawo po złożeniu:

• prawidłowej deklaracji rozliczeniowej za miesiąc, za który zostały opłacone składki po terminie
  
  oraz
• prawidłowej deklaracji rozliczeniowej za kolejny pełny miesiąc, za który nadszedł termin przekazania rozliczenia i opłacenia składek.

Przykład:
Płatnik opłaca składki na swoje dobrowolne ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz przekazał deklarację rozliczeniową ZUS DRA za luty 2014 r. (oznaczoną identyfikatorem 01) w dniu 17 marca 2014 r. Również w tym dniu opłacił należne składki, pomimo iż powinien to zrobić do dnia 10 marca 2014 r. W związku z tym nie tylko ustało dobrowolne ubezpieczenie, któremu podlegał, lecz także utracił prawo do zwolnienia z obowiązku złożenia deklaracji rozliczeniowej za marzec 2014 r. W tej sytuacji płatnik ma prawo wystąpić z wnioskiem o wyrażenie zgody na opłacenie po terminie składek za luty 2014 r. W razie pozytywnego rozpatrzenia wniosku powinien dopłacić ewentualną różnicę składek wraz z odsetkami za zwłokę oraz złożyć deklarację rozliczeniową za marzec 2014 r. i opłacić należne za ten miesiąc składki w terminie do 10 kwietnia 2014 r. W razie spełnienia tych warunków, na podstawie deklaracji za marzec 2014 r. zostanie systemowo utworzona deklaracja za kwiecień 2014 r.

4. Kiedy ZUS utworzy za płatnika dokumenty rozliczeniowe?

Proces tworzenia dokumentów rozliczeniowych jest zawsze uruchamiany dla konkretnego miesiąca kalendarzowego. Dokumenty za płatnika tworzone są systemowo, jeżeli za poprzedni miesiąc przekazał on dokumenty rozliczeniowe, zgodnie z przedstawionymi wyżej zasadami.

Jeżeli jednak płatnik złoży dokumenty za miesiąc rozliczeniowy, za który Zakład utworzył je systemowo, wówczas dokumenty złożone przez niego zastąpią te wygenerowane przez ZUS.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2013 r. poz. 1442 z późn. zm.);
• Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2008 r. nr 164, poz. 1027 z późn. zm.);
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 października 2009 r. w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatników, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze oraz innych dokumentów (Dz.U. nr 186, poz. 1444 z późn. zm.).

źródło: zus.pl