Źródło otrzymania dotacji a rozliczenie podatkowe

Przedsiębiorcy, którzy otrzymali dotację, subwencję, dopłatę itp. pomoc finansową, mają obowiązek rozliczenia jej nie tylko wobec instytucji, która tego wsparcia udzieliła, ale również muszą mieć na uwadze związane z tym skutki podatkowe. Ważne przy tym jest przede wszystkim to, z jakiego tytułu (z jakiego programu pomocowego) wsparcie to zostało otrzymane. Prawidłowe rozliczenie pod względem podatkowym wiąże się z koniecznością ewentualnego rozpoznania przychodu oraz dopuszczalnością ujęcia poniesionych wydatków w kosztach uzyskania przychodów.

PRZYCHODY

Dotacja co do zasady jest przychodem z działalności gospodarczej

Beneficjenci pomocy przede wszystkim powinni mieć na uwadze postanowienia art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm., dalej: ustawa o PIT), który stanowi, że co do zasady dotacje, subwencje, dopłaty i inne nieodpłatne świadczenia otrzymane na pokrycie kosztów albo jako zwrot wydatków stanowią przychód z działalności gospodarczej. Wyjątek, o którym mowa w tym przepisie, dotyczy zaś jedynie tego rodzaju wsparcia, które jest związane z otrzymaniem, zakupem albo wytworzeniem we własnym zakresie środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, od których, zgodnie z art. 22a-22o ustawy o PIT, dokonuje się odpisów amortyzacyjnych.

Przykład - część I
Pan Marek - jako bezrobotny - otrzymał dotację na rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej w oparciu o art. 46 ust. 1 pkt 2 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
Dotacja ta została przyznana w wysokości 10 000 zł i została przeznaczona na zakup wyposażenia (za łączną kwotę 4000 zł) oraz środka trwałego podlegającego amortyzacji, którego cena zakupu, a zarazem wartość początkowa wyniosła 6000 zł.
Przychodem z działalności gospodarczej będzie tylko ta część dotacji, która została przeznaczona na pokrycie wydatków innych niż związane z nabyciem środków trwałych, czyli 4000 zł. Kwota wydatkowana na zakup środka trwałego, czyli 6000 zł nie będzie zaś stanowiła takiego przychodu.

Warunki zwolnienia przychodu z tytułu otrzymanej dotacji od opodatkowania

Zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy o PIT, wolne od podatku dochodowego są między innymi dotacje, subwencje i inne rodzaje wsparcia, enumeratywnie wymienione w punktach 46, 47a, 47c, 47d, 116, 121, 129, 136 i 137 tego przepisu. Wśród nich wskazać przede wszystkim warto:

  • jednorazowe środki przyznane bezrobotnemu na podjęcie działalności, o których mowa w art. 46 ust. 1 pkt 2 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (punkt 121),
  • dotacje, w rozumieniu przepisów o finansach publicznych, otrzymane z budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego (punkt 129),
  • płatności na realizację projektów w ramach programów finansowanych z udziałem środków europejskich, otrzymane z Banku Gospodarstwa Krajowego, z wyłączeniem płatności otrzymanych przez wykonawców (punkt 136),
  • środki finansowe otrzymane przez uczestnika projektu jako pomoc udzielona w ramach programu finansowanego z udziałem środków europejskich, o których mowa w ustawie z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (punkt 137).

Oznacza to, że nawet jeśli - w związku z brzmieniem art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy o PIT - otrzymane wsparcie będzie stanowiło przychód z działalności gospodarczej, to w oparciu o postanowienia wymienionych wyżej punktów art. 21 ust. 1 ustawy o PIT, w odniesieniu do tych konkretnych rodzajów pomocy, będzie ono stanowiło przychód zwolniony od opodatkowania.

Przykład - część II
Mimo iż kwota 4000 zł przeznaczona na zakup wyposażenia będzie przychodem z działalności gospodarczej, to korzysta ona ze zwolnienia od opodatkowania. W przypadku pana Marka podstawą zwolnienia będzie art. 21 ust. 1 pkt 121 ustawy o PIT.

KOSZTY

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o PIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Wśród tych kosztów niestanowiących kosztów uzyskania przychodów znajdują się m.in. wymienione w punkcie 45 odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych dokonywanych, według zasad określonych w art. 22a-22o ustawy o PIT, od tej części ich wartości, która odpowiada poniesionym wydatkom na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie tych środków lub wartości niematerialnych i prawnych, odliczonym od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym albo zwróconym podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W przypadku środków trwałych sfinansowanych z dotacji istotne znaczenie ma tu zwrot „zwróconym podatnikowi w jakiejkolwiek formie”. W związku z tym wyraźnie trzeba zaznaczyć, że choć na podatniku spoczywa obowiązek dokonywania odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych nabytych ze środków otrzymanych z dotacji, to odpisy te nie będą stanowiły kosztów uzyskania przychodu.

Przykład - część III
Pan Marek ma obowiązek wprowadzenia zakupionego urządzenia do ewidencji środków trwałych i dokonywania odpisów amortyzacyjnych zgodnie z zasadami wynikającymi z art. 22a-22o ustawy o PIT. Odpisy te nie będą stanowiły kosztów uzyskania przychodów.
Gdyby jednak urządzenie to zostało sfinansowane na przykład w 70% z dotacji, a w 30% ze środków własnych przedsiębiorcy, wówczas do kosztów uzyskania przychodów można byłoby zaliczyć owe 30% dokonanego odpisu amortyzacyjnego.

Ponadto wśród wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów znajdują się też, wymienione w art. 23 ust. 1 pkt 56 wydatki i koszty bezpośrednio sfinansowane z dochodów (przychodów), o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 46, 47a, 47c, 47d, 116, 122, 129, 136 i 137. Na uwagę zasługuje to, że nie ma wśród nich punktu 121 - odnoszącego się do jednorazowych środków przyznanych bezrobotnemu na podjęcie działalności. Oznacza to, że tylko takie wydatki, które zostały sfinansowane z tych środków, mogą stanowić koszt uzyskania przychodów. Oczywiście nadal konieczne jest to, aby były spełnione warunki wynikające z art. 22 ust. 1 ustawy o PIT.

Przykład - część IV
Pan Marek ma prawo ujęcia w kosztach uzyskania przychód wydatków poniesionych na zakup wyposażenia. Otrzymane przez niego wsparcie to jednorazowe środki przyznane bezrobotnemu na podjęcie działalności gospodarczej.

Sprzedaż środka trwałego, którego zakup w całości lub w części był sfinansowany z dotacji

Przepisy nie różnicują sytuacji prawnej podatnika sprzedającego środek trwały w zależności od tego, czy zakup tego środka trwałego był sfinansowany, ewentualnie współfinansowany z otrzymanej dotacji, czy też zakupiony za środki podatnika. Oznacza to, że w przypadku sprzedaży takiego środka trwałego za koszt uzyskania przychodu należy uznać jego wartość początkową pomniejszoną o sumę dokonanych odpisów amortyzacyjnych.

Reasumując

  • Istotne jest źródło, z jakiego otrzymano wsparcie.
  • Przychodem z działalności gospodarczej jest ta część wsparcia, która została przeznaczona na zakup m.in. wyposażenia, towarów handlowych czy bieżącą działalność firmy. Przychód ten może korzystać ze zwolnienia w oparciu o postanowienia art. 21 ust. 1 ustawy o PIT. Jednocześnie jednak co do zasady wydatki te nie stanowią kosztów uzyskania przychodów. Wyjątek dotyczy wydatków z sfinansowanych ze środków przyznanych bezrobotnemu na podjęcie działalności. Mogą one stanowić koszt uzyskania przychodów.
  • Pozostała część wsparcia, ta która została przeznaczona na zakup środków trwałych nie stanowi przychodu. Jednocześnie - i bez żadnych wyjątków - odpisy amortyzacyjne nie stanowią wówczas kosztów uzyskania przychodów. Niezamortyzowana wartość środka trwałego może stanowić koszt uzyskania przychodów dopiero na etapie jego sprzedaży.

Izabela Rutkowska

Wszystkie artykuły z tego działu »

WASZE KOMENTARZE (0)

Dodaj nowy komentarz

komentarz:
podpis:
 

Drodzy Użytkownicy podatki.biz. Choć czytamy uważnie Wasze komentarze, nie odpowiadamy na pytania w kwestiach szczegółowych. Zadając je, kierujecie je nie do nas, a do innych Użytkowników podatki.biz. Jeżeli chcecie wyjaśnić lub rozwiązać jakiś problem, zachęcamy do skorzystania z naszego forum dyskusyjnego - www.podatki.biz/forum

Zespół podatki.biz

Napisz komentarz...