Zbyt niska podstawa opodatkowania PCC przy umowie sprzedaży

Zgodnie z ustawą o PCC podstawę opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych przy umowie sprzedaży rzeczy lub praw majątkowych stanowi wartość rynkowa rzeczy lub praw majątkowych będących przedmiotem tej umowy. Co się jednak stanie, kiedy strony umowy zaniżą jej wartość, chcąc "zaoszczędzić" na podatku PCC albo zawyżą (sytuacje, w których zawyżenie wartości umowy będzie kusiło podatników są wbrew pozorom dość liczne).

Przede wszystkim należy sobie odpowiedzieć na pytanie, co to jest wartość rynkowa. Przecież wartość rynkowa nieużywanego telefonu komórkowego, który przeleżał w magazynie i już dawno wyszedł z mody będzie dużo niższa niż wartość rynkowa używanego flagowca, który jest aktualnym przebojem rynkowym.

To dość trudne zagadnienie legislatorzy spróbowali uregulować ustawowo.

Zgodnie z ustawą o PCC wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.

W sytuacji, w której zdaniem przedstawiciela fiskusa wartość podana przez podatnika nie odpowiada wartości rynkowej (albo gdy podatnik tej wartości nie określi) organ podatkowy wezwie podatnika do jej określenia, podwyższenia lub obniżenia, w terminie nie krótszym niż 14 dni od dnia doręczenia wezwania, podając jednocześnie wartość według własnej, wstępnej oceny.

Jeśli podatnik zgodzi się ze stanowiskiem fiskusa, zakończy to sprawę.

Jeżeli jednak w dalszym ciągu nie poda wartości lub określi wartość odbiegającą zdaniem organu podatkowego od wartości rynkowej, ten dokona jej określenia z uwzględnieniem opinii biegłego lub przedłożonej przez podatnika wyceny rzeczoznawcy.

Przepis ten wyraźnie wskazuje, że podatnik ma tutaj moc sprawczą i dowodową. Jeśli istotnie uważa, że wartość przedmiotu umowy znacząco odbiega od wartości uznawanej za rynkową, może powołać rzeczoznawcę, którego wycena może wpłynąć na stanowisko fiskusa. Ale nie musi - i jeśli organ poczuje się nie przekonany, powoła biegłego.

W tym przypadku, jeśli wartość określona z uwzględnieniem jego opinii będzie różniła się o więcej niż 33% od wartości podanej przez podatnika, koszty opinii biegłego poniesie podatnik.

Stąd wniosek, że podatnicy, skłaniający się do odbiegania w zawartych umowach od wartości rynkowej powinni to robić z umiarem.

Redakcja podatki.biz

Hasła tematyczne: podatek od czynności cywilnoprawnych (pcc)