Zawieszenie biegu terminu przedawnienia. Ważny wyrok NSA

Tezy: W stanie prawnym obowiązującym od 15 października 2013 r., aby doszło do zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego na podstawie art. 70 § 6 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, ze zm.) przed upływem terminu przedawnienia muszą łącznie zaistnieć następujące przesłanki:

• wszczęto postępowanie w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe,
• postępowanie to wiąże się z niewykonaniem zobowiązania, którego bieg terminu zostaje zawieszony,
• podatnik w trybie art. 70c O.p. zostaje zawiadomiony o wszczęciu tego postępowania, co oznacza, że powinien zostać poinformowany o zakresie przedmiotowym tego postępowania, co najmniej poprzez wskazanie jednostki redakcyjnej Kodeksu karnego skarbowego dotyczącej czynu, w sprawie którego wszczęto postępowanie.

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Janusz Zubrzycki (sprawozdawca), Sędzia NSA Roman Wiatrowski, Sędzia WSA del. Dagmara Dominik-Ogińska, Protokolant Katarzyna Łysiak, po rozpoznaniu w dniu 16 maja 2017 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Skarbowej w W. (obecnie Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w W.) od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 30 kwietnia 2015 r., sygn. akt III SA/Wa 2727/14 w sprawie ze skargi R. S. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w W. z dnia 24 czerwca 2014 r., nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług za poszczególne miesiące od stycznia do października 2008 r. 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w W. na rzecz R. S. kwotę 5400 (słownie: pięć tysięcy czterysta) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

1. Wyrok Sądu pierwszej instancji i przedstawiony przez ten Sąd tok postępowania przed organami.

1.1. Wyrokiem z dnia 30 kwietnia 2015 r., w sprawie III SA/Wa 2727/14 ze skargi R. S., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w W. z dnia 24 czerwca 2014 r. w przedmiocie podatku od towarów i usług za poszczególne miesiące od stycznia do października 2008 r.

1.2. Przedstawiając stan faktyczny sprawy Sąd pierwszej instancji podał, że zaskarżoną decyzją Dyrektor Izby Skarbowej w W. utrzymał w mocy decyzję Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w W. z dnia 5 grudnia 2013 r., którą określono Skarżącej wysokość zobowiązań podatkowych w podatku od towarów i usług za miesiące od stycznia do sierpnia i październik 2008 r. oraz wysokość nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy za marzec i wrzesień 2008 r. Dyrektor Izby Skarbowej podzielił przy tym argumentację organu pierwszej instancji co do tego, że Skarżącej nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur wystawionych na jej rzecz przez PBH K. S., z uwagi na fakt, iż nie odzwierciedlały one rzeczywistych zdarzeń gospodarczych. Jednocześnie organ odwoławczy podniósł, że - z uwagi na wszczęcie dochodzenia w sprawie nieprawidłowości ujawnionych w toku postępowania kontrolnego prowadzonego wobec Strony za okres od stycznia do października 2008 r., tj. o przestępstwo skarbowe wynikające z art. 56 § 2 w związku z art. 6 § 2, art. 61 § 1 oraz w związku z art. 62 § 2 ustawy z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy (Dz. U. z 2007 r., Nr 111, poz. 765, ze zm., dalej powoływana jako: "K.k.s."), a także w wyniku powzięcia przez Skarżącą stosownej informacji o zawieszeniu biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego objętego zaskarżoną decyzją poprzez odbiór przez Skarżącą w dniu 18 grudnia 2013 r. zawiadomienia sporządzonego na podstawie art. 70c ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, ze zm., dalej powoływana jako: "O.p.") - ww. zobowiązanie nie uległo przedawnieniu.

2. Skarga do Sądu pierwszej instancji.

2.1. Strona w skardze do WSA w Warszawie wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji i poprzedzającej ją decyzji organu pierwszej instancji w całości oraz o umorzenie postępowania w niniejszej sprawie, a także o zasądzenie na rzecz Strony zwrotu kosztów postępowania. Skarżąca zarzuciła przy tym organom podatkowym naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 122, art. 181, art. 187 § 1 i art. 188 O.p., poprzez nieprawidłowe przeprowadzenie postępowania dowodowego w niniejszej sprawie i w związku z tym wadliwe ustalenie okoliczności faktycznych tej sprawy. Wskazała również na uchybienie art. 210 § 1 pkt 6 i art. 210 § 4 O.p., poprzez zamieszczenie w treści decyzji wadliwego uzasadnienia prawnego i faktycznego, w szczególności poprzez zaniechanie wyjaśnienia w sposób wyczerpujący stanu faktycznego stanowiącego podstawę wydania decyzji. Ponadto Skarżąca zarzuciła organom podatkowym naruszenie prawa materialnego, tj. art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. a), art. 86 ust. 1 oraz art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, ze zm., dalej powoływanej jako: "u.p.t.u."), poprzez błędną interpretację i niewłaściwe zastosowanie ww. przepisów oraz przyjęcie, iż Podatnik nie dochował należytej staranności w doborze kontrahenta i nie przysługuje mu prawo do odliczenia podatku naliczonego od faktur, które - w ocenie organu podatkowego - nie dokumentują rzeczywistych transakcji.

2.2. Dyrektor Izby Skarbowej w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko wyrażone w kwestionowanej decyzji.

2.3. W piśmie procesowym z dnia 9 marca 2015 r. Skarżąca, opierając się na wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 17 lipca 2012 r. o sygn. akt P 30/11, wskazała, że wystosowane do niej pismo informujące, że w dniu 29 listopada 2013 r. zgodnie z art. 70 § 6 pkt 1 O.p. uległ zawieszeniu bieg terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego w podatku VAT za 2008 r. było niewystarczające dla wywołania skutku, o którym mowa w tym przepisie.

3. Uzasadnienie rozstrzygnięcia Sądu pierwszej instancji.

3.1. WSA w Warszawie stwierdził, że skarga jest zasadna.

3.2. W uzasadnieniu wyroku Sąd wskazał, że w rozpoznawanej sprawie termin przedawnienia zobowiązania podatkowego upływał z dniem 31 grudnia 2013 r., a decyzja organu odwoławczego została wydana po tej dacie, tj. w dniu 24 czerwca 2014 r. Sąd stwierdził jednocześnie, że - wbrew stanowisku Dyrektora Izby Skarbowej - żadna z okoliczności zawieszających lub przerywających bieg terminu przedawnienia przedmiotowego zobowiązania podatkowego w niniejszej sprawie nie zaistniała.

3.3. Sąd podkreślił, że powoływany przez organ odwoławczy jako podstawa zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego Skarżącej przepis art. 70 § 6 pkt 1 O.p. został poddany kontroli Trybunału Konstytucyjnego, który w wyroku z 17 lipca 2012 r., sygn. P 30/11, stwierdził, iż przepis ten w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 58 ustawy z dnia 12 września 2002 r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 169, poz. 1387 oraz z 2007 r. Nr 221, poz. 1650) w zakresie, w jakim wywołuje skutek w postaci zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego w związku z wszczęciem postępowania karnego lub postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe,...