Za płatności kartą w skarbówce jest prowizja

W urzędach skarbowych od kilku lat możemy już zapłacić kartą płatniczą za usługi. Jest to ogromne ułatwienie dla klientów realizujących płatności. Jednakże wiele osób zwraca uwagę na fakt, iż za dokonanie płatności kartą naliczana jest prowizja. Należy zwrócić uwagę, iż zgodnie z dyrektywą Payment Services Directive 2 zakazane jest pobieranie dodatkowej opłaty za dokonywanie płatności zarówno w formie gotówkowej, jak i kartą płatniczą. W wielu urzędach prowadzeniem obsługi kasowej zajmuje się zewnętrzna firma - Monetia, która w ramach zawartej umowy pobiera opłaty.

Interpelacja nr 11368 do ministra finansów w sprawie pobierania prowizji za płatność kartą w urzędach skarbowych

Szanowny Panie Ministrze,

w urzędach skarbowych od kilku lat możemy już zapłacić kartą płatniczą za usługi. Jest to ogromne ułatwienie dla klientów realizujących płatności. Jednakże wiele osób zwraca uwagę na fakt, iż za dokonanie płatności kartą naliczana jest prowizja. Należy zwrócić uwagę, iż zgodnie z dyrektywą Payment Services Directive 2, która weszła w życie 14 września 2019 r., zakazane jest pobieranie dodatkowej opłaty za dokonywanie płatności zarówno w formie gotówkowej, jak i kartą płatniczą. W wielu urzędach prowadzeniem obsługi kasowej zajmuje się zewnętrzna firma - Monetia, która w ramach zawartej umowy pobiera opłaty.

Spółka Monetia od 2017 r. stale wygrywa kolejne przetargi na obsługę kasową w urzędach skarbowych. Jest ona pośrednio powiązana ze spółdzielczymi kasami oszczędnościowo-kredytowymi i spółką Aplitt, która w 2018 r. - na własne żądanie - złożyła wniosek o cofnięcie zezwolenia na działanie w charakterze krajowej instytucji płatniczej. Jak można dowiedzieć się z wypowiedzi przedstawicieli administracji skarbowej, zapisy umowy zobowiązują spółkę do niepobierania prowizji z tytułu wpłat i wypłat gotówkowych na rachunki i z rachunków administracji skarbowej, natomiast przy obsłudze płatności w formie bezgotówkowej wykonawca może pobierać opłatę, co według m.in. interpretacji przepisów prawnych dokonanych przez Komisję Nadzoru Finansowego jest niezgodne z prawem. Jednym z kilku wyjątków, kiedy pobieranie opłaty za korzystanie z instrumentów płatniczych jest dozwolone, jest płatność kartą firmową, a nie konsumencką. W większości przypadków w urzędzie do płatności dochodzi poprzez użycie karty debetowej lub kredytowej założonej przez osobę prywatną. W 2018 r. również Komisja Nadzoru Finansowego stwierdziła, że odbiorca płatności nie może pobierać opłaty surcharge.

Wielu prawników i ekspertów przekonuje, że są zdziwieni takim systemem. Przepisy o surchargingu jasno stanowią, że nie powinno dochodzić do sytuacji pobierania opłat za płatności kartą. Tłumaczą, że nie ma też podstawy prawnej do obciążania użytkownika przez dostawcę terminali, a klient nie ma żadnej umowy z dostawcą usługi, która obliguje go do opłaty za płatność bezgotówkową, gdyż to dany urząd zamówił rozwiązania technologiczne i on jest związany umową z dostawcą. Warto dodać, że opinie prawne mówią, iż jeżeli klient nie jest poinformowany o dodatkowych obciążeniach, może się na taką opłatę nie zgodzić.

Z doniesień prasowych wynika również, że Monetia pobiera prowizję za opłaty dokonywane gotówką, jednak za tę formę płatności koszty prowizji ponosi dany urząd skarbowy. Co więcej, klienci zgłaszają, że zdarza się, iż muszą zapłacić prowizję za płatność kartą w gotówce.

W związku z powyższym pytam Pana Ministra:

1. W ilu urzędach skarbowych w Polsce prowadzeniem obsługi kasowej zajmuje się firma Monetia, należąca do spółki Aplitt? Zwracam się w tym przypadku z prośbą o udostępnienie wszystkich umów zawartych przez urzędy skarbowe i spółkę Monetia.
2. W ilu urzędach operator kasowy pobiera prowizję od opłat, którą muszą płacić klienci urzędu skarbowego?
3. Na jakiej podstawie prawnej Monetia pobiera prowizję za płatności, jeżeli jest to sprzeczne z obowiązującym prawem (tj. dyrektywą Payment Services Directive 2, która weszła w życie 14 września 2019 r.)?
4. Na jakiej podstawie prawnej stosuje się taryfikator prowizji za daną płatność dokonywaną w urzędzie? Od czego zależy wielkość prowizji?
5. Jakie są przychody spółki Monetia i innych podmiotów za pobieranie prowizji od transakcji dokonywanych w urzędach skarbowych?
6. Czy prawdą jest, że operator kasowy pobiera prowizję również za płatność gotówką, za którą płaci dany urząd skarbowy, a jeśli tak, to na jakiej podstawie prawnej urząd ją opłaca?
7. Czy spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, które pośrednio mają kontrolę nad operatorem kasowym Monetia, są pośrednim beneficjentem zysków z pobierania prowizji przez spółkę?

Poseł Michał Krawczyk

18 września 2020 r.

Odpowiedź na interpelację nr 11368 w sprawie pobierania prowizji za płatność kartą w urzędach skarbowych

Szanowna Pani Marszałek,

uprzejmie przedkładam na ręce Pani Marszałek odpowiedź na interpelację nr 11368 Posła na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej Pana Michała Krawczyka z dnia 25 września 2020 r w sprawie pobierania prowizji za płatność kartą w urzędach skarbowych.

Firma Monetia Sp. z o.o., z siedzibą przy ul. Grójecka 5; w Warszawie (kod pocztowy 02-219) prowadzi obsługę kasową w 152 urzędach skarbowych. Umowy świadczenia usług na rzecz tych urzędów skarbowych zawierane są przez właściwe miejscowo izby administracji skarbowej.

Zgodnie z zawartymi umowami przez izby administracji skarbowej z zewnętrznymi operatorami kasowymi prowizja od podatników/płatników pobierana jest:

• w 12 urzędach skarbowych (dotyczy woj. opolskiego) od wpłat dokonywanych w punktach obsługi kasowej;
• w 129 urzędach skarbowych od wpłat w obrocie bezgotówkowym na podstawie instrumentu płatniczego, w tym w 37 punktach kasowych woj. wielkopolskiego, pomimo zapisów w umowie dających możliwości pobierania opłat i prowizji od wpłat gotówkowych za pomocą instrumentu płatniczego, nie są one naliczane.

Należy nadmienić, że zgodnie z zapisami zawartymi w Ordynacji podatkowej (wpłata podatku w kasie urzędu) organ podatkowy ma obowiązek umożliwić dokonywanie wpłat i wypłat z tytułu należności podatkowych od płatników i podatników nieprowadzących działalności gospodarczej, którzy nie są zobowiązani do posiadania rachunku bankowego oraz zgodnie z art. 61 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa od podatników i płatników prowadzących działalność gospodarczą, którzy nie są zobowiązani do dokonywania wpłat w formie bezgotówkowej, a także od płatników i podatników, którzy nie są zobowiązani do dokonywania wpłat w formie bezgotówkowej na podstawie ustawy z dnia 19 marca 2004 r. - Prawo celne oraz od płatników i podatników z tytułu tych należności, dla których przepisy prawa nie przewidują obowiązku poniesienia kosztów wpłaty przez samego wpłacającego. Na organy podatkowe nie nałożono obowiązku zagwarantowania podatnikom możliwości dokonywania płatności zobowiązań podatkowych w inny sposób niż gotówką bez zapłaty prowizji.

Zapisy zawarte w umowach firmy Monetia z jednostkami Krajowej Administracji Skarbowej, regulują kwestie pobierania od podatników/płatników opłat i prowizji za wpłaty gotówkowe jak również inne płatności bezgotówkowe, tym samym Monetia nie może pobierać żadnych prowizji i opłat bankowych od czynności zapisanych w umowach (w załączeniu przekazujemy skany umów).

Czynności wykonywane przez zewnętrznych operatorów kasowych w zakresie przyjmowania wpłat gotówkowych w punktach obsługi kasowej w zakresie objętym umowami tj. płatności na rzecz urzędów skarbowych polegające m.in. na przyjmowaniu wpłat gotówkowych z tytułu podatków i opłat oraz pozostałych należności budżetowych, których regulowanie w formie gotówkowej dopuszczają obowiązujące przepisy i przekazywanie ich na rachunki bankowe urzędów skarbowych prowadzone przez Narodowy Bank Polski realizowane są bez prowizji i opłat bankowych, obciążających podatników. Koszty tych czynności Wykonawcy realizujący umowy uwzględnili w kwocie wynagrodzenia należnego od Zamawiającego - izby administracji skarbowej.

Za transakcje wskazane w opisie przedmiotu zamówienia, Wykonawca usługi nie ma prawa pobierać prowizji od klientów, tym samym klienci urzędów skarbowych nie są obciążani kosztami z tego tytułu.

Wynagrodzenie określone w zapisach umów ustalane jest w formie ceny ryczałtowej uwzględniającej koszty prowizji za cały okres obowiązywania umowy. Tym samym nie posiadamy wiedzy jaką część wynagrodzenia należnego Wykonawcom stanowią koszty prowizji i jakie są przychody spółki Monetia i innych podmiotów z tytułu pobieranie prowizji od transakcji dokonywanych w urzędach skarbowych.

Jednocześnie uprzejmie informuję Panią Marszałek, że Ministerstwo Finansów nie dysponuje również informacjami czy Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowo-Kredytowe są pośrednim beneficjentem zysków z pobierania prowizji przez firmę Monetia.

Sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów
Magdalena Rzeczkowska

Warszawa, 30 października 2020 r.