Wywłaszczenie nieruchomości a VAT

Jeżeli w wyniku wywłaszczenia nieruchomości stanowiącej własność gminy na rzecz Skarbu Państwa nie następuje przekazanie prawa do rozporządzania nieruchomością jak właściciel, nie można przyjąć, że następuje dostawa towarów w rozumieniu ustawy o VAT.

SENTENCJA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Jacek Pruszyński, sędzia WSA Urszula Barbara Rymarska, sędzia WSA Wojciech Stachurski (spr.), Protokolant Beata Rusiecka, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 8 marca 2013 r. sprawy ze skargi M. B. na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia [...] października 2012 r., nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług 1. uchyla zaskarżoną interpretację indywidualną, 2. stwierdza, że zaskarżona interpretacja indywidualna nie może być wykonana w całości do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku, 3. zasądza od Ministra Finansów na rzecz strony skarżącej M. B. kwotę 440 zł (słownie: czterysta czterdzieści złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego

UZASADNIENIE

Wnioskiem z 17 lipca 2012 r. (uzupełnionym pismem z 17 września 2012 r.) Miasto B. (Urząd Miasta w B.) zwrócił się do Ministra Finansów o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług przeniesienia własności nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa w zamian za odszkodowanie.

We wniosku wskazano, że decyzją Wojewody P. z dnia [...] lutego 2012 r., ustalono wartość nieruchomości oznaczonej nr geod. [...] o pow. 0,1212 ha, położonej w obrębie 19 S. w B., dla której jest założona księga wieczysta nr [...], stanowiącej uprzednio własność Gminy B., przejętej z mocy prawa na rzecz Skarbu Państwa. W decyzji tej ustalono także odszkodowanie za nieruchomość na rzecz Gminy B., w wysokości [...] zł, oraz zwiększenie wysokości odszkodowania o kwotę [...] zł, odpowiadającą 5% wartości nieruchomości z tytułu wcześniejszego wydania nieruchomości. Do wypłaty tego odszkodowania na rzecz Gminy B. zobowiązano Prezydenta B. w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja wojewody stanie się ostateczna. Wnioskodawca wskazał, że powyższa decyzja wojewody dotyczy odszkodowania za przejście, zgodnie z art. 12 ust. 4 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2008 r. nr 193 poz. 1194 ze zm.), własności działki stanowiącej własność Gminy B. - z mocy prawa na rzecz Skarbu Państwa. Wymieniona decyzja Wojewody P. została utrzymana w mocy decyzją Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia [...] maja 2012 r.

Wnioskodawca wskazał, że Gmina B. i Miasto B., to ten sam podmiot. Do wypłaty odszkodowania, został zobowiązany Prezydent B. Ponadto Wnioskodawca zauważył, że opisana we wniosku sytuacja wskazuje, że zarówno właścicielem nieruchomości, jak i zarządcą drogi jest ten sam podmiot. Ponieważ nieruchomość znajdowała się już we władaniu Prezydenta Miasta B., nie nastąpiło jej wydanie zarządcy drogi (temu samemu Prezydentowi Miasta B.). Dostawa nieruchomości utożsamiana jest bowiem z przeniesieniem prawa do jej rozporządzania. W opisanej sytuacji takie przeniesienie nie nastąpiło.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy przejęcie własności gruntu, bez faktycznej zapłaty odszkodowania jest dostawą?

2. Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług, od ww. przejęcia z mocy prawa?

3. Jaki organ i komu powinien wystawić w związku z tą czynnością fakturę VAT?

4. Kto nalicza, a kto odlicza podatek VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, Miasto (Gmina) B. nie jest podatkiem VAT

od odszkodowania za nieruchomość przejętą z mocy prawa, jeżeli przejmującym jest Skarb Państwa - w imieniu, którego działa to samo Miasto B. jako zarządca drogi, a czynność wywłaszczenia za odszkodowaniem - w takim przypadku, nie podlega ustawie o podatku od towarów i usług. Jeżeli jednak mamy do czynienia z dostawą, wówczas - ze względu na nieekwiwalentność tej czynności, brak wydania nieruchomości oraz niemożność wystawienia faktury, nie powstaje obowiązek podatkowy z tego tytułu.

W interpretacji indywidualnej nr [...] z dnia [...] października 2012 r., reprezentujący Ministra Finansów, Dyrektora Izby Skarbowej w B. uznał stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe.

Organ stwierdził, że w świetle art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054 ze zm.), dalej powoływana jako u.p.t.u. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów (nieruchomości) w zamian za odszkodowanie jest objęte podatkiem od towarów i usług (a więc także wówczas, gdy nie jest ono następstwem decyzji właściciela, lecz wynika z nakazu organu władzy publicznej lub z mocy samego prawa). W takiej sytuacji ma miejsce dostawa towarów w zamian za odszkodowanie, zaś odszkodowanie pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną - objętą opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług. Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega samo odszkodowanie, lecz stanowiące dostawę towarów przeniesienie własności nieruchomości w zamian za wynagrodzenie przyjmujące formę odszkodowania.

Dalej organ stwierdził, że w przedmiotowej sprawie przekazując nieruchomość gruntową na rzecz Skarbu Państwa, Gmina działała we własnym imieniu i na własny rachunek. Działania Gminy są tożsame z działaniami każdego innego podmiotu będącego właścicielem nieruchomości. W opisanym zdarzeniu przyszłym mamy zatem do czynienia z przeniesieniem własności nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa za odszkodowaniem, stanowiącym odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 u.p.t.u., podlegającą opodatkowaniu tym podatkiem. W tym przypadku, odszkodowanie pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną i ze względu na przedmiot, czynność taka objęta jest podatkiem od towarów i usług. W każdym zatem przypadku podatnikiem podatku od towarów i usług jest Gmina (Miasto) i ona dokonuje rozliczeń w podatku od towarów i usług.

W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, kiedy podmiotem będącym właścicielem nieruchomości, która stała się przedmiotem wywłaszczenia i podmiotem przejmującym tę nieruchomości jest ten sam podatnik podatku od towarów i usług. Jednakże dokonując dostawy nieruchomości należącej do gminnego zasobu, Wnioskodawca występuje w roli właściciela nieruchomości - Gminy, z kolei przejmując tę nieruchomość reprezentuje Skarb Państwa. A zatem własność nieruchomości zostanie przeniesiona na tego samego podatnika, ale co istotne na inny podmiot. Organ podkreślił, że warunkiem dostawy towaru jako czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel na innego podatnika podatku od towarów i usług, tylko na inny podmiot. W przedmiotowej sprawie natomiast prawo własności nieruchomości zostanie przeniesione z Gminy na Skarb Państwa.

W ocenie organu dokonującego interpretacji, w analizowanej sprawie dochodzi do odpłatnej dostawy towaru, spełniającej definicję zawartą w art. 7 ust. 1 u.p.t.u. Odpłatność za nieruchomość stanowi odszkodowanie, które pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną.

Organ interpretacyjny stwierdził, że w opisanym we wniosku zdarzeniu przyszłym, obowiązek podatkowy powstanie zgodnie z § 3 ust. 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392 ze zm.), z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, tj. w chwili otrzymania w całości lub części odszkodowania z tytułu przeniesienia własności nieruchomości, należących do Gminy na rzecz Skarbu Państwa.

Organ zaznaczył również, że obowiązujące przepisy, w tym przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360), nie wykluczają by w przypadku rzeczywistych transakcji realizowanych przez dwa odrębne podmioty, zobowiązanym do ich udokumentowania i opodatkowania podatkiem od towarów i usług, był ten sam podatnik. W takim przypadku w obrocie gospodarczym występuje faktura VAT zawierająca podatek należny dająca, po spełnieniu warunków zawartych w art. 86 ust. 1 u.p.t.u., prawo do odliczenia podatku naliczonego. W takiej sytuacji faktura VAT dokumentująca przeniesienie własności nieruchomości gruntowej z Gminy na rzecz Skarbu Państwa, będzie ...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »