Wyłudzenia VAT. Kto może odpowiadać za nie swoje winy?

Interpelacja nr 3903 w sprawie podatników, którzy zostali obarczeni negatywnymi konsekwencjami za działania swoich kontrahentów, na które nie mieli wpływu i o których nie mogli wiedzieć.

Szanowny Panie Ministrze,
W nawiązaniu do otrzymanej odpowiedzi na interpelację nr 1056, chciałbym jeszcze raz zwrócić uwagę Pana Ministra na wskazany przeze mnie problem podatników, którzy zostali obarczeni negatywnymi konsekwencjami za działania swoich kontrahentów, na które nie tylko nie mieli i nie mogli mieć żadnego wpływu, ale o których nie wiedzieli i nie mogli wiedzieć.

Proszę więc Pana Ministra o odniesienie się do przedstawionego problemu, nie w kontekście konkretnie przedstawionej sprawy, którą, jak słusznie wskazał Pana Minister, będzie rozpatrywał sąd administracyjny, ale w kontekście ochrony prawnej podatników przy dochowaniu przez nich należytej staranności kupieckiej, przed nieuczciwymi działaniami ich kontrahentów.

Powołując się na przywołane przez Pana Ministra orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, chciałbym wskazać, iż to właśnie orzeczenia Trybunału wskazują na konieczność ochrony podatnika działającego w dobrej wierze.

W wyroku z dnia 9 października 2014 r. w sprawie C492/13, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wskazał, że sprzeczna z zasadą pewności prawa byłaby sytuacja, w której państwo członkowskie, które określiło przesłanki stosowania zwolnienia z podatku VAT dostawy wewnątrzwspólnotowej, w szczególności ustalając wykaz dokumentów, jakie należy przedstawić właściwym organom, i które początkowo przyjęło dokumenty przedstawione przez dostawcę w charakterze dowodów na przysługiwanie mu prawa do zwolnienia, mogłoby później zobowiązać dostawcę do rozliczenia podatku VAT związanego z tą dostawą. Nawet gdyby okazało się, że ze względu na oszustwo popełnione przez nabywcę, o którym zbywca nie wiedział i nie mógł się dowiedzieć, a towary w rzeczywistości nie opuściły terytorium państwa członkowskiego dostawy to i tak nie można zobowiązać dostawcy do rozliczenia podatku VAT związanego z tą dostawą (wyrok Teleos i in., EU:C:2007:548, pkt 50).
ETS w wyroku z dnia 27 września 2012 r w sprawie C-587/10 wskazał, iż oprócz przesłanek dotyczących statusu podatnika, przeniesienia władztwa do rozporządzania rzeczą jak właściciel oraz fizycznego przeniesienia towarów z jednego państwa członkowskiego, nie można wymagać spełnienia jakiejkolwiek innej przesłanki dla zakwalifikowania danej transakcji jako wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów.

Jednak ze względu na napływające głosy podatników, iż takie wyroki nie są respektowane w prawie polskim, a podatnicy coraz częściej zostają przez organy podatkowe obarczani koniecznością gromadzenia i dostarczania dokumentacji niewynikającej z przepisów prawa, ponownie proszę o odpowiedzi na następujące pytania:

1. Jeżeli w danym okresie na danej trasie możliwe jest obiektywnie pokonanie dystansu poza siecią dróg płatnych (a zatem sieci dróg monitorowanych) - jakimi dokumentami podatnik, który nie jest podmiotem dokonującym ani zlecającym transport towarów poza Polskę ma wykazać, że towary zostały z kraju wywiezione, jeżeli dostarczenie dokumentów o których mowa w przepisach ustawy o VAT warunkujące możliwość zastosowania stawki 0% jest w ocenie organów podatkowych niewystarczające, a towary nie są towarami wrażliwymi a więc wymagającymi ponadstandardowej staranności (Minister Finansów ich za takie nie uznaje)?

2. Jeżeli możliwe, dopuszczalne i powszechnie stosowane w praktyce jest powierzanie transportu towarów poza granice Polski podmiotowi nabywającemu ten towar a podatnik legitymuje się wymaganymi zgodnie z przepisami dokumentami, w których bez jego udziału i poza jego wiedzą nabywca jako miejsce docelowe wskazuje inne miasto niż miasto faktycznego rozładunku towarów (anonimizacja CMR co do zasady dopuszczona przez przepisy) – czy w takiej sytuacji do pogodzenia z zasadami państwa prawa jest odmowa uznania wiarygodności takich dokumentów – szczególnie w przypadku, gdy nieprawidłowo wskazanym miejscem jest siedziba nabywcy znajdująca się w tym s...