Wykup samochodu osobowego z leasingu – rozliczenie VAT

Zakończenie umowy leasingu wiąże się z koniecznością podjęcia przez leasingobiorcę decyzji cóż począć z przedmiotem leasingu. O ile możliwy jest jego wykup samochodu osobowego korzystający ma tutaj dwie opcje. Może pojazd wykupić na cele firmowe bądź na cele prywatne, inaczej swoje cele osobiste. Przeznaczenie wykupionego pojazdu determinuje rozliczenie VAT, który przy takiej operacji się pojawia.

Podatnik wykupuje samochód na cele firmowe

Ponieważ przedmiotem wykupu jest samochód osobowy siłą rzeczy może on być wykorzystywany do celów firmowych jak i prywatnych. Praktyka pokazuje, że tego typu pojazdy są w ten sposób wykorzystywane po upływie okresu leasingu. W takim przypadku jednak pojazd tego rodzaju wycofany z leasingu operacyjnego stwarza pewnego rodzaju ograniczenia. Polegają one na możliwości odliczenia naliczonego VAT w wysokości 50% podatku określonego w fakturze dokumentującej wykup. Inaczej rzecz przedstawia się w przypadku dokonania wykupu wyłącznie do celów działalności gospodarczej. Wówczas podatnik dysponuje bowiem prawem do odliczenia 100% podatku naliczonego w fakturze potwierdzającej transakcję wykupu. Dodatkowymi obowiązkami wykupującego podatnika są: konieczność zaprowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu, ustalenie (najlepiej w formie stosownego regulaminu) zasad uznawania takiego pojazdu za używany do celów firmowych w celu uniemożliwienia wykorzystywania go do celów mieszanych, oraz obowiązek złożenia we właściwym miejscowo urzędzie skarbowym informacji o pojazdach samochodowych wykorzystywanych wyłącznie do działalności gospodarczej (VAT-26). Szczególnie istotne jest niewykorzystywanie pojazdu do celów mieszanych, bowiem fiskus może nawet jednorazowe użycie pojazdu w taki sposób poczytać za zmianę sposobu jego użytkowania (przeznaczenie) i co za tym idzie przyniesie to zmianę sposobu rozliczania VAT naliczonego związanego z zakupami na potrzeby takiego pojazdu.

Należy tu zwrócić uwagę na przepis art. 90b ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Zgodnie z tym przepisem jeżeli podatnik w okresie 60 miesięcy, poczynając od miesiąca nabycia pojazdu, dokona jego opodatkowanej sprzedaży, uznaje się że nastąpiła zmiana wykorzystywania takiego pojazdu wyłącznie do działalności gospodarczej. Zapis taki wskazuje, że zbycie pojazdu w okresie korekty, daje prawo do zwiększenia kwoty podatku, która podlega odliczeniu. Odliczenie następuje w proporcji obliczonej w odniesieniu do pozostałego do skorygowania okresu.

Podatnik pamiętać musi o wartości początkowej pojazdu. Bowiem w przypadku gdy nie przekracza ona 15 000 zł okres korekty wynosi 12 miesięcy. A obliczać go należy od początku miesiąca, w którym będzie miał miejsce wykup samochodu.

Przekazanie leasingowanego samochodu na cele osobiste

Jest to często w praktyce spotykany przypadek, właśnie z uwagi na to że przedmiotem leasingu jest samochód, który z powodzeniem może być używany jako składnik prywatnego majątku podatnika.
Wykup samochodu leasingowanego i przeznaczenie go na cele osobiste stanowić będzie dostawę, która podlega opodatkowaniu VAT. Za takową ustawa o VAT uznaje bowiem również nieodpłatne przekazanie lub zużycie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele osobiste. Zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT przekazanie podlega opodatkowaniu wyłącznie w sytuacji gdy w związku z nabyciem, wytworzeniem lub importem przedmiotu przekazywanego przysługiwało prawo do odliczenia naliczonego podatku. A taka sytuacja miała bez wątpienia miejsce w przypadku leasingowanego pojazdu.

Tego typu uregulowanie ma konsekwencję polegającą na tym, że w przypadku przekazania samochodu osobowego na cele osobiste, w stosunku do którego służyło choćby częściowe prawo do odliczenia VAT przy wykupie, przekazanie musi zostać opodatkowane stawką podstawową. Z kolei w myśl art. 29a ustawy o VAT podstawę opodatkowania będzie w takim przypadku stanowić cena nabycia samochodu, a w jej braku koszt wytworzenia określone na moment dostawy towaru. Zatem podstawę tę stanowić będzie wartość rynkowa pojazdu ustalona na dzień dokonania przekazania.
Pamiętać należy, iż również przy nieodpłatnym przekazaniu na cele osobiste, podlegającym VAT zastosowanie znajdzie regulacja art. 90b ustawy o VAT, czyli korekta podatku naliczonego przy nabyciu.

W sytuacji braku prawa do odliczenia VAT, nieodpłatne przekazanie samochodu nie stanie się przedmiotem opodatkowania VAT i cel przekazania nie będzie tu miał żadnego znaczenia.
Istotną uwagą w kwestii wykupu samochodu przez leasingodawcę zawarł Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 10 lutego 2020 r., sygn. 0113-KDIPT-3.4012.811.2019.2.JM. Uznał w niej, że wykupienie samochodu przez leasingodawcę jest czynnością odrębną od leasingu i nie jest to działanie w żaden sposób powiązane z samą umową leasingu. To zaś zdaniem Dyrektora czyni niezbędnym w przypadku nieodpłatnego przekazania samochodu na cele osobiste przeanalizowanie czy zostały spełnione warunki do uznania takiej czynności za dostawę nieodpłatną w świetle art. 7 ust. 2 ustawy o VAT.

W takiej sytuacji podatnika nie będzie obciążać obowiązek opodatkowania przekazania nieodpłatnego na cele osobiste. Wynika z tego, że zamiar przekazania leasingowanego samochodu osobowego na cele osobiste pociąga za sobą brak prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z przedmiotem leasingu. O tym, że opodatkowanie przekazania samochodu osobowego na cele osobiste jest niejako bezwzględne świadczy treść interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 27 lutego 2020 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.17.2020.1.MP. Zdaniem fiskusa opodatkowaniu będzie podlegało przekazanie pojazdu na cele prywatne, nawet w sytuacji gdy występując z wnioskiem o dokonanie takiej transakcji podatnik wskazał, że po zakończeniu umowy leasingu następuje wykup na cele prywatne, co potwierdza brak wprowadzenia pojazdu do ewidencji środków trwałych. W konsekwencji faktura dokumentująca wykup nie była księgowana w ramach działalności, a co za tym idzie nie miało miejsca odliczenie podatku naliczonego ani nie miało miejsce zaliczenie jej do kosztów uzyskania przychodów. Jednak zachodziło tu faktyczne wykorzystywanie tego pojazdu do działalności. W takiej sytuacji – zdaniem Dyrektora – przeznaczenie wykupionego samochodu do dalszego używania do działalności gospodarczej dawało prawo do odliczenia 50% naliczonego VAT w fakturze wykupu. W związku z tym fiskus uznał, że dokonanie sprzedaży takiego samochodu po upływie kilku miesięcy od przeprowadzenia wykupu stanowić będzie działalność gospodarczą, a jej wykonawca będzie występował w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą.

Podsumowując

W wielu przypadkach zachodzi konieczność naliczenia VAT przy wykupie samochodu z leasingu. Tę niedogodność w założeniu rekompensować mają korekty VAT (podatku naliczonego). Jednakże nie zawsze jest to na tyle istotne zrównoważenie konieczności naliczenia podatku aby uznać taką operację za korzystną podatkowo. Dzieje się tak dlatego, że im później ma miejsce wykup, tym mniej (odliczenie jest bowiem proporcjonalne) VAT-u jest do odzyskania i odwrotnie im szybciej następuje wykup, tym podatku do odzyskania jest więcej. Możliwe jest zatem, że po upływie 60 miesięcy, bądź 12 miesięcy gdy samochód kosztował maksimum 15 tys. zł, do odzyskania nie będzie nic. Pamiętać jednak trzeba o specyficznej sytuacji jaka ma miejsce po wykupie samochodu z leasingu. Zwykle następuje on za niewielką, symboliczną wręcz kwotę, co sprawia że możliwa do odzyskania kwota VAT zawarta w takiej wartości będzie tak niewielka, że więcej warta będzie praca konieczna do wykonania korekty.

Adam Okonkwo

Wszystkie artykuły z tego działu »

WASZE KOMENTARZE (0)

Dodaj nowy komentarz

komentarz:
podpis:
 

Drodzy Użytkownicy podatki.biz. Choć czytamy uważnie Wasze komentarze, nie odpowiadamy na pytania w kwestiach szczegółowych. Zadając je, kierujecie je nie do nas, a do innych Użytkowników podatki.biz. Jeżeli chcecie wyjaśnić lub rozwiązać jakiś problem, zachęcamy do skorzystania z naszego forum dyskusyjnego - www.podatki.biz/forum

Zespół podatki.biz

Napisz komentarz...