Wydatki na rzecz kontrahentów w kosztach uzyskania przychodów

Nawiązywanie i utrzymywanie kontaktów biznesowych może wiązać się z ponoszeniem wydatków nie tylko na organizację spotkań, ale niekiedy także bezpośrednio na rzecz kontrahentów. W tym ostatnim wypadku mogą to być różnego rodzaju nieodpłatne świadczenia, począwszy od zwrotu określonych kosztów, a skończywszy na tradycyjnych prezentach. Analizując podatkowe aspekty takich wydatków, pod uwagę należy brać nie tylko kwestie ujęcia ich w kosztach uzyskania przychodów, co jest przedmiotem niniejszego artykułu, ale niekiedy także rozpoznania z tego tytułu przychodu powstającego po stronie kontrahenta.

Zasady kwalifikowania określonych wydatków jako kosztów uzyskania przychodów

Ujęcie wydatku na rzecz kontrahenta w kosztach uzyskania przychodów, podobnie jak zresztą w przypadku innych wydatków, wymaga ustalenia, czy:

  • był to koszt poniesiony w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, oraz
  • czy nie znajduje się on w katalogu kosztów, które bez względu na ich celowość oraz związek z prowadzoną działalnością, nie mogą stanowić kosztu uzyskania przychodów.

Taki wymóg jest zawarty w art. 22 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawa o PIT) oraz art. 15 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: ustawa o CIT), zgodnie z którymi kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy o PIT (art. 16 ustawy o CIT).

Celowość i racjonalność poniesionego wydatku na rzecz kontrahenta

Organy podatkowe podkreślają, że kosztami uzyskania przychodów mogą być wyłącznie racjonalne wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów. Wyraźnie zostało to wskazane w interpretacji indywidualnej wydanej 21 stycznia 2016 r. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, nr ITPB3/4510-573/15/MK:

Przesłankę celowości kosztu uważa się za spełnioną, gdy istnieje związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem danego kosztu a powstaniem lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania. Nie ma przy tym znaczenia, czy dany wydatek przyniósł oczekiwany skutek w postaci osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenie ich źródła. Istotne jest, czy w momencie jego ponoszenia podatnik mógł – obiektywnie oceniając – oczekiwać takiego efektu. (...) Jednocześnie należy podkreślić, że o tym co jest celowe i potrzebne w prowadzonej działalności, decyduje podmiot prowadzący działalność gospodarczą, a nie organ podatkowy. Zatem to na zainteresowanym - podatniku spoczywa obowiązek wykazania związku poniesionych kosztów z działalnością gospodarczą oraz okoliczności, że ich poniesienie ma wpływ na wysokość osiągniętych przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, zwłaszcza w sytuacji wystąpienia sporu w tej kwestii.

Wydatek na rzecz kontrahenta a koszt reprezentacji czy reklamy

W analizowanej kwestii ujmowania wydatków na rzecz kontrahentów najważniejsze wydaje się to, aby przede wszystkim ustalić, czy jest to koszt reprezentacji, czy też reklamy. Konieczność przeanalizowania tego aspektu wynika z tego, że zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy o PIT (art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT) kosztami uzyskania przychodów nie mogą być koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych. Podkreślić należy, że wymienione w tym przepisie rodzaje wydatków mają jedynie przykładowy charakter, co oznacza, że kosztami reprezentacji mogą być także inne wydatki, a jednocześnie, jeśli wskazane wydatki nie mają charakteru reprezentacyjnego – co do zasady mogą być ujęte w kosztach uzyskania przychodów.

I tak, jeśli intencją przedsiębiorcy było wyłącznie lub przede wszystkim wykreowanie pozytywnego wizerunku, wówczas należy przyjąć, że wydatek miał charakter reprezentacyjny. To, w jaki sposób różnicę pomiędzy kosztami reprezentacji, a reklamy widzą organy podatkowe, wskazane zostało między innymi w interpretacji indywidualnej wydanej 6 lipca 2015 r. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, nr IBPB-1-1/4511-49/15/AJ:

Dokonując zatem oceny zakresu pojęciowego „reprezentacji” i „reklamy” wywieść z powyższego należy, że reprezentacja dotyczy działań zmierzających do kształtowania i rozpowszechniania wizerunku podatnika, jako podmiotu gospodarczego, natomiast reklama dotyczy działań zmierzających do kształtowania, rozpowszechniania wizerunku nie samego podatnika, lecz jego produktów (towarów i usług). Podnosi się także, że reklama polega na przedstawianiu towarów i usług oraz nakłanianiu do ich nabycia w sposób bezpośredni, zaś reprezentacja pośrednio promuje podmiot gospodarczy poprzez stworzenie dobrego wizerunku firmy. Ocena charakteru wydatku (cel reprezentacyjny czy reklamowy) możliwa jest na podstawie całokształtu działalności prowadzonej przez podatnika, rozmiarów wydatków i powinna być dokonywana każdorazowo przez podatnika, który prowadząc działalność gospodarczą może najlepiej dokonać właściwej kwalifikacji danego wydatku pod kątem funkcji jaką będzie spełniać w firmie.

Przykładowe wydatki na rzecz kontrahenta

Jeśli dany wydatek będzie miał związek wskazany w art. 22 ust. 1 ustawy o PIT (art. 15 ust. 1 ustawy o CIT) i jednocześnie nie będzie miał charakteru reprezentacyjnego, to nie powinno być wątpliwości, że kosztem uzyskania przychodów mogą być wydatki na:

  1. poczęstunki w trakcie spotkań biznesowych

W myśl zasad wskazanych w interpretacji ogólnej Ministra Finansów z 25 listopada 2013 r., nr DD6/033/127/SOH/2013/RD-120521:

(...) nie podlegają wykluczeniu z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 updop i art. 23 ust. 1 pkt 23 updof ponoszone przez podatników wydatki na drobne poczęstunki (np. ciastka, paluszki, kanapki), napoje (np. kawa, herbata, woda mineralna, soki), a także posiłki (np. obiady, lunche), niezależnie od miejsca ich podawania (w siedzibie podatnika, czy też poza nią), podawane podczas prowadzenia rozmów z kontrahentami, inwestorami, wykonawcami etc. dotyczących zakresu prowadzonej przez podatników działalności gospodarczej.

  1. koszty przejazdów czy noclegów dla kontrahentów

Wydatki poniesione w związku z uczestnictwem kontrahentów w spotkaniach o charakterze biznesowo-szkoleniowych, takie jak np. koszty transportu, noclegu, co do zasady mogę stanowić koszt uzyskania przychodów. Tak uznał Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w intrpretacji indywidualnej z 11 czerwca 2016 r., nr IBPBI/1/415-324,577/14/ESZ.

  1. prezenty dla kontrahentów

Prezent dla kontrahenta, którego celem jest reklama usług lub towarów podatnika, nie zaś zwyczaj czy tradycja, może stanowić koszt uzyskania przychodów. Zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, które wyraził w interpretacji indywidualnej z 24 marca 2016 r., nr ILPB3/4510-1-18/16-2/JG, tylko:

(...) wydatki na nabycie upominków, które nie mają na celu promowania Spółki ani jej wyrobów, przeznaczone do określonej grupy podmiotów (kontrahenci, partnerzy handlowi, doradcy), wręczane w okolicznościach Świąt Bożego Narodzenia, Nowego Roku, Świąt Wielkanocnych, kolejnej rocznicy działalności Spółki czy jubileuszu kontrahenta – wypełniają znamiona reprezentacji i nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów.

Red.

Wszystkie artykuły z tego działu »

WASZE KOMENTARZE (0)

Dodaj nowy komentarz

komentarz:
podpis:
 

Drodzy Użytkownicy podatki.biz. Choć czytamy uważnie Wasze komentarze, nie odpowiadamy na pytania w kwestiach szczegółowych. Zadając je, kierujecie je nie do nas, a do innych Użytkowników podatki.biz. Jeżeli chcecie wyjaśnić lub rozwiązać jakiś problem, zachęcamy do skorzystania z naszego forum dyskusyjnego - www.podatki.biz/forum

Zespół podatki.biz

Napisz komentarz...