WSA: Sprawozdanie z przeznaczenia darowizny na kościelną osobę prawną nie ma oznaczonej zawartości

Z uzasadnienia: Sytuacja prawna darczyńcy jest taka, że zostaje on obciążony obowiązkiem uzyskania dokumentu o nie znanej mu treści od osoby, od której, obiektywnie rzecz ujmując, i tak nie jest w stanie go uzyskać. Podatnik nie ma bowiem ani prawnej ani faktycznej możliwości zobowiązania kościelnej osoby prawnej do przedłożenia sprawozdania o treści jakiej oczekują organy podatkowe.

Tezy

1. Skoro sam ustawodawca w przepisie art. 27 ust. 5 ustawy z dnia 30 czerwca 1995 r. o stosunku Państwa do Kościoła Polskokatolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 97, poz. 482 ze zm.) stworzył taką, a nie inną konstrukcję ulgi podatkowej, to wymaganie od podatnika przedstawienia sprawozdania o treści nie wynikającej z przepisu prawa, które dodatkowo jest niemożliwe przez niego do uzyskania od kościelnej osoby prawnej, narusza art. 2 Konstytucji RP albowiem taka sytuacja nie może być akceptowana w świetle zasady zaufania jednostki do państwa i stanowionego przezeń prawa, wywodzonej z zasady demokratycznego państwa prawnego.

2. Sytuacja taka stanowi również naruszenie art. 53 Konstytucji RP albowiem nie można zmusić spowiednika do naruszenia tajemnicy spowiedzi. Powyższe narusza także treść art. 51 ust. 1 Konstytucji RP, w myśl którego nikt nie może być obowiązany inaczej niż na podstawie ustawy do ujawniania informacji dotyczących jego osoby.

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Kamila Paszowska-Wojnar, Sędziowie: Sędzia WSA Marta Semiczek (sprawozdawca), Sędzia WSA Dagmara Dominik-Ogińska, Protokolant: starszy sekretarz sądowy Aleksandra Połaczewska, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 19 września 2018 r. przy udziale sprawy ze skargi K. R. i P. R. na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej we W. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2013 r.

  1. uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego w J. z dnia [...] nr [...];
  2. zasądza na rzecz skarżących solidarnie od Dyrektora Izby Administracji Skarbowej kwotę 3 292,00 (trzy tysiące dwieście dziewięćdziesiąt dwa) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego. zdanie odrębne zgłosiła sędzia WSA Marta Semiczek.

1. Postępowanie przed organami podatkowymi.

1.1. Zaskarżoną decyzją Dyrektor Izby Administracji Skarbowej (dalej: organ odwoławczy) utrzymał w mocy decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego w J. (dalej: organ podatkowy pierwszej instancji) z dnia [...] 2017 r. nr [...] określającą K. R. oraz P. R. (dalej: Skarżący, Skarżąca, Strona) zobowiązanie podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2013 r. w kwocie 41.317,00 zł.

1.2. Z uzasadnienia zaskarżonej decyzji wynika, że w zeznaniu rocznym Skarżący wykazał odliczenie od dochodu darowizny wynikającej z innych ustaw (art. 27 ust. 5 ustawy z dnia 30 czerwca 1995 r. o stosunku Państwa do Kościoła Polskokatolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 97, poz. 482 ze zm.; dalej: ustawa kościelna) w kwocie 110.000,00 zł przekazanej dla Parafii Polskokatolickiej w S.

Organ podatkowy pierwszej instancji stwierdził, iż pomimo niekwestionowanego faktu przekazania w 2013r. darowizny w odliczonej kwocie 110.000,00 zł, Strona nie spełniła wynikającego z art. 27 ust. 5 ustawy kościelnej warunku posiadania przekazanego przez obdarowaną kościelną osobę prawną w okresie dwóch lat od dnia przekazania darowizny sprawozdania o jej przeznaczeniu na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą. Organ podatkowy pierwszej instancji uznał, iż przedłożone przez Stronę sprawozdanie z dnia 31 lipca 2015 r. z wydatkowania przekazanej darowizny jest dokumentem nieweryfikowalnym, nie zawiera kwot pieniężnych przekazanych na poszczególne cele, brak w nim danych odnoszących się do szczegółów opisu przebiegu poszczególnych zdarzeń oraz dowodów indywidualizujących podmioty bezpośrednio obdarowane ze środków pochodzących z darowizny, a przedłożone w trakcie prowadzonych czynności sprawdzających pismo Proboszcza Parafii z dnia 25 października 2016 r. wskazuje wprawdzie podział kwoty uzyskanych środków na poszczególne cele prowadzonej działalności charytatywno- opiekuńczej, jednakże w piśmie tym zawarto ogólnikowe informacje dotyczące osób obdarowanych tj. "6 osób", "cztery osoby", "cztery osoby". Organ podatkowy pierwszej instancji stwierdził także, iż w toku prowadzonego postępowania strona nie przedłożyła żadnych dokumentów z dokonywanego podziału środków na poszczególne cele działalności charytatywno-opiekuńczych Parafii, ani też jakichkolwiek innych dowodów poświadczających przekazanie danych kwot na rzecz konkretnych, zindywidualizowanych podmiotowo podopiecznych.

Mając powyższe na uwadze, organ podatkowy pierwszej instancji wskazaną na wstępie decyzją określił Skarżącym zobowiązanie podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2013 r. w wysokości 41.317,00 zł. Wobec faktu przekazania darowizny w 2013 r. w kwocie 110.000,00 zł, uwzględnił on odliczenie od dochodu wynikające z art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. b) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012r., poz. 361 ze zm.; dalej: updof) w wysokości 6% dochodu Skarżącego, tj. 10.528,41 zł.

1.3. Na skutek wniesionego odwołania, organ odwoławczy utrzymał w mocy decyzje organu podatkowego pierwszej instancji. Zdaniem organu odwoławczego warunkami uprawniającymi do odliczenia pełnej wysokości darowizny jest posiadanie przez darczyńcę pokwitowania odbioru darowizny, a w przypadku darowizn pieniężnych dowodu wpłaty na rachunek bankowy obdarowanego oraz sprawozdania dotyczącego jej przeznaczenia na działalność charytatywno-opiekuńczą przedstawionego darczyńcy przez kościelną osobę prawną w okresie dwóch lat od przekazania darowizny. Podkreślił przy tym iż odliczenie darowizny od podstawy opodatkowania stanowi szczególne uprawnienie stanowiące odstępstwo od zasady powszechnego opodatkowania dochodów, dlatego osoba zamierzająca z tego prawa skorzystać jest zobowiązana wykazać, że takie uprawnienie posiada. Darczyńca winien zatem czuwać nie tylko nad prawidłowym udokumentowaniem faktu przekazania darowizny, ale także nad tym, aby darowizna została spożytkowana na cel wskazany w ustawie.

Organ odwoławczy wskazał, że Skarżąca przedłożyła pokwitowanie z dnia 31 grudnia 2013 r. wydane przez Proboszcza Parafii Polskokatolickiej w S. o otrzymanej darowiźnie na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą, w kwocie 110.000 zł oraz sprawozdanie z dnia 31 lipca 2015 r., w którym Proboszcz Parafii wskazał, iż pieniądze pochodzące z powyższej darowizny zostały przeznaczone na pomoc dla osób samotnych oraz pochodzących z rodzin biednych i wielodzietnych na zakup odzieży, wyżywienia i częściowo na zapomogi pieniężne. Ponieważ powyższe sprawozdanie było bardzo ogólne Skarżąca dostarczyła pismo Parafii Polskokatolickiej p.w. "A" w S. z dnia 25 października 2016 r. nazwane "Informacja do sprawozdania z dnia 31.07.2015 r.", w którym Proboszcz Parafii poinformował, że pieniądze z darowizny otrzymanej od Skarżącego zostały przeznaczone na działalność charytatywno-opiekuńczą Kościoła i zostały wykorzystane w terminie do dnia złożenia sprawozdania tj. do dnia 31 lipca 2015 r. szczegółowo określając jakie kwoty i na jaki cel zostały przekazane i jaka liczba osób była beneficjentem darowizny (bez wskazania imion i nazwisk). Przedłożona informacja do sprawozdania, zdaniem organu odwoławczego, również nie spełnia wymogów, jakie powinno zawierać sprawozdanie, pomimo poinformowania Strony o konieczności dostarczenia szczegółowego sprawozdania.

Zdaniem organu odwoławczego przeznaczenie darowizny na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą, o której mowa we wskazanym przepisie oznacza jej spożytkowanie (wykorzystanie) na ten rodzaj działalności. Zatem warunkiem skorzystania z przedmiotowej ulgi nie są jedynie intencje darczyńcy, ale ich realizacja przez obdarowaną kościelną osobę prawną, która to realizacja musi zostać opisana w sprawozdaniu o faktycznym jej przeznaczeniu na wskazany w przepisie cel. Zauważono, że omawiane przepisy nie definiują pojęcia "sprawozdanie", jak i nie zawierają wzoru takiego dokumentu, nie oznacza to jednak, iż nie jest możliwe ustalenie znaczenia tego słowa. W takiej sytuacji należy odwołać się do znaczenia, jakie słowu temu nadano w języku polskim, posługując się słownikiem języka polskiego. Według ww. słownika "sprawozdanie" oznacza przedstawienie przebiegu jakiejś działalności, szczegółowe zdanie sprawy z czegoś. Ze względu zatem, iż istotą przyjętego przez ustawodawcę rozwiązania jest przyznanie preferencji podatkowej nie z uwagi na samo przekazanie darowizny na kościelną działalność charytatywno - opiekuńczą, ale ze względu na wykorzystanie jej przedmiotu na ten właśnie cel, zdaniem organu odwoławczego ważne jest by wymagane sprawozdanie opisywało (sprawozdawało) szczegółowo sposób przeznaczenia darowizny na cel uzasadniający ulgę podatkową. Opis ten powinien być na tyle precyzyjny, ażeby możliwe było sprawdzenie, czy darowizna została wykorzystana na cele wykazane w sprawozdaniu. Należy przy tym zauważyć, że ulga podatkowa jest wyłomem od zasady powszechności opodatkowania (art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej) i nie może pozostawać poza kontrolą organów podatkowych. Ta zaś jest możliwa tylko wówczas, gdy sprawozdanie jest weryfikowalne. W związku z powyższym należy stwierdzić, iż aby sprawozdanie, o którym mowa w art. 27 ust. 5 ustawy kościelnej, mogło być uznane za formalnie i materialnie poprawne, musi zawierać szczegółowe dane pozwalające ustalić, czy darowizna została faktycznie spożytkowana na cel ustawowo preferowany, a przedstawione w nim informacje muszą być weryfikowalne. Wobec powyższego należy stwierdzić, iż sprawozdanie o którym mowa w art. 27 ust. 5 ustawy kościelnej powinno odzwierciedlać nie tylko co było przedmiotem darowizny, ale i komu przeznaczono przedmiot świadczenia darowizny w taki sposób, aby w toku postępowania podatkowego było możliwe dokładne zweryfikowanie spełnienia celu charytatywno-opiekuńczego zrealizowanego przez kościelne osoby prawne. Zdaniem organu odwoławczego, nie można się przy tym powoływać na brak obowiązku kościelnej osoby prawnej prowadzenia dokumentacji wymaganej przez przepisy podatkowe, albowiem obowiązek złożenia sprawozdania jako dokumentu o określonej treści wynika z art. 27 ust. 5 ustawy kościelnej.

Odnosząc powyższe rozważania do stanu faktycznego sprawy stwierdzono, iż przedstawiony przez Stronę dokument pod nazwą "Sprawozdanie" z dnia 31 lipca 2015r. wskazujący, iż pieniądze pochodzące z powyższej darowizny zostały przeznaczone na pomoc dla osób samotnych oraz pochodzących z rodzin biednych i wielodzietnych na zakup odzieży, wyżywienia i częściowo na zapomogi pieniężne nie zawiera na tyle dokładnego opisu zdarzeń, aby można było dokonać kontroli opisanych w nim faktów ze wskazaniem dat, osób czy miejsc. Z dokumentu tego nie wynika także, aby środki z darowizny zostały przeznaczone przez obdarowaną kościelną osobę prawną na prowadzoną przez nią pomoc adresowaną do nieokreślonej imiennie grupy osób, ze wskazaniem konkretnie tej pomocy, miejsca i czasu świadczenia. Dokument ten nie zawierał jakiegokolwiek wartościowego podziału środków pochodzących z darowizny. Wobec powyższego przedłożone "sprawozdanie" jest zdaniem organu odwoławczego dokumentem zupełnie nieweryfikowalnym.

Zauważono, że dopiero w trakcie prowadzonych czynności sprawdzających Proboszcz Parafii w piśmie z dnia 25 października 2016 r. (sporządzonym już po upływie dwuletniego okresu, o którym mowa w art. 27 ust. 5 ustawy kościelnej) wykazał podział kwoty uzyskanych środków na poszczególne cele prowadzonej działalności charytatywno-opiekuńczej, wskazując przy tym ogólnikowo, że pomocą objęto "6 osób", "cztery osoby", "cztery osoby". Także i ten dokument nie pozwalał zatem, zdaniem organu odwoławczego, na zweryfikowanie, czy konkretna osoba rzeczywiście otrzymała świadczenie oraz w jakiej wysokości. Zdaniem organu odwoławczego wynika zatem, iż Skarżący nie uzyskał w terminie dwóch lat od dnia przekazania darowizny sprawozdania o przeznaczeniu jej na działalność charytatywno- opiekuńczą, o którym mowa w art. 27 ust. 5 ustawy kościelnej. Strona nie przedłożyła też żadnych innych dowodów świadczących o tym, że przekazana przez Skarżącego darowizna w całości została wydatkowana na cele charytatywno-opiekuńcze. Na podstawie przedłożonych dokumentów nie można zatem jednoznacznie potwierdzić do których osób (personalnie) i w jakiej wysokości trafiła pomoc proboszcza Parafii, co uniemożliwiało podjęcie ustaleń, czy wymienione w sprawozdaniu cele były finansowane ze środków pochodzących z darowizny od podatnika.

Organ odwoławczy podkreślił też, że średnie kwoty przekazane poszczególnym osobom zgodnie z uzyskanymi w toku postępowania wynosiły po kilka tysięcy złotych. Wobec powyższego, jego zdaniem, trudno dać wiarę, że nie istnieją żadne dowody potwierdzające zakup odzieży i wyżywienia na tak znaczne kwoty, jak również dokumenty świadczące o przekazaniu zapomóg. Zebranie i przetwarzanie danych osobowych osób, które zostały objęte pomocą przez kościelną osobę prawną nie narusza w ocenie organu odwoławczego przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2014 r., poz. 1182). Nieuzasadniona jest także w tym przypadku kwestia naruszenia tajemnicy spowiedzi. Należy przy tym podkreślić, iż pracowników organów podatkowych obowiązuje tajemnica skarbowa. Tajemnicą skarbowa objęte są także dokumenty zgromadzone w aktach sprawy.

Mając powyższe na uwadze organ odwoławczy stwierdził, iż Skarżący nie spełnił wynikającego z art. 27 ust. 5 ustawy kościelnej warunku posiadania przekazanego przez obdarowaną kościelną osobę prawną w okresie dwóch lat od dnia przekazania darowizny sprawozdania o jej przeznaczeniu na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą, w związku z czym strona nieprawidłowo wykazała w zeznaniu podatkowym o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2013 - PIT-36, odliczenie od dochodu na podstawie innych ustaw z tytułu darowizny w kwocie 110.000 zł.

W ocenie organu odwoławczego, w przedmiotowej sprawie nie zaistniała sytuacja, o której mowa w art. 2a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201 ze zm.; dalej: O.p.), albowiem z przepisu art. 27 ust. 5 ustawy kościelnej wynika jednoznacznie, iż darowizny na...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »