WSA: Skutki podatkowe zwrotu wartości wkładu do wspólnego przedsięwzięcia

Zwrot "wspólne przedsięwzięcie" należy postrzegać jako wszelkiego rodzaju projekty, których realizacja wiąże się z udziałem co najmniej dwóch podmiotów niezwiązanych formalnie strukturą organizacyjną. Wspólne przedsięwzięcie charakteryzuje się wspólnym działaniem podejmowanym w celu realizacji zamierzonego celu. Skutki podatkowe wspólnego przedsięwzięcia wyprowadzane są z treści zawartych umów i podejmowanych czynności. ale na podstawie przepisów prawa podatkowego.

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Marta Semiczek, Sędziowie sędzia WSA Jadwiga Danuta Mróz, sędzia WSA Daria Gawlak – Nowakowska (sprawozdawca), Protokolant starszy specjalista Katarzyna Motyl, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 17 kwietnia 2018 r. przy udziale sprawy ze skargi S. P. na interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych oddala skargę w całości.

Uzasadnienie

Przedmiotem skargi jest interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia [...] r., nr [...] wydana na rzecz S. P. (dalej: strona, wnioskodawca, podatnik, skarżący) w przedmiocie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia przychodu z tytułu rozliczenia wkładu do wspólnego przedsięwzięcia.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca nabył w 2005 r. za kwotę 3.200.000,00 zł nieruchomość o pow. 0,6766 ha, położnej przy ul. [...] we W. ze środków i na cele prowadzonej działalności gospodarczej. W dniu 30.06.2005 r. wnioskodawca, jako współinwestor, podpisał z innym inwestorem umowę, na mocy której przekazał inwestorowi powyższą nieruchomość w celu wybudowania budynków mieszkalno-usługowych w ramach prowadzonej przez inwestora działalności gospodarczej, a inwestor nieruchomość przyjął. Wnioskodawca zobowiązał się do udzielenia inwestorowi wszelkich pełnomocnictw niezbędnych do przeprowadzenia inwestycji, a w szczególności dla uzyskania pozwolenia na budowę oraz do sprzedaży lokali. Strony ustaliły, że wnioskodawca, po zakończeniu inwestycji sprzedaży lokali, będzie partycypował w zyskach z tego przedsięwzięcia w wysokości 40%, na podstawie rozliczenia przedstawionego przez inwestora. W dniu 3.08.2006 r. wnioskodawca podpisał z inwestorem umowę, na podstawie której przekazał inwestorowi nieruchomość oraz upoważnił inwestora do zawierania umów z wykonawcami, klientami oraz do zarządzania nieruchomością według własnego uznania. Inwestor zobowiązał się prowadzić inwestycję na ww. nieruchomości oraz dokonać sprzedaży lokali w taki sposób, aby wynik na tym przedsięwzięciu był korzystny i nieobciążony kosztami zarządu przedsiębiorstwa inwestora. Z umowy tej wynika również, że Wnioskodawca przekazuje wkład niepieniężny do wspólnego przedsięwzięcia i ma prawo do zwrotu równowartości wkładu w gotówce, przy dokonaniu ostatecznego lub częściowego rozliczenia umowy współpracy.

Sprzedaż wybudowanych lokali rozpoczęła się w październiku 2010 r. i trwała przez szereg kolejnych lat. Wszystkie umowy zarówno z klientami, jak i z wykonawcami robót i dostawcami materiałów budowlanych dokonywane były przez Inwestora. Wszystkie płatności od klientów i zapłaty związane z poniesionymi kosztami wpływały i były realizowane wyłącznie przez Inwestora. W gestii wnioskodawcy był zakup i sfinansowanie nieruchomości przekazanej inwestorowi w celu realizacji wspólnego przedsięwzięcia.

W związku z zawarciem aktów notarialnych z klientami wykazano w zeznaniach rocznych za 2010 oraz 2011 r. wnioskodawcy kwoty odpowiadające udziałowi 40% przychodów ze sprzedaży lokali oraz kwotę 40% poniesionych kosztów odpowiadających sprzedanym lokalom.

W ramach rozliczenia wspólnego przedsięwzięcia wnioskodawca otrzymał w 2010 r. kwotę 2.150 000,00 zł natomiast w 2011 r. kwoty 757.216,02 zł, 200.000,00 zł, 700.000,00 zł, 452.349,82 zł oraz kwotę 1.050.000, 00 zł. Przekazane kwoty wyczerpywały roszczenia wnioskodawcy w stosunku do inwestora z tytułu przekazania inwestorowi nieruchomości i rozliczenia lokali sprzedanych (zawartych aktów notarialnych) w 2010 i 2011 r.

W zeznaniu rocznym za 2011 r. wnioskodawca wykazał, oprócz kwot odpowiadające udziałowi 40% przychodów ze sprzedaży lokali oraz kwotę 40% poniesionych kosztów odpowiadających sprzedanym lokalom, również kwotę przychodów 1.050.000,00 zł wpłaconą przez inwestora tytułem częściowego zwrotu wartości przekazanej nieruchomości do wspólnego przedsięwzięcia. Od dochodu wykazanego w zeznaniu rocznym został odprowadzony podatek dochodowy zgodnie z obowiązującymi przepisami.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy wykazanie przez wnioskodawcę w zeznaniu rocznym, oprócz kwot przychodów i kosztów wynikających ze wspólnego przedsięwzięcia na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy o PIT, również jednej z kwot w wysokości 1.050.000,00 zł otrzymanych od inwestora w ramach wzajemnego rozliczenia inwestycji jest prawidłowe?

Zdaniem strony, zgodnie z art. 14 ust. 1 u.p.d.o.f., za przychód z działalności gospodarczej, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane. W myśl art. 14 ust. 1c u.p.d.o.f. za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 1, uważa się dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi. W świetle art. 8 ust. 1 i 1a u.p.d.o.f. przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, ze wspólnego przedsięwzięcia lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych, u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa w udziale w zysku.

Zgodnie z powyższym zadeklarowane przez podatnika w zeznaniu PIT-36L za 2011 r, przychody i koszty odpowiadające jego udziałowi wynikającemu z umowy o współpracy z 2005 r. (40% przychodów wynikających z zawartych aktów notarialnych sprzedaży lokali i kosztów uzyskania przychodów wynikających z prowadzonych ksiąg rachunkowych ze wspólnego przedsięwzięcia) jest zgodne z przytoczonymi powyżej przepisami.

Natomiast z punktu widzenia podatku dochodowego nie ma znaczenia moment i wysokość kwot przekazywanych wnioskodawcy przez inwestora w związku z wzajemnym rozliczeniem umowy o wspólnym przedsięwzięciu.

Odnośnie wysokości przekazywanych kwot oraz ich terminowości mają zastosowanie art. 450 i nast. Kodeksu Cywilnego. W świetle tego wykazanie w rocznym zeznaniu podatkowym wnioskodawcy kwoty 1.050.000,00 zł, jako jednej z kwot wzajemnego rozliczenia wspólnego przedsięwzięcia, przekazanej Wnioskodawcy przez inwestora, jest nieprawidłowe. Kwota ta jest jedynie uregulowaniem wzajemnych rozrachunków pomiędzy stronami umowy, a nie jest przychodem z działalności gospodarczej. Podobnie zasadę memoriałową, a nie kasową, zastosowano przy rozliczeniu wpłat i wypłat realizowanych przez inwestora z własnych rachunków bankowych.

Wskazaną na wstępie interpretacją indywidualną organ uznał stanowisko strony za nieprawidłowe.

Organ przytoczył przepisy ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032 z późn. zm., dalej u.p.d.o.f.) odnoszące się do przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej - definiujące ten przychód, a także wskazujące na datę powstania przychodu (art. 11 ust. 1, art. 10 ust. 1 pkt 3, art. 14 ust. 1, art. 14 ust. 1c, art. 14 ust. 1i u.p.d.o.f.). Podkreślił organ, że przychód pojawia się wówczas, gdy podatnik osiąga konkretne przysporzenie majątkowe oraz przytoczył treść art. 8 ust. 1 oraz art. 8 ust. 2 pkt 1 u.p.d.o.f.

Następnie zauważył, że polskie prawo nie wyodrębnia w Kodeksie cywilnym odrębnego typu umowy na wspólne przedsięwzięcie, nie mniej jednak dopuszczalność zawierania tego typu umów jest niezaprzeczalna w świetle obowiązującej w prawie polskim zasady swobody umów. Zgodnie z jej treścią strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego (art. 353(1) ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny - Dz.U. z 2017 r., poz. 459 z późn. zm., dalej: K.c.),

Podkreślił, że ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zdefiniował pojęcia "wspólnego przedsięwzięcia". Dlatego też...