WSA. Opłaty egzekucyjne muszą być w rozsądnej wysokości

Z uzasadnienia: Koszty egzekucyjne mają zapewnić funkcjonowanie aparatu egzekucyjnego a nie wierzyciela. Funkcja fiskalna powinna polegać na uzyskaniu (przynajmniej częściowego) zwrotu kosztów funkcjonowania tego aparatu. Jednakże organ powinien mieć na uwadze, że z punktu widzenia fundamentalnej zasady demokratycznego państwa prawnego istotne jest zachowanie racjonalnej zależności pomiędzy wysokością tych kosztów, a czynnościami organów, za podjęcie których zostały naliczone. Wszystko powinno się odbywać w ramach i przy uwzględnieniu okoliczności konkretnego stanu faktycznego danej sprawy.

SENTENCJA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Anna Sokołowska Sędziowie Sędzia WSA Joanna Wojciechowska (spr.), Sędzia WSA Ewa Wojtysiak po rozpoznaniu w Wydziale I w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w dniu 21 sierpnia 2019 r. sprawy ze skargi [...] na postanowienie Dyrektora Izby Administracji Skarbowej z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie kosztów w postępowaniu egzekucyjnym I. uchyla zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w S. z dnia [...] r. nr [...], II. zasądza od Dyrektora Izby Administracji Skarbowej na rzecz strony skarżącej [...] z siedzibą w S. kwotę [...]([...]) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia [...] stycznia 2019 r. nr [...], [...] Dyrektor Izby Administracji Skarbowej utrzymał w mocy postanowienie Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w S. z dnia [...] listopada 2018 r., nr [...] określające A. S. (dawniej [...] spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) koszty egzekucyjne w kwocie [...]zł.

Powyższe postanowienia zostały wydane w następującym stanie sprawy.

Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w S., będący jednocześnie wierzycielem i administracyjnym organem egzekucyjnym, wszczął postępowanie egzekucyjne do majątku A. S. (dalej: "spółka", "strona", "skarżąca"), na podstawie tytułu wykonawczego z dnia [...] maja 2018 r. nr [...] obejmującego zaległość z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych za styczeń, luty, marzec, kwiecień 2017 r.

W dniu [...] maja 2018 r. organ egzekucyjny dokonał zajęcia rachunku bankowego zobowiązanej w [...] Wraz z odpisami zawiadomień o zajęciu w dniu [...] maja 2018 r. doręczono spółce odpis ww. tytułu wykonawczego. Następnie w dniu [...] maja 2018 r. dokonano zajęcia rachunku bankowego w [...]., w dniu [...] maja 2018 r. zajęcia wierzytelności w A. w dniu [...] września 2018 r. zajęcia rachunków bankowych w [...]. i [...]

Pismem z dnia [...] października 2018 r. spółka wniosła o doręczenie zawiadomienia w sprawie kosztów egzekucyjnych. Organ egzekucyjny zawiadomieniem z dnia [...] października 2018 r. poinformował spółkę o wysokości kosztów egzekucyjnych. Następnie pismem z dnia [...] października 2018 r. spółka wniosła o wydanie postanowienia w sprawie kosztów egzekucyjnych.

Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w S. postanowieniem z dnia [...] listopada 2018 r., nr [...] określił zobowiązanej koszty egzekucyjne w kwocie [...]zł.

Pismem z dnia [...] listopada 2018 r. strona wniosła zażalenie na ww. postanowienie, wskazując, że koszty egzekucyjne zostały określone na zbyt wysokim poziomie, bowiem przepisy określające wysokość opłat naruszają zakaz nadmiernej ingerencji ustawodawcy nie przewidując górnej granicy wysokości opłat oraz nie uwzględniając stopnia efektywności egzekucji, poziomu skomplikowania czynności oraz nakładu pracy.

Organ odwoławczy postanowieniem z dnia [...] stycznia 2019 r. utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie.

Uzasadniając wydane rozstrzygnięcie, wskazał, że przedmiotem postępowania zażaleniowego jest określenie wysokości kosztów egzekucyjnych w oparciu o obowiązujące przepisy prawne w kontekście wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 28 czerwca 2016 r. sygn. akt SK 31/14.

Podniósł także, że organ określił na mocy art. 64 § 1 pkt 4 i § 6 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2018 r., poz. 1314 ze zm. - zwanej dalej: "u.p.e.a.") koszty egzekucyjne tytułem opłaty za zajęcie innych wierzytelności oraz opłaty manipulacyjnej. Trybunał nie uchylił ww. wyrokiem ani art. 64 § 1 pkt 4, ani art. 64 § 6 u.p.e.a., ale jednoznacznie wskazał w nim, że dla właściwej realizacji przedmiotowego wyroku konieczna będzie interwencja ustawodawcy, który powinien w granicach norm konstytucyjnych i z uwzględnieniem wniosków wynikających z wyroku Trybunału, określić nie tylko maksymalną wysokość opłaty egzekucyjnej, o której mowa w art. 64 § 1 pkt 4 u.p.e.a. oraz opłaty manipulacyjnej, o której mowa w art. 64 § 6 tej u.p.e.a., ale także maksymalną wysokość innych opłat egzekucyjnych, przeciwko którym można wysunąć podobne zarzuty. Na poparcie swoich twierdzeń organ odwoławczy przytoczył fragmenty wyroku Trybunału oraz zdania odrębnego do wyroku WSA w Szczecinie z dnia 16 maja 2018 r. o sygn. akt I SA/Sz 299/18.

Następnie, powołując się na treść art. 64 § 1 pkt 4 w zw. z § 7 u.p.e.a. oraz art. 64 § 6 i art. 64 § 9 pkt 2, wskazał, że w przedmiotowej sprawie podstawa naliczenia kosztów w odniesieniu do ww. tytułu wykonawczego z dnia [...] maja 2018 r. według stanu na dzień zajęcia, tj. [...] maja 2018 r. to: zaległość w kwocie [...]zł (należność główna [...] zł, odsetki [...] zł), zaś na dzień zajęcia rachunku bankowego z dnia [...] maja 2018 r. to zaległość w kwocie [...]zł (należność główna [...] zł, odsetki [...] zł). Organ odwoławczy wyliczył, że od ww. kwot w sprawie powstały koszty egzekucyjne w kwocie [...]zł, na którą składają się: opłata manipulacyjna w wysokości [...] zł (1% kwoty egzekwowanej, tj. z [...] zł), opłata za zajęcie wierzytelności z rachunku bankowego w wysokości [...] zł ([...] zł x 5 %); opłata za zajęcie wierzytelności z rachunku bankowego w wysokości [...] zł (5 % egzekwowanej należności, tj. z kwoty [...]zł) pomniejszona o opłatę za wcześniej dokonaną czynność, tj. [...] zł - [...] zł).

Odnosząc się do zarzutów zażalenia Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w S. uznał je za niezasadne, stwierdzając, że z obowiązujących przepisów prawa dotyczących naliczania kosztów egzekucyjnych nie wynika obowiązek organu egzekucyjnego uwzględniania poziomu skomplikowania podjętych czynności egzekucyjnych, ani nakładu pracy organu. W ocenie organu odwoławczego, powoływany wyrok TK nie ma zastosowania w sprawie z uwagi na niską kwotę zaległości, nadto wyrok z uwagi na swój zakresowy charakter nie wpływa na obowiązywanie kwestionowanych przepisów, a nawet kształt proponowanych zmian w zakresie kosztów pozostaje bez wpływu na wynik rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie. Stąd, zdaniem organu odwoławczego organ egzekucyjny w zaskarżonym postanowieniu prawidłowo określił rodzaj opłat, podstawy prawne ich naliczania oraz wskazał kwoty poszczególnych kosztów egzekucyjnych.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie na postanowienie Dyrektora Izby Administracji Skarbowej z dnia [...] stycznia 2019 r. skarżąca, reprezentowana przez pełnomocnika wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości oraz poprzedzającego go postanowienia Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w S. oraz o zasądzenie na rzecz skarżącej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Zaskarżonemu postanowieniu zarzucono naruszenie:

  1. art. 64 § 1 pkt 4 u.p.e.a., przez ustalenie kosztów egzekucyjnych w rażącej wysokości, bez wykazania jakie konkretnie koszty i wydatki egzekucyjnie, miały wpływ na powstanie kosztów w ustalonej wysokości;
  2. art. 64 § 6 u.p.e.a., przez ustalenie opłaty manipulacyjnej w rażącej wysokości, bez wykazania jakie konkretnie koszty i wydatki egzekucyjne miały wpływ na powstanie kosztów w ustalonej wysokości;
  3. art. 7 i art. 77 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2018 r., poz. 2096, ze zm.), dalej: "K.p.a." w zw. z art. 18 u.p.e.a., przez zaniechanie przez organ podjęcia wszelkich czynności niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia, w szczególności ustalenia czy określone przez organ koszty egzekucyjne wynikające z przeprowadzonego postępowania egzekucyjnego pozostają w związku ze świadczeniami organu egzekucyjnego w toku tego postępowania;
  4. 8 K.p.a. w zw. z art. 18 u.p.e.a., przez prowadzenie postępowania w sposób niebudzący zaufania do władzy publicznej, w szczególności przez niedokładne zbadanie okoliczności sprawy, oraz nieuwzględnienie w decyzji słusznego interesu strony.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o oddalenie skargi, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko wyrażone w postanowieniu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie zważył, co następuje:

Przedmiotem ...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »