WSA: Nie ma szczególnego trybu dokumentowania wykonania usług marketingowych

Teza: Nie mają oparcia ani w przepisach ogólnego prawa podatkowego, ani w unormowaniach z zakresu podatku od towarów i usług tezy, że na stronie postępowania podatkowego ciąży obowiązek posiadania materialnych dowodów potwierdzających wykonanie poszczególnych usług niematerialnych.

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Anna Tyszkiewicz-Ziętek, Sędziowie WSA Adam Nita (spr.), Bożena Pindel, Protokolant specjalista Magdalena Kurpis, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 lipca 2019 r. sprawy ze skargi G. K. na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Katowicach z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług za okres od stycznia do kwietnia 2013 r. 1) uchyla zaskarżoną decyzję, 2) zasądza od Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Katowicach na rzecz strony skarżącej kwotę 2.169 (dwa tysiące sto sześćdziesiąt dziewięć) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją z [...] r., nr [...] [...] [...] Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Katowicach (zwany dalej Organem odwoławczym lub Organem II instancji) utrzymał w mocy decyzje Naczelnika Urzędu Skarbowego w Z. (w dalszej części uzasadnienia określanego mianem Organu I instancji) z [...] r., nr [...]. W tych nieostatecznych rozstrzygnięciach zapadłych w sprawie, Organ I instancji określił G. K. (zwanej dalej Podatniczką, Stroną lub Skarżącą) kwoty nadwyżki naliczonego podatku od towarów i usług nad podatkiem należnym, w tym, do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy, za poszczególne, kolejne miesiące od stycznia 2013 r. do kwietnia 2013 r., w wysokościach wskazanych w decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego.

Orzeczenie Dyrektora Izby Administracji Skarbowej zapadło w następującym stanie faktycznym.

Organ I instancji przeprowadził u Podatniczki kontrolę podatkowa, której rezultaty pozwoliły mu na oceną, że Strona niezasadnie odliczyła podatek naliczony z faktur, wystawionych przez A. W., prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą "A" (zwanego dalej Kontrahentem lub Partnerem handlowym). W ocenie Naczelnika Urzędu Skarbowego te, szczególnego rodzaju rachunki dokumentowały usługi, których wykonanie nie zostało należycie udokumentowane. W związku z tym, po wszczęciu i przeprowadzeniu postępowania podatkowego, Organ I instancji wydał deklaratoryjne decyzje podatkowe, o wskazanej wcześniej treści. W orzeczeniach tych określono kwoty nadwyżki podatku od towarów i usług w innych (niższych) wysokościach niż zawarte w deklaracjach podatkowych oraz w ich korektach. Taka, a nie inna treść decyzji była konsekwencja zakwestionowania przez Organ I instancji czterech faktur wystawionych Podatniczce przez jej Partnera handlowego. Były to:

1) faktura z [...] r., nr [...] - wystawiona tytułem prezentacji modeli z serii LT360C, serii LS41C, czynności logistycznych związanych ze skompletowaniem sprzętu przed i po prezentacji,

2) faktura z [...] r., nr [...] - wystawiona tytułem opracowania materiałów informacyjnych o produktach do celów reklamy: monitorów, playera, TV INFO,

3) faktura z [...] r., nr [...] - wystawiona tytułem wydruków materiałów informacyjnych,

4) faktura z [...] r., nr [...] - wystawiona tytułem dystrybucji materiałów informacyjnych w sieci sprzedaży i w placówkach usługowych.

Do wspomnianych faktur, dołączono dowody KP, potwierdzające uregulowanie płatności z nich wynikających, a także załączono inne dokumenty związane z wykonaniem usług. Były nimi:

1) wydruki materiałów informacyjnych dotyczących ekranu informacyjnego 42-calowego,

2) wydruki przykładowych szablonów dla różnych branż,

3) pisma potwierdzające przeprowadzenie prezentacji produktów LG we wskazanych miejscach,

4) wydruki informacji dotyczące parametrów technicznych i dodatkowych funkcji telewizorów LED 22LT360C oraz 32LS41C,

5) instrukcję obsługi menu telewizora LG z funkcjami hotelowymi,

6) wydruk informacji dotyczący korzystania z edytora LG,

7) wzór ankiety.

Czyniąc swoje ustalenia, Organ I instancji opierał się na wspomnianych dokumentach, na pisemnych wyjaśnieniach Skarżącej, na czynnościach sprawdzających przeprowadzonych u Kontrahenta Podatniczki, jego wyjaśnieniach, pisemnych informacjach i zeznaniach. Ich treść jest udokumentowana w aktach postępowania podatkowego, a organy I i II instancji szczegółowo cytują wyjaśnienia, oświadczenia oraz zeznania Partnera handlowego oraz wyjaśnienia Podatniczki w uzasadnieniach swoich decyzji. Dodatkowo, przesłuchano w charakterze świadka A. W., w przedziale czasu objętym wymiarem podatku za poszczególne miesiące, zatrudnionego u Strony (zwanego dalej Pracownikiem).

Zarówno Podatniczka, jak i jej Partner handlowy potwierdzili swoją współpracę gospodarczą w okresie od stycznia do kwietnia 2013 r. oraz rzetelność wystawionych faktur. W szczególności, Kontrahent wskazał, że uczestniczył w prezentacji sprzętu (telewizorów) dla potencjalnych klientów i opisał zapamiętany przez siebie przebieg tych czynności, miejscowości, w których odbywały się prezentacje oraz określił, jakie działania wykonywał podczas wspomnianych pokazów. Kontrahent potwierdził też wykonywanie druków reklamowych dla Skarżącej. Według jego zeznań zostały one wykonane w formacie A4, na zwykłym papierze do wydruków, nie kredowym. Wydruki były zaś dokonywane przy użyciu prywatnych drukarek wspomnianego świadka, niewprowadzonych do ewidencji środków trwałych. Partner handlowy Skarżącej potwierdził też swój udział w dystrybuowaniu materiałów reklamowych we wskazanych przez siebie galeriach handlowych, a także podczas prezentacji. Zeznania te były zgodne (a w każdym razie – nie były sprzeczne) z treścią pisemnych wyjaśnień Strony.

Z kolei, Pracownik zeznał w szczególności, że to on - wspólnie z dwoma innymi pracownikami - wykonywał szablony do TV INFO, katalogi reklamowe pochodziły prawdopodobnie bezpośrednio z LG i były wydrukowane na papierze kredowym, a prezentacje prowadziła również Skarżąca, która posiadała odpowiednie kwalifikacje. Ponadto, wspomniany świadek oświadczył, że nie zna Kontrahenta i nie przypomina sobie, aby przeprowadzał on jakieś prezentacje.

Opierając się na zaprezentowanym materiale dowodowym, Naczelnik Urzędu Skarbowego stwierdził, że współpraca pomiędzy Podatniczką a Kontrahentem nie została wystarczająco udokumentowana, przez co faktury wystawione przez Skarżącą są nierzetelne. Jednocześnie, wspomniany organ podatkowy uznał, że wydatki udokumentowane zakwestionowanymi fakturami są niewspółmierne do nakładu pracy Partnera handlowego, tym bardziej, że część prezentacji prowadził on wspólnie ze Stroną, która posiadała wiadomości w zakresie specyfikacji sprzętu, znajomość rynku czy sposobu prezentowania. To zaś doprowadziło do wydania decyzji podatkowych o zaprezentowanej wcześniej treści.

W odwołaniu od decyzji podatkowych Skarżąca zarzuciła im naruszenie zarówno przepisów prawa procesowego, jak i regulacji materialnoprawnej. W przekonaniu Podatniczki, obraza przepisów prawa procesowego dotyczyła zarówno ogólnych zasad prowadzenia postępowania (art. 121, art. 122 i art. 123 Ordynacji podatkowej, poprzez uchybienie zasadzie prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych, czy też niepodjęcie wszystkich niezbędnych działań w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego), jak i unormowań dotyczących przebiegu postępowania dowodowego, procesu wnioskowania i oceny dowodów (art. 187 § 1, art. 188, art. 191 Ordynacji podatkowej). Przejawiła się ona zaś:

a) nieuwzględnieniem wniosków dowodowych zgłaszanych przez Stronę (dotyczących przesłuchania wskazanych przez nią świadków), w szczególności nieprzeprowadzeniem dowodu z przesłuchania Skarżącej w charakterze strony postępowania w sytuacji, gdy okoliczności, na które miałaby zostać przesłuchana nie zostały w sposób jednoznaczny ustalone za pomocą innych przedstawionych dowodów,

b) dokonaniem swobodnej oceny dowodów w zakresie wysokości ustalonego wynagrodzenia z tytułu usług będących przedmiotem zakwestionowanych faktur,

c) wyciągnięciem nieuzasadnionych i nieprawidłowych wniosków z posiadania niewielkiej ilości zachowanych materiałów przygotowanych przez Kontrahenta oraz okoliczności, że wspomniany podmiot pamiętał jedynie miejsca prowadzenia działań marketingowych, a nie pamiętał poszczególnych podmiotów i osób decyzyjnych,

d) przyjęciem za dowód i uznaniem za wiarygodne zeznań Pracownika, który według Strony był całkowicie niezorientowany w działalności firmy, zwłaszcza działalności marketingowej - i wyprowadzeniem z nich wniosków o braku współpracy pomiędzy Podatniczką a Kontrahentem,

e) wyciągnięciem nielogicznych wniosków z oświadczenia Strony co do braku umiejętności obsługiwania prezentowanego sprzętu w kontekście zeznań Pracownika,

f) wybiórczym protokołowaniem zeznań pełnomocniczki Strony w czynności przesłuchania Pracownika.

Z kolei, zdaniem Podatniczki, obraza przepisów prawa materialnego, uwidaczniająca się w zaskarżonej decyzji przejawiła się naruszeniem art. 86 ust. 1 i ust. 2 w związku z art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. a) ustawy o podatku od towarów i usług. Jej emanacją było zaś przyjęcie, że zakwestionowane faktury wystawione przez Partnera handlowego nie dokumentują rzeczywistych transakcji, podczas gdy w rzeczywistości czynności te zostały wykonane na rzecz Skarżącej. W konsekwencji, wg Strony zakwestionowano jej odliczenie podatku naliczonego, pomimo że prawidłowa ocena dowodów winna doprowadzić do wniosku, że w toku postępowania nie wykazano fikcyjności usług świadczonych na rzecz Skarżącej.

Organ II instancji utrzymał zaskarżone decyzje w mocy. Stało się tak, ponieważ jedynymi dokumentami mającymi świadczyć o wykonaniu usług marketingowych na rzecz Strony są wystawione faktury i dokumenty dotyczące zapłaty, a także zeznania jej Partnera handlowego. W przekonaniu Dyrektora Izby Administracji Skarbowej, słusznie zostały one uznane przez Organ I instancji za dowody niewystarczające do potwierdzenia realnego wykonania wspomnianych działań. Jednocześnie podkreślono, że nietypowe warunki działalności odwołującej nie zwalniają jej od obowiązku właściwego dokumentowania transakcji oraz wyartykułowano to, że dla zabezpieczenia własnych interesów przedsiębiorca powinien zgromadzić również inne dowody wykonania takich usług, np. zdjęcia, wizualizacje, opracowania planów marketingowych i inne szczegółowe dowody realizacji zlecenia odpowiadające szczegółowym postanowieniom umów. Te dodatkowe dowody, w tym także protokoły odbioru usług, korespondencja w czasie ich realizacji (wzajemne porozumienia, ustalenia), a także materialne dowody ich wykonania, pozwolą udokumentować faktyczne wykonanie usług marketingowych.

Podkreślono przy tym, że to na stronie postępowania ciąży obowiązek posiadania materialnych dowodów, potwierdzających wykonanie poszczególnych usług niematerialnych. W sytuacji zaś, gdy wspomniany podmiot takich dowodów nie przedstawi, organ podatkowy jest uprawniony do wyciągnięcia z tego skutków podatkowych negatywnych dla strony.

Zdaniem Dyrektora Izby Administracji Skarbowej, o nierzetelności faktur wystawionych Podatniczce świadczy kilka okoliczności. Należy do nich sposób nawiązania współpracy z nieznanym wcześniej podmiotem, niemającym znaczącego doświadczenia w dziedzinie marketingu, a wyspecjalizowanym w wyrobie i sprzedaży zegarków, z polecenia niewiadomej osoby. Zwrócono też uwagę na brak odpowiedniego zaplecza technicznego, w tym sprzętu u Partnera handlowego Skarżącej - potrzebne materiały informacyjne drukowane były na zwykłych drukarkach biurowych, służących do celów prywatnych, nieujętych w ewidencji środków trwałych). Ponadto, Organ II instancji podkreślił, że Kontrahent nie miał nawet niezbędnych materiałów biurowych, o czym świadczy używanie papieru niewiadomego pochodzenia, średniej jakości, a Strona w ogóle nie była zainteresowania tymi kwestiami.

Dalszą okolicznością wzbudzającą wątpliwości Dyrektora Izby Administracji Skarbowej był brak pisemnej umowy łączącej Podatniczkę z Kontrahentem. Obowiązkiem przedsiębiorcy jest natomiast czytelne dokumentowanie wszystkich zdarzeń gospodarczych, mających wpływ na prawidłowe ustalenie wysokości jego obciążeń podatkowych (także celem ich ewentualnej późniejszej weryfikacji przez organy podatkowe). Dlatego, brak pisemnej umowy lub chociażby pisemnych zamówień świadczy o nieprofesjonalnym zachowaniu w obrocie gospodarczym. Strona pozbawia się bowiem nie tylko możliwości udowodnienia swoich racji w ewentualnym postępowaniu przed organami skarbowymi, ale również możliwości dochodzenia ewentualnych roszczeń w stosunku do kontrahenta.

Zdaniem Organu odwoławczego, niespotykany w warunkach rynkowych był też sposób kalkulacji ceny za wykonane usługi, gdzie negocjacje cenowe miały miejsce już po ich wykonaniu. Ponadto, wspomniany podmiot zwrócił uwagę na okoliczność, że prezentacje były wykonywane także przez Skarżącą, a Pracownik (oraz być może również inna zatrudniona osoba, wskazana z imienia i nazwiska w uzasadnieniu decyzji ostatecznej) również przeprowadzał prezentacje działania produktów i sporządzał szablony do TV INFO.

W ...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »