WSA. Możliwość anulowania faktury

Nie sposób przyjąć, iż faktura "zaistniała w obrocie prawnym", gdy kontrahent odmówił jej przyjęcia i doręczony mu dokument zwrócił wystawcy, a w rezultacie takich działań kontrahenta, wystawca dysponuje zarówno oryginałem, jak i kopią spornej faktury. Zaewidencjonowanie faktury VAT w księgach podatkowych przez podatnika (wystawcę i nabywcę) jest zarazem pierwszym i jedynym sposobem, w którym można mówić o wprowadzeniu faktury VAT do obrotu prawnego - orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach.

Spółka anulowała dwie, wystawione przez nią, faktury. Jak wyjaśniła spółka w trakcie kontroli podatkowej, nie doszło do sporządzenia protokołów odbioru robót (wykonania usług) ani nawet przejściowego świadectwa płatności, które potwierdzałyby realizację umówionych prac. Z tego powodu jej kontrahent odesłał sporne faktury spółce i nie uregulował wynikających z nich płatności. Spółka zdecydowała się wobec tego na anulowanie tych faktur i nie uwzględnianie ich w rejestrze sprzedaży, przyjmując, że wobec braku sporządzenia wyżej wskazanych dokumentów nie można uznać, by umówione roboty (usługi) zostały zrealizowane, a tym samym by doszło do powstania obowiązku podatkowego z tego tytułu. Naczelnik Śląskiego Urzędu Celno-Skarbowego w Katowicach (dalej: NUCS) uznał jednak, że wskazane w tych fakturach świadczenia zostały spełnione, a faktury wprowadzono do obrotu prawnego.

Sprawa trafiła ostatecznie do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach.

WSA wskazał, że pomimo tego, że ustawodawca określił jedynie zasady korygowania faktur, to w praktyce dopuszcza się także "anulowanie faktury". Ani przepisy ustawy o podatku od towarów i usług (dalej: u.p.t.u.), ani przepisy rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, nie regulują kwestii dotyczącej anulowania wystawionej faktury. Jest to pojęcie umowne, które wykształciło się w praktyce i jest powszechnie akceptowane przez organy podatkowe. Przyjmuje się, że aby możliwe było anulowanie faktury, muszą być spełnione łącznie dwa warunki:

  1. nie doszło do wykonania usługi czy dostawy towarów oraz
  2. faktura nie została wprowadzona do obrotu prawnego.

Zdaniem sądu, autorytatywna wzmianka, z której wynika, że NUCS utożsamia brak wprowadzenia faktury do obrotu prawego z nieprzekazaniem jej kontrahentowi jest dalece niewystarczająca. Jak bowiem wskazano w uzasadnieniu wyroku NSA z 10 października 2019 r. istotne znaczenie w możliwości kwestii anulowania faktury ma brak ryzyka powstania uszczupleń podatkowych, albowiem niesporne jest to, że kontrahent skarżącej nie rozliczył faktur, lecz nie akceptując ich (w niniejszej sprawie z uwagi na brak protokołu odbiorczego) zwrócił je wystawcy.

Pogląd, że nie sposób przyjąć, iż faktura "zaistniała w obrocie prawnym", gdy kontrahent odmówił jej przyjęcia i doręczony mu dokument zwrócił wystawcy, a w rezultacie takich działań kontrahenta, wystawca dysponuje zarówno oryginałem, jak i kopią spornej faktury, expressis verbis wyraził także WSA w Warszawie w wyroku z 21 czerwca 2010 r., III SA/Wa 2076/09, jak również J. Matarewicz [w:] Ustawa o podatku od towarów i usług. Komentarz aktualizowany, Gdańsk 2020, art. 106(j).

Sąd zauważył, że stanowisko dopuszczające możliwość anulowania faktur zwróconych wystawcy jest aprobowana w praktyce działalności organów podatkowych. Szerokie omówienie tego zagadnienia zawiera opracowanie C. Goldy, pt. "Anulowanie faktury VAT niewprowadzonej do obrotu prawnego w praktyce organów podatkowych oraz judykatury" - [w:] Regulacje prawa finansów publicznych i prawa podatkowego. Podsumowanie stanu obecnego i dynamika zm...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »