Wpłata pieniędzy na konto dziecka bez podatku

Każdy z rodziców dziecka założył dla niego konto bankowe. Konta są zasilane przez rodziców, m.in. wpłatami z programu 500+, zasileniami pochodzącymi z prezentów gotówkowych od rodziny lub bliskich znajomych z okazji urodzin, świąt czy innych okazji. Rodzice dokonują także większych kwot zasileń konta dziecka. Środki finansowe rodzice posiadają z prowadzonej działalności gospodarczej lub uzyskiwane są z tytułu umowy o pracę lub innych legalnych źródeł (ze sprzedaży nieruchomości, otrzymanej darowizny itp.). Wpłaty tytułowane są „wpłata” lub „zasilenie”.

Celem założenia kont jest gromadzenie na nich środków pieniężnych na dalsze utrzymanie i kształcenie dziecka w przyszłości. Między dzieckiem i jego rodzicami nigdy nie zostały zawarte umowy darowizny. Rodzice dokonując wpłat na konto dziecka, kierowali się wypełnieniem ich powinności w ramach obowiązku alimentacyjnego.

Odpowiedź:

Zgodnie z art. 1 ust. 1  ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn podatkowi temu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1. dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2. darowizny, polecenia darczyńcy;
3. zasiedzenia;
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.

W myśl art. 1 ust. 2 ww. ustawy podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

Powyższy katalog ujęty w art. 1 ww. ustawy ma charakter zamknięty. Zatem opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega tylko takie nabycie, które zostało w nim wymienione w sposób wyraźny.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia „darowizna”. Z tego względu, celem ustalenia tej definicji, należy sięgnąć do ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny.

W myśl art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Jak stanowi natomiast art. 890 § 1 cyt. Kodeksu oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Zgodnie natomiast z art. 128 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo.

Obowiązek alimentacyjny jest to obowiązek zabezpieczenia egzystencji, obowiązek dostarczania środków utrzymania i środków wychowania, który dotyczy krewnych w linii prostej oraz rodzeństwa. Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka został zaś zapisany w art. 133 ww. Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Zatem, rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Na podstawie ww. przepisu, rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Jak wskazano powyżej istotą darowizny jest, że darczyńca, zgodnie ze swoją wolą i bez istnienia jakiegokolwiek obowiązku prawnego, nieodpłatnie obdarowuje inną osobę. Skoro zaś obowiązek alimentacyjny jest przewidziany w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, to jego wykonanie nie może być dobrowolnym świadczeniem.

Zatem w przypadku świadczeń alimentacyjnych od rodziców na rzecz dzieci żaden ze wskazanych w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn tytułów nabycia własności nie ma miejsca. Ustawa o podatku od spadków i darowizn w części dotyczącej przedmiotu opodatkowania nie przewiduje opodatkowania świadczeń o charakterze alimentacyjnym.

Skoro przelewy pieniężne dokonywane były tytułem realizacji obowiązku alimentacyjnego, wynikającego z przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego i nie doszło do zawarcia umowy darowizny, to dokonane wpłaty środków pieniężnych przez rodziców na rachunek bankowy dziecka nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Rodzice wpłacają na konto dziecka także środki pieniężne jakie otrzymał w prezencie od rodziny lub bliskich znajomych rodziców z okazji urodzin, świąt czy innych okazji. Zatem należy zauważyć, że środki te nie stanowią świadczeń alimentacyjnych od rodziców, ponieważ dziecko otrzymało je w prezencie od innych osób. Jednakże, mimo że środki te nie są przekazywane dziecku w ramach obowiązku alimentacyjnego, to ich wpłata przez rodziców na jego konto także nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Wpłata środków pieniężnych, które dziecko otrzymało wcześniej od innych osób stanowi bowiem jedynie techniczne umieszczenie środków pieniężnych na jego koncie. Rodzice w tym przypadku nie dokonują żadnych świadczeń na rzecz dziecka.

Reasumując, wpłaty środków pieniężnych przez rodziców na konto dziecka nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Interpretacja indywidualna z 27 lipca 2022 r., sygn. 0111-KDIB2-2.4015.73.2022.1.MM - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej - pełna treść interpretacji

Redakcja podatki.biz