Wpłacone zaliczki: Obowiązek podatkowy w VAT

Możliwość umawiania się z odbiorcami na otrzymywanie przedpłat przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi, to sytuacja wręcz wymarzona dla wielu przedsiębiorstw. Dla księgowych oznacza to jednak często powstanie obowiązku podatkowego. Kwestię powstania tego obowiązku w podatku VAT będziemy rozpatrywać w zależności od tego, jakiego rodzaju sprzedaży dotyczy zaliczka.

Zaliczka na sprzedaż krajową

Zgodnie z art. 29 ust. 2. ustawy o podatku od towarów i usług: „W przypadku gdy pobrano zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, obrotem jest również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadającą od nich kwotę podatku.” Oznacza to, że każda wpłata dokonana na poczet przyszłych należności (bez względu na to, jak będzie nazwana na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego), oznacza powstanie obowiązku podatkowego w VAT. Jednocześnie przepis ten wyraźnie wskazuje, że otrzymana przedpłata jest kwotą brutto. Natomiast art. 19 ust. 11 ustawy o VAT definiuje moment obowiązku podatkowego, odrębny dla zaliczek: „ Jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części.”.

Przykład 1: Firma A wysłała do firmy B zamówienie na dostawę towaru (opodatkowanego 23% VAT), oraz zaliczkę w wysokości 10.000zł. Przedpłata wpłynęła na konto bankowe firmy B w dniu 31.05. Pomimo, że firma B mogłaby wystawić fakturę zaliczkową w ciągu 7 dni, to zgodnie z art. 19 ust. 11, moment obowiązku podatkowego powstał w dniu otrzymania przedpłaty. Data wystawienia faktury VAT zaliczkowej nie ma wpływu na moment ujęcia zaliczki w deklaracji VAT. Firma wykaże kwotę netto 8.130 zł oraz kwotę podatku 1.870 zł w deklaracji VAT za miesiąc maj.

Zaliczka na sprzedaż eksportową

W przypadku przedpłat dotyczących należności eksportowych, ustawa o VAT przewiduje odrębne procedury, zależne od czasu, jaki upływa pomiędzy da...