WNT: Moment powstania obowiązku podatkowego

Z uzasadnienia: Biorąc po uwagę powołany przepis należy wskazać, że w sytuacji, gdy wystawiona przez dostawcę faktura dokumentująca dostawę konkretnych towarów została wystawiona przed 15. dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano ich dostawy, obowiązek podatkowy z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów powstał z chwilą wystawienia tej faktury.

Stan faktyczny i zdarzenie przyszłe

Wnioskodawca (Spółka) posiada siedzibę na terytorium Polski oraz jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT w Polsce. W ramach prowadzonej działalności Spółka nabywa towary od kontrahentów z krajów znajdujących się poza Unią Europejską.

Jednym z dostawców towarów na rzecz Wnioskodawcy jest podmiot z siedzibą na terytorium Szwajcarii (dalej: Kontrahent). Towary są kupowane przez Spółkę na warunkach DDP, co oznacza, iż za transport odpowiada sprzedawca ze Szwajcarii. Kontrahent odpowiada również za odprawę celną towarów, która odbywa się na terytorium UE, w kraju innym niż Polska. Zasadniczo i według najlepszej wiedzy Spółki odbywa się to na terenie Niemiec. W tym celu szwajcarska spółka angażuje agencję celną (swojego przedstawiciela podatkowego) z Niemiec, która dokonuje w imieniu Kontrahenta odprawy celnej przewożonych towarów. Po dokonaniu odprawy następuje przemieszczenie towarów z miejsca, w którym dokonana została importowa odprawa celna - do Polski.

Transakcje dokumentowane są fakturami wystawianymi przez Kontrahenta. Na fakturach wskazywany jest numer VAT szwajcarskiego kontrahenta, jak również nazwa, adres oraz numer VAT-UE, na który zarejestrowany jest niemiecki przedstawiciel podatkowy Kontrahenta (pojawia się niemiecki numer VAT-UE). Transakcje dostawy towarów do Wnioskodawcy, z punktu widzenia Kontrahenta traktowane są jako wewnątrzwspólnotowe dostawy towarów do Polski, co znajduje potwierdzenie m.in. w stosownej adnotacji umieszczonej w treści faktury (powołanie na przepis art. 138 Dyrektywy 2006/112, wskazanie nazwy, adresu i numeru VAT niemieckiego przedstawiciela podatkowego Kontrahenta).

W konsekwencji, na gruncie podatku VAT, w tym na potrzeby ewidencji VAT oraz Jednolitego Pliku Kontrolnego (JPK) Spółka wykazuje nabycie wewnątrzwspólnotowe od dostawcy szwajcarskiego, ale pod numerem niemieckim VAT-UE należącym do angażowanego przez Kontrahenta przedstawiciela podatkowego.

Biorąc pod uwagę przyjęty przez strony sposób realizacji transakcji, w tym okoliczność, iż odprawy celnej towarów dokonuje podmiot niemiecki, który działa jako przedstawiciel podatkowy Kontrahenta, a nie podmiot działający na zlecenie Wnioskodawcy, Spółka nie nabywa prawa własności do nabywanych towarów na terytorium państwa członkowskiego, na którym dokonywana jest odprawa celna (zasadniczo - Niemcy), lecz na terytorium Polski.

Dostarczane towary nie stanowią środków transportu.

Pytania i stanowisko Wnioskodawcy

1. Czy Wnioskodawca słusznie uważa, iż obowiązek podatkowy w odniesieniu do opisanej w stanie faktycznym transakcji WNT powstaje zgodnie z art. 20 ust. 5 ustawy o VAT z chwilą wystawienia faktury przez Kontrahenta, nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia?

2. Czy w ramach dokumentacji opisanych transakcji w ewidencji sprzedaży, a tym samym w JPK Spółka powinna wykazywać dane Kontrahenta, tzn. nazwę spółki szwajcarskiej oraz numer VAT-UE należący do angażowanego przez Kontrahenta przedstawiciela podatkowego?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad 1. W ocenie Spółki, w opisanym stanie faktycznym wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT) powstaje w dacie wystawienia faktury przez Kontrahenta ze Szwajcarii.

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy o VAT, przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, rozumie się nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz.

Jednocześnie, stosownie do art. 11 ust. 1 ustawy o VAT, przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów rozumie się również przemieszczenie towarów przez podatnika podatku od wartości dodanej lub na jego rzecz, należących do tego podatnika, z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju na terytorium kraju, jeżeli towary te zostały przez tego podatnika na terytorium tego innego państwa członkowskiego w ramach prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa wytworzone, wydobyte, nabyte, w tym również w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, albo zaimportowane, i towary te mają służyć działalności gospodarczej podatnika. Powyższy przepis regulujący kwestię tzw. nietransakcyjnego przemieszczenia towarów w ramach WNT nie znajduje zastosowania do sytuacji Wnioskodawcy przedstawionej w stanie faktycznym wniosku, ponieważ w momencie przemieszczenia towarów z Niemiec do Polski nie należą one (jeszcze) do przedsiębiorstwa Spółki, lecz Kontrahenta.

Z przytoczonych przepisów wynika, że w świetle ustawy o VAT, za wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów uważa się transakcje spełniające łącznie następujące warunki:

- następuje fizyczne przemieszczenie towarów na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki;

- powyższe przemieszczenie odbywa się w ramach transakcji, w wyniku której następuje nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel (sytuacja Wnioskodawcy), lub też towary stanowiące własność podatnika przemieszczane są przez niego lub na jego rzecz na terytorium innego kraju, pod warunkiem, że towary te służyć będą działalności gospodarczej podatnika.

Zgodnie z art. 20 ust. 5 ustawy o VAT, w wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia (z zastrzeżeniem ust. 8 i 9 powyższego przepisu oraz art. 20b ustawy o VAT, niemających zastosowania w niniejszej sprawie).

W sytuacji opisanej w stanie faktycznym wniosku nie mamy do czynienia z bezpośrednim transportem towarów pomiędzy dwoma krajami członkowskimi, lecz z przywozem towarów spoza terytorium Unii Europejskiej, dokonaniem odprawy celnej w innym niż Polska kraju członkowskim UE, a następnie przemieszczeniem towarów na terytorium Polski.

W odniesieniu do tego rodzaju transakcji organy podatkowe w sposób zgodny potwierdzają, iż nabycie towarów spoza UE z odprawą celną dokonywaną w innym niż Polska kraju UE, należy podatkowo podzielić na dwie transakcje: import oraz wewnątrzwspólnotowe nabycie (WNT), dokonywane w Polsce z numeru należącego do agencji celnej dokonującej importu. Takie stanowisko zostało zajęte przykładowo w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 23 lipca 2014 r. (sygn. IPTPP2/443-312/14-6/JN) oraz Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 12 stycznia 2017 r. (sygn. 2461-IBPP4.4512.149.2016.1.PZ). Organy podatkowe powołują się w wydawanych interpretacjach na dyspozycję przepisu art. 201 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z 9 października 2013 r. ustanawiającego Unijny Kodeks Celny (Dz. Urz. UE L z 2013r. Nr 269 str. 1 ze zm.), zgodnie z którego treścią dopuszczenie do obrotu nadaje towarowi niewspólnotowemu unijny status celny. Oznacza to, że po spełnieniu wszystkich formalności, a zwłaszcza po dokonaniu zgłoszenia celnego oraz zapłaceniu należności celnych przywozowych, można swobodnie dysponować towarem na obszarze celnym Unii Europejskiej.

Specyfika sytuacji Wnioskodawcy wynika z okoliczności, iż odprawy celnej towarów dokonuje podmiot niemiecki (podatnik podatku od wartości dodanej), który działa jako przedstawiciel podatkowy Kontrahenta, a nie podmiot działający na zlecenie Wnioskodawcy.

Tym samym, dokumentem potwierdzającym nabycie wewnątrzwspólnotowe nie jest określony dokument wystawiany przez przedstawiciela podatkowego dokumentujący nietransakcyjne przemieszczenie towarów w ramach WNT z Niemiec do Polski (bo towary w tym czasie należą wciąż do Kontrahenta, więc art. 11 ustawy o VAT dotyczący przemieszczenia towarów należących do przedsiębiorstwa polskiego podatnika nie znajduje zastosowania), lecz faktura wystawiana przez Kontrahenta ze Szwajcarii. W takiej sytuacji, stosownie do jednoznacznej treści art. 20 ust. 5 ustawy o VAT, obowiązek podatkowy powstaje na ogólnych zasadach wynikających z tego przepisu, tzn. z chwilą wystawienia faktury dokumentującej dostawę towarów przemieszczanych po dokonanej odprawie celnej z innego państwa członkowskiego (Niemiec) na terytorium kraju.

Ad 2. Spółka stoi na stanowisku, że w ramach dokumentacji opisanych transakcji w ewidencji VAT, a tym samym w JPK Spółka powinna wykazywać dane Kontrahenta, tzn. nazwę spółki szwajcarskiej oraz numer VAT-U...