Waloryzacja konta i subkonta osób ubezpieczonych w ZUS - MRiPS wyjaśnia

Osoby ubezpieczone w ZUS, a wcześniej gromadzące środki w OFE, posiadają na swoim rachunku dwa konta - konto i subkonto. Dodatkowo konta te mają różny poziom waloryzacji i chociaż pierwotnie pochodzą od jednej składki płaconej przez pracowników i pracodawców i różnią się tylko drogą przejścia przez rachunek OFE, różny sposób waloryzacji tych składek jest bardzo niekorzystny dla przyszłych emerytów i naraża ich na olbrzymie uszczuplenie przyszłych świadczeń.

 

Interpelacja nr 40107 do ministra rodziny i polityki społecznej w sprawie konta i subkonta osób ubezpieczonych w ZUS oraz ich waloryzacji

Szanowna Pani Minister,

osoby ubezpieczone w ZUS, a wcześniej gromadzące środki w OFE, posiadają na swoim rachunku dwa konta - konto i subkonto. Dodatkowo konta te mają różny poziom waloryzacji i chociaż pierwotnie pochodzą od jednej składki płaconej przez pracowników i pracodawców i różnią się tylko drogą przejścia przez rachunek OFE, różny sposób waloryzacji tych składek jest bardzo niekorzystny dla przyszłych emerytów i naraża ich na olbrzymie uszczuplenie przyszłych świadczeń.

Waloryzacja konta i subkonta w ZUS w ostatnich latach przedstawiała się następująco:

 

Rok

Konto

Subkonto

Różnica %

2018

108,68

103,99

-4.69

2019

109,20

105,01

-4.19

2020

108,94

105,73

-3.21

2021

105,41

105,23

-0,18

2022

109,33

107,07

-2,26

 

Jak widać w powyższej tabeli są to znaczne różnice działające na niekorzyść przyszłych emerytów. Dodatkowo sposób waloryzacji subkonta oparty na PKB, który może oscylować w przyszłych latach w okolicach zera, może spowodować bardzo niską waloryzację subkonta przy inflacji wynoszącej obecnie 18,4%. Jest to bardzo niekorzystne dla przyszłych emerytów i rozważając wartość pieniądza w czasie może generować obniżenie przyszłej emerytury o kilkaset złotych. System emerytalny powinien być prosty, sprawiedliwy i zrozumiały dla każdego obywatela, dlatego w trosce o przyszłych emerytów i ich świadczenia zwracam się do Pani Minister z następującymi pytaniami:

  1. Czy ministerstwo przeanalizowało problem nierównej waloryzacji kont w ZUS?
  2. Czy ministerstwo analizuje możliwe straty przyszłych emerytów w wysokości świadczeń oraz ma na uwadze niebezpieczeństwo prawie zerowej waloryzacji subkonta przy szalejącej inflacji i spadającym PKB?
  3. Czy ministerstwo sprawdziło możliwość połączenia tych dwóch kont dla dobra emerytów i przejrzystości systemu emerytalnego oraz ewentualne korzyści z takiego działania?

Posłanka Bożena Żelazowska

24 marca 2023 r.

 

 

Odpowiedź na interpelację nr 40107 w sprawie konta i subkonta osób ubezpieczonych w ZUS oraz ich waloryzacji

Szanowna Pani Marszałek,

odpowiadając na interpelację nr 40107 Pani Poseł Bożeny Żelazowskiej (KP) w sprawie konta i subkonta osób ubezpieczonych w ZUS oraz ich waloryzacji, uprzejmie wyjaśniam.

Obowiązkowy system emerytalny w Polsce jest systemem przede wszystkim opartym na repartycyjności (konto w ZUS), zawierającym również elementy kapitałowe (OFE i subkonto w ZUS). Dodatkowo, w ramach III filaru funkcjonują dobrowolne formy oszczędzania. Dywersyfikacja źródeł finasowania emerytur prowadzi do wzrostu bezpieczeństwa wysokości przyszłych emerytur uczestników systemu.

Od maja 2011 r., w ramach konta ubezpieczonego, w ZUS prowadzone jest subkonto dla osób, które są członkami OFE albo urodziły się po 31 grudnia 1968 r. i nie przystąpiły do OFE.

Subkonto zostało utworzone w celu zniwelowania zagrożeń wynikających z narastania długu publicznego spowodowanego koniecznością pokrywania niedoboru Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w wyniku przekazywania części składki emerytalnej do OFE. Funkcjonujące rozwiązania zostały zmodyfikowane tak, aby ograniczyć tempo przyrostu państwowego długu publicznego poprzez zmniejszenie kosztów budżetowych funkcjonowania części kapitałowej systemu emerytalnego i potrzeb pożyczkowych budżetu państwa, przy założeniu jak najmniejszej ingerencji w istniejący wówczas model systemu emerytalnego.

Stąd też, w ramach subkonta, zachowano możliwość dziedziczenia i podziału środków na zasadach analogicznych, jak w przypadku rachunku w OFE. Środki zgromadzone na subkoncie podlegają podziałowi w razie rozwodu, unieważnienia małżeństwa, albo śmierci osoby, dla której ZUS prowadzi subkonto.

Środki gromadzone na subkoncie w ZUS są corocznie waloryzowane przy zachowaniu zasady nieujemności, tj. w wyniku waloryzacji stan konta nie może ulec obniżeniu. Waloryzacja subkonta polega na pomnożeniu kwoty składek, środków, odsetek za zwłokę i opłaty prolongacyjnej zewidencjonowanych na subkoncie przez wskaźnik rocznej waloryzacji. Wskaźnik ten jest równy średniorocznej dynamice wartości produktu krajowego brutto w cenach bieżących za okres ostatnich 5 lat poprzedzających termin waloryzacji.

Podkreślając zasadę nieujemności subkonta należy wskazać, że średnia ważona stopa zwrotu OFE w 2011 r., 2015 r., 2018 r. czy 2020 r. była ujemna. Sytuacja taka ma miejsce zwłaszcza w przypadku dekoniunktury na giełdzie, gdy wartość jednostki rozrachunkowej spada, i w efekcie wartość kapitału na kontach w OFE ulega obniżeniu.

Odnosząc się do kwestii ewentualnej możliwości połączenia subkonta i konta w ZUS, należy podkreślić, że oba sposoby waloryzacji środków, zarówno na koncie, jak i na subkoncie mają na celu zachowanie realnej wartości zgromadzonego kapitału, jednakże realizują to w różny sposób i z różną wrażliwością na zmiany zachodzące w gospodarce. Połączenie subkonta i konta nie byłoby korzystne dla ubezpieczonego. Należy mieć bowiem na względzie fakt, że środki zgromadzone na subkoncie są dziedziczone i możliwy jest ich podział, co z kolei jest niemożliwe w przypadku środków zgromadzonych na koncie ubezpieczonego. Dodatkowo, w przypadku osób będących członkami OFE, w ramach tzw. suwaka bezpieczeństwa przekazywane są sukcesywnie środki z OFE na subkonto ubezpieczonego w ZUS, których wartość wynika z umorzenia jednostek rozrachunkowych na rachunku członka OFE w związku z ukończeniem przez niego wieku niższego o 10 lat od wieku emerytalnego.

Istnienie subkonta jest wyrazem dbałości państwa o to, by środki ubezpieczonego nie straciły na wartości w sytuacji kryzysu gospodarczego. Przyjęcie zasady nieujemności konta oraz wskaźnika waloryzacji opartego o tempo wzrostu nominalnego PKB chroni ubezpieczonego przed tzw. ryzykiem złej daty, czyli załamaniem kursów rynkowych, szczególnie w okresie poprzedzającym przejście na emeryturę, co przełożyłoby się na obniżenie kapitału emerytalnego, a w konsekwencji na niższe świadczenie emerytalne.

Sekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej
Stanisław Szwed

Warszawa, 14 kwietnia 2023 r.

 

źródło: sejm.gov.pl

 

Wszystkie artykuły z tego działu »

WASZE KOMENTARZE (0)

Dodaj nowy komentarz

komentarz:
podpis:
 

Drodzy Użytkownicy podatki.biz. Choć czytamy uważnie Wasze komentarze, nie odpowiadamy na pytania w kwestiach szczegółowych. Zadając je, kierujecie je nie do nas, a do innych Użytkowników podatki.biz. Jeżeli chcecie wyjaśnić lub rozwiązać jakiś problem, zachęcamy do skorzystania z naszego forum dyskusyjnego - www.podatki.biz/forum

Zespół podatki.biz

Napisz komentarz...