VAT z faktury od podatnika niezarejestrowanego jako koszt podatkowy

Podatek naliczony nie jest zaliczany do kosztów uzyskania przychodów. Wyjątkiem są przypadki, gdy m.in. podatnikowi nie przysługuje obniżenie lub zwrot różnicy podatku, jeżeli naliczony podatek nie powiększa wartości środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej. Zdaniem organów podatkowych chodzi tu o sytuacje, w których na gruncie regulacji VAT brak jest prawa do odliczenia. Nie dotyczy to przypadków, gdy podatnik z własnej woli nie decyduje się na odliczenie.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na jej cel i rezultat. Na podatnikach, w myśl art. 96 ust. 1 ww. ustawy spoczywa obowiązek dokonania zgłoszenia rejestracyjnego przed wykonaniem pierwszej czynności opodatkowanej.

Rejestracja stanowi wyłącznie czynność deklaratoryjną, potwierdzającą fakt posiadania statusu czynnego podatnika VAT. Nie tworzy ona dla niego żadnych praw ani obowiązków. Sprawia to, że samo wykonanie czynności podlegających opodatkowaniu VAT powoduje po stronie podatnika powstanie obowiązku podatkowego.

W związku z tym powstaje – zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT – powinność wystawienia faktury dokumentującej tego rodzaju czynności. Faktura stanowi dokument potwierdzający zaistnienie określonego zdarzenia, z którym wiąże się powstanie obowiązku podatkowego, a z drugiej strony dający możliwość skorzystania z prawa do odliczenia naliczonego podatku. Rejestracji do VAT dokonuje się za pomocą formularza VAT-R.

W praktyce dochodzić może do sytuacji gdy sprzedawca towaru lub usługodawca nie dopełnił formalnej czynności rejestracji lub z takiego czy innego powodu został z rejestru podatników wykreślony.

Obecnie wszyscy czynni podatnicy VAT mają obowiązek składać comiesięczne pliki JPK_VAT. Wysyłanie pliku, w którym zawarte będą faktury od podatnika niezarejestrowanego do VAT pociągnie za sobą z pewnością skutek w postaci wygenerowania przez system informatyczny Ministerstwa Finansów komunikatu, iż plik zawiera faktury opiewające na podatek naliczony wystawione przez podmiot (podmioty) niezarejestrowane do VAT. W komunikacie takim zawarte zostanie wskazanie, iż został popełniony błąd, co powinno skutkować złożeniem korekty. Gdy rozliczenie podatku przedsiębiorca uzna za prawidłowe poproszony zostanie o złożenie stosownych wyjaśnień we właściwym dla siebie urzędzie skarbowym.

Prawo do odliczenia VAT z faktury od niezarejestrowanego podatnika

Organy podatkowe w sytuacji niezarejestrowania podatnika do VAT, wbrew prawu do odliczenia naliczonego podatku pod warunkiem związania zakupu stanowiącego jego źródło z czynnościami opodatkowanymi, wynikającym z art. 86 ust. 1 powołanej ustawy, odmawiają odliczenia podatku. Stanowisko to uzasadniają zapisem art. 88 ust. 3a pkt 1 lit. a stanowiącym, że nie są podstawą do odliczenia faktury wystawione przez podmiot nieistniejący. Nadają one w ...