VAT: Udostępnianie współpracownikom telefonów i samochodów

Pytanie podatnika: W ramach prowadzonej działalności spółka zawiera umowy z osobami fizycznymi prowadzącymi działalność gospodarczą - współpracownikami. Są to umowy o świadczenie usług w zakresie m.in.: informatyki, outsourcingu, rekrutacji, zarządzania, sprzedaży usług (spółka nie zawiera umów o pracę, umów zlecenia, ani umów o dzieło). Czy udostępnianie współpracownikom telefonów komórkowych i opłacanie faktur za telefony oraz udostępnianie samochodów osobowych na warunkach opisanych w przedstawionej sytuacji, będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z dnia 15 października 2012 r. (data wpływu 19 października 2012 r.) uzupełnionym pismem z dnia - brak daty sporządzenia pisma (data wpływu 21 grudnia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT udostępniania współpracownikom Wnioskodawcy telefonów komórkowych oraz samochodów osobowych wyłącznie do świadczenia usług na rzecz Spółki - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 października 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT udostępniania współpracownikom Wnioskodawcy telefonów komórkowych oraz samochodów osobowych wyłącznie do świadczenia usług na rzecz Spółki. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony w dniu 21 grudnia 2012 r. o wskazanie osoby upoważnionej do występowania w imieniu Wnioskodawcy oraz o doprecyzowanie opisu sprawy.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie m.in.: tworzenia kompletnych projektów informatycznych, rozwoju istniejącego oprogramowania, testowania oprogramowania, outsourcingu projektów, rekrutacji pracowników. Spółka jest czynnym podatnikiem VAT.

W ramach prowadzonej działalności Wnioskodawca zawiera umowy z osobami fizycznymi prowadzącymi działalność gospodarczą, zwanymi dalej współpracownikami. Są to umowy o świadczenie usług w zakresie m.in.: informatyki, outsourcingu, rekrutacji, zarządzania, sprzedaży usług.

Wnioskodawca dokonał zakupu telefonów komórkowych dla współpracowników. Zainteresowany przekazał współpracownikom telefony komórkowe do używania (bez przeniesienia własności, ponieważ telefony stanowią własność Wnioskodawcy i są jedynie użyczane współpracownikom). Ponadto, Wnioskodawca opłaca co miesiąc faktury za te telefony. Faktury są wystawiane na Spółkę, która jest nabywcą usług od operatora sieci komórkowej. Ponadto, Zainteresowany jest właścicielem samochodu osobowego, który także zostanie użyczony współpracownikowi. Samochód stanowi własność Wnioskodawcy. Współpracownik otrzyma jedynie prawo do używania samochodu, bez przenoszenia jego własności.

Kwestie korzystania przez współpracowników z telefonów komórkowych oraz samochodów służbowych regulują postanowienia umów o świadczenie usług zawartych między Spółką a współpracownikami. W umowach ze współpracownikami znajdują się następujące zapisy dotyczące ewentualnego przekazania telefonów komórkowych i samochodów służbowych:

1. a. przekazanie telefonów i opłacanie faktur za korzystanie z nich oraz przekazanie samochodów służbowych będzie następowało w związku z zawartą umową między Wnioskodawcą a współpracownikiem i w celu jej realizacji;
2. b. telefony i samochody stanowią własność Wnioskodawcy i są jedynie użyczone współpracownikom;
3. c. współpracownicy mają prawo wykorzystywać telefony i samochody wyłącznie do świadczenia usług na rzecz Wnioskodawcy (nie mogą ich wykorzystywać do celów prywatnych oraz w związku ze świadczeniem usług na rzecz innych podmiotów);
4. d. współpracownicy nie ponoszą bezpośredniej odpłatności za świadczenia w postaci udostępnienia telefonu komórkowego i opłacania rachunków za korzystanie z niego oraz udostępnienia samochodu, ponieważ ich wartość została wkalkulowana w wysokość wynagrodzenia przysługującego współpracownikowi od Wnioskodawcy.

W uzupełnieniu do wniosku Spółka wskazała, że:

1. ze współpracownikami nie zawiera umów o pracę, umów zlecenia, ani umów o dzieło,
2. użyczenie telefonu i samochodu osobowego współpracownikom wpływa na wysokość wynagrodzenia płaconego im przez Zainteresowanego, tj. jest ono niższe,
3. obowiązek nieodpłatnego udostępniania telefonów komórkowych, samochodu osobowego współpracownikom wynika z umów zawartych między Wnioskodawcą a współpracownikami. Są to umowy zawierane między Wnioskodawcą a osobami fizycznymi prowadzącymi działalność gospodarczą. Przedmiotem tych umów jest świadczenie usług w zakresie m.in.: informatyki, outsourcingu, rekrutacji, zarządzania, sprzedaży usług. We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej przedstawiono szczegółowo zapisy umów dotyczące ewentualnego przekazania telefonów komórkowych i samochodów służbowych. Powyższe umowy o świadczenie usług, a także zawarte w nich zapisy o ewentualnym udostępnianiu telefonów komórkowych i samochodów służbowych są zawierane w zakresie prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej. Współpracownicy są wykonawcami usług bądź dla samego Wnioskodawcy, bądź też jako podwykonawcy dla zleceniobiorców Wnioskodawcy. Możliwość udostępnienia współpracownikom telefonów komórkowych i samochodu osobowego przewidziane w umowach stanowi swoiste przekazanie im „narzędzia pracy” niezbędnego do świadczenia usług na rzecz Wnioskodawcy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy udostępnianie współpracownikom przez Wnioskodawcę telefonów komórkowych i opłacanie faktur za telefony oraz udostępnianie samochodów osobowych na warunkach opisanych w przedstawionej sytuacji, będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej u.p.t.u.), opodatkowaniu podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez odpłatną dostawę towarów w myśl art. 7 ust. 1 u.p.t.u., rozumie się przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast przez świadczenie usług w myśl art. 8 ust. 1 u.p.t.u., rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. Zgodnie z art. 8 ust. 2 u.p.t.u., za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów;
2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że przekazanie telefonów komórkowych i samochodów współpracownikom nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu u.p.t.u., ponieważ nie dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania telefonami jak właściciel. Po pierwsze, sprzęty te przez cały czas pozostają własnością Wnioskodawcy i są jedynie użyczane współpracownikom. Po drugie, zakres korzystania przez współpracowników z telefonów i samochodów jest ściśle ograniczony i dotyczy jedynie realizacji przedmiotu umowy zawartej z Wnioskodawcą. Współpracownicy nie mają zatem swobody w wykorzystywaniu telefonów do różnych celów. W takiej sytuacji nie można mówić o przekazaniu prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, a więc o dostawie towarów.

W ocenie Wnioskodawcy, czynności udostępniania telefonów komórkowych i opłacania faktur za nie oraz udostępniania samochodów na warunkach opisanych w stanie faktycznym nie można uznać za świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT. Opodatkowaniu może podlegać jedynie świadczenie o charakterze samodzielnym, możliwe do zidentyfikowania i wyodrębnienia. Świadczenie stanowiące usługę nie może zatem być elementem szerszej czynności, ponieważ wówczas przedmiotem opodatkowania jest ta właśnie szersza czynność. Z przedstawionego stanu wynika, że udostępnianie telefonów i samochodów będzie następowało w związku z zawartą umową o świadczenie usług przez współpracowników i w celu jej realizacji. Telefony będą służyły wyłącznie świadczeniu usług na rzecz Wnioskodawcy. Z zapisów umowy wynika, że udostępnienie omawianego sprzętu stanowi jedynie element składowy stosunku prawnego łączącego strony i służy realizacji umowy. Jako element usługi głównej zostało ono wkalkulowane w wysokość wynagrodzenia przysługującego współpracownikom. Zatem udostępnienie telefonów i samochodów, jako czynność o charakterze akcesoryjnym (nie występująca samodzielnie w obrocie gospodarczym) nie stanowi świadczenia usług w rozumieniu u.p.t.u. Świadczenia akcesoryjne są nierozerwalnie związane ze świadczeniem głównym i nie mają sensu gospodarczego oraz prawnego bez istnienia świadczenia głównego (Wnioskodawca nie udostępniłby współpracownikom telefonów komórkowych i samochodów, gdyby nie zawarta umowa o świadczenie usług, której to realizacji mają służyć udostępnione rzeczy).

Stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę potwierdza orzecznictwo sądowe. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 23 kwietnia 2008 roku (sygn. I FSK 1788/07) stwierdził: „Naczelny Sąd Administracyjny podziela prezentowane przez Spółkę stanowisko, że przy ustalaniu, stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przedmiotu opodatkowania świadczenia usług o złożonym charakterze jakie stanowią umowy kooperacyjne należy uwzględniać podstawowy cel wynikający z takich porozumień gospodarczych, a nie dokonywać wyodrębniania poszczególnych czynności służących realizacji tego celu dla potrzeb podatkowych w sposób oderwany od ich sensu gospodarczego. W związku z tym nie można traktować nieodpłatnego, czasowego udostępniania maszyn i urządzeń kontrahentom, służących im jedynie do wykonania działalności zleconej przez Spółkę, jako niezależnego świadczenia usługi, podlegającego opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Tego rodzaju czynności o charakterze technicznym, pomocniczym nie mają samodzielnej racji bytu ...