VAT: Sprzedając firmę nie trzeba sprzedawać wszystkiego

Zbycie przedsiębiorstwa ma miejsce wówczas, gdy cały majątek przedsiębiorstwa przechodzi na własność jednego Nabywcy, który kontynuuje działalność gospodarczą Zbywcy. O tym, czy doszło do wyodrębnienia przedsiębiorstwa, decyduje pełen zakres zbywanego majątku, praw i zobowiązań; wyodrębnienie to musi dotyczyć przedsiębiorstwa jako całości. Nie może ono obejmować dowolnej części danego przedsiębiorstwa, żeby można było uznać, że doszło do powstania zespołu składników, które mogłyby stanowić niezależne przedsiębiorstwo. Ponadto decydujące jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, umożliwiające kontynuowanie określonej działalności gospodarczej.

Zdarzenie przyszłe

Przedmiot działalności Wnioskodawcy.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą – warsztat samochodowy pod firmą M. (NIP: xxx). Działalność gospodarcza Wnioskodawcy polega na konserwacji i naprawie pojazdów samochodowych (przeważająca działalność gospodarcza). Wnioskodawca planuje rozwinąć działalność gospodarczą przez nabycie warsztatu samochodowego R. S.

Przedsiębiorstwo R. S.

R. S. (sprzedawca) prowadzi działalność gospodarczą pod firmą B. (NIP: xxx) w zakresie konserwacji i naprawy pojazdów samochodowych (przeważająca działalność gospodarcza) w warsztacie samochodowym w miejscowości P., gmina T.

W skład przedsiębiorstwa sprzedawcy wchodzi wyposażenie warsztatu (np.: manometr podciśnienia, tester akumulatorów, blokady rozrządu, urządzenia do obsługi alternatorów, mierniki ciśnienia sprężania, tester szczelności klimatyzacji, młotek udarowy, podnośnik pneumatyczny, szlifierka warsztatowa, palnik propan butan, urządzenie do odpowietrzania hamulców, urządzenia do obsługi klimatyzacji, stojak do silników, podpora do mocowania silnika, kompresor, półautomat spawalniczy, szafka narzędziowa, zestaw kluczy udarowych, piaskarka, myjka stacjonarna warsztatowa, prostownik warsztatowy, stół warsztatowy z imadłem i inne). W skład przedsiębiorstwa sprzedawcy wchodzi baza klientów. Do warsztatu samochodowego sprzedawcy przypisany jest numer telefonu, wykorzystywany w kontaktach z klientami warsztatu samochodowego. Sprzedawca zatrudnia jednego pracownika w oparciu o umowę o pracę. Warsztat samochodowy położony jest na wynajmowanej nieruchomości przy ul. S. R. S. zamierza zaprzestać wykonywania działalności gospodarczej.

Zdarzenie przyszłe

Wobec planów zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej przez R. S. i planów Wnioskodawcy rozwinięcia działalności gospodarczej, przedsiębiorcy zamierzają w przyszłości (najwcześniej po uzyskaniu interpretacji indywidualnej w przedmiocie planowanego zdarzenia przyszłego) dokonać czynności prawnej, na podstawie której Wnioskodawca będzie kontynuował prowadzoną przez R. S. działalność gospodarczą w warsztacie samochodowym w P.

Przedsiębiorcy planują zawrzeć umowę sprzedaży składników przedsiębiorstwa R. S. Przedsiębiorcy wyodrębnią w umowie wartość ruchomości i wartość innych praw.

Przedmiot planowanej umowy sprzedaży

Sprzedawca zbędzie na rzecz Wnioskodawcy szczegółowo oznaczone w umowie sprzedaży ruchomości (takie jak np. manometr podciśnienia, tester akumulatorów, blokady rozrządu, urządzenia do obsługi alternatorów, mierniki ciśnienia sprężania, tester szczelności klimatyzacji, młotek udarowy, podnośnik pneumatyczny, szlifierka warsztatowa, palnik propan butan, urządzenie do odpowietrzania hamulców, urządzenia do obsługi klimatyzacji, stojak do silników, podpora do mocowania silnika, kompresor, półautomat spawalniczy, szafka narzędziowa, zestaw kluczy udarowych, piaskarka, myjka stacjonarna warsztatowa, prostownik warsztatowy, stół warsztatowy z imadłem i inne), składające się w całości na wyposażenie warsztatu samochodowego sprzedawcy. Umowa sprzedaży będzie obejmowała całość wyposażenia warsztatu samochodowego sprzedawcy. Wyposażenie to pozwala na prowadzenie działalności gospodarczej. Nabywca nie będzie musiał uzupełniać wyposażenia, aby kontynuować prowadzenie warsztatu.

Przedmiotem sprzedaży będzie baza klientów sprzedawcy. Sprzedawca przekaże dane klientów warsztatu w celu umożliwienia Wnioskodawcy kontynuowania świadczenia usług na rzecz tych podmiotów.

Przedmiotem sprzedaży będzie numer telefonu, którym sprzedawca posługuje się przy prowadzeniu działalności gospodarczej. Numer ten jest znany klientom sprzedawcy, jest udostępniony publicznie w sieci Internet i jest przypisany do prowadzonego przez sprzedającego przedsiębiorstwa – warsztatu samochodowego, stanowiąc jego składnik – umożliwiający nawiązanie i utrzymanie kontaktów z klientami.

Przedmiotem sprzedaży nie będzie wierzytelność sprzedawcy z tytułu umowy najmu nieruchomości, na której prowadzony jest warsztat samochodowy sprzedawcy. Kupujący zamierza samodzielnie uzgodnić warunki najmu tej nieruchomości z wynajmującym i zawrzeć odrębną umowę z wynajmującym.

Umowa między sprzedawcą a kupującym nie będzie odnosić się do zatrudnianego obecnie przez sprzedawcę pracownika – mechanika samochodowego. Kupujący bierze pod uwagę możliwość kontynuowania zatrudnienia pracownika na podstawie odrębnych i niezależnych od planowanej umowy sprzedaży uzgodnień, dokonanych bezpośrednio między kupującym a pracownikiem.

Wyłączone z zakresu planowanej umowy – prawo do korzystania z nieruchomości oraz prawa i obowiązki wynikające z zatrudnienia pracownika stanowią składniki przedsiębiorstwa sprzedawcy, ale nie są konieczne do prowadzenia warsztatu samochodowego (przedsiębiorstwa).

Objęte umową sprzedaży: wyposażenie, baza klientów, numer telefonu stanowią zorganizowany zespół składników majątkowych wystarczający do prowadzenia działalności gospodarczej – warsztatu samochodowego.

W uzupełnieniu Wnioskodawca wskazał, że w jego ocenie przedmiotem sprzedaży będzie zorganizowana cześć przedsiębiorstwa, ponieważ sprzedaż nie będzie obejmowała wszystkich składników przedsiębiorstwa Sprzedawcy, tzn. wszystkich wierzytelności, przynależnych do przedsiębiorstwa Sprzedawcy (przedmiotem sprzedaży nie będzie wierzytelność z tytułu umowy najmu).

Zespół składników materialnych i niematerialnych będących przedmiotem sprzedaży stanowią jednolitą całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym i pozwalają na realizację samodzielnych zadań gospodarczych przez Wnioskodawcę.

Prowadzona przez Sprzedawcę działalność zostanie zlikwidowana. Likwidacja nastąpi po transakcji sprzedaży.

Mająca być przedmiotem sprzedaży część przedsiębiorstwa stanowi zespół składników materialnych i niematerialnych (bez zobowiązań, lecz włączając w to większość wierzytelności) przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych – świadczenia usług mechanika samochodowego – który mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Mająca być przedmiotem sprzedaży część przedsiębiorstwa stanowi zespół składników wyodrębnionych finansowo, ponieważ przy odpowiednim przygotowaniu struktury ewidencji jest możliwe przyporządkowanie aktywów i pasywów do poszczególnych składników przedsiębiorstwa Sprzedającego będących przedmiotem umowy sprzedaży, część przedsiębiorstwa, która ma być przedmiotem umowy sprzedaży jest wystarczająca do samodzielnego wykonywania zadań gospodarczych, ponieważ Wnioskodawca – korzystając z elementów przedmiotu umowy sprzedaży – będzie mógł z dnia na dzień obsługiwać klientów i wykonywać na ich rzecz usługi warsztatowe. Przyjmując, że Organ pod pojęciem „struktur przedsiębiorstwa Sprzedawcy” rozumie pozostałe elementy przedsiębiorstwa Sprzedawcy (np. pozostały sprzęt, pracowników Sprzedawcy, know-how i tajemnicę przedsiębiorstwa, renomę, ewentualne logo, księgową), te pozostałe struktury przedsiębiorstwa Sprzedawcy nie są konieczne do wykonywania ww. usług przez Wnioskodawcę. Wnioskodawca planuje bowiem prowadzić swoją działalność gospodarczą na nieruchomości, która uprzednio była wynajmowana przez Sprzedawcę, ale zawierając przez Wnioskodawcę odrębną umowę najmu z właścicielem tej nieruchomości.

Pytania i stanowisko wnioskodawcy

1. Czy planowana sprzedaż zorganizowanych składników majątkowych będzie opodatkowana podatkiem VAT – w oparciu o art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 w związku z art. 2 pkt 22 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. 2017.1221 t.j. z dnia 24 czerwca 2017)?

2. Czy planowana transakcja będzie wyłączona spod opodatkowania na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Przedmiotem sprzedaży będzie zespół składników majątkowych – ruchomości i praw przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 w związku z art. 2 pkt 22 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, Dz.U.2017.1221 t.j. z dnia 24 czerwca 2017 (dalej u.p.t.u.) planowana między stronami sprzedaż mogłaby podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, skoro przedmiotem transakcji jest (między innymi) odpłatna dostawa towarów (wyposażenia warsztatu samochodowego).

Istotne w planowanej umowie sprzedaży jest to, że oprócz ruchomości przedmiotem sprzedaży będzie też prawo do korzystania z numeru telefonu i baza klientów zbywcy, a składniki te tworzą zorganizowany zespół, umożliwiający prowadzenie działalności gospodarczej przez nabywcę.

Zgodnie z art. 6 pkt 1 u.p.t.u. przepisów tej ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Oznacza to, że planowana czynność prawna, ze względu na jej przedmiot (zbycie zespołu składników majątkowych służących do prowadzenia działalności gospodarczej) mogłaby zostać objęta powołanym wyżej wyłączeniem i w konsekwencji mogłaby zostać wyłączona spod opodatkowania podatkiem VAT.