VAT: Odszkodowanie za rozwiązanie umowy przedwstępnej

Z uzasadnienia: Nie każda płatność dokonana na rzecz kontrahentów, w sytuacji braku dostawy towarów, stanowi płatność za świadczone usługi. Świadczenie usług jako czynność opodatkowana VAT występuje, gdy można wskazać identyfikowalne świadczenie na rzecz drugiej strony transakcji. Brak świadczenia na rzecz innego podmiotu oznacza, że nie ma czynności opodatkowanej. Przy czym świadczenie może polegać na działaniu lub zaniechaniu.

SENTENCJA

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Tomasz Świetlikowski, Sędziowie Sędzia WSA Barbara Ciołek - sprawozdawca, Sędzia WSA Daria Gawlak-Nowakowska, Protokolant Ewelina Bedyńska, po rozpoznaniu w dniu 23 lipca 2013 r. w Wydziale I na rozprawie sprawy ze skargi A. sp. z o.o. z siedzibą we W. na indywidualną interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w P. działającego w imieniu Ministra Finansów z dnia 11 stycznia 2013 r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług:

I. uchyla zaskarżoną interpretację,
II. orzeka, że akt wymieniony w pkt I nie podlega wykonaniu,
III. zasądza od Ministra Finansów na rzecz skarżącego kwotę 457 (czterysta pięćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

UZASADNIENIE

Przedmiotem skargi jest interpretacja indywidualna działającego z upoważnienia Ministra Finansów - Dyrektora Izby Skarbowej w P. z dnia [...] r. [...] dotycząca przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz.U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054 ze zm., dalej: uVAT lub ustawa o VAT) w zakresie opodatkowania odszkodowania z tytułu rozwiązania umowy przedwstępnej - wydana na wniosek "A" z o.o. (dalej: skarżąca, wnioskodawca, strona, spółka).

W dniu [...] r. spółka złożyła wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji. We wniosku wskazała, że prowadzi działalność deweloperską i zawiera umowy deweloperskie sprzedaży apartamentów z osobami fizycznymi, jak i prawnymi. Umowy dają prawo stronom do ich rozwiązania, przewidują jednak uiszczenie kar umownych oraz dają możliwość dochodzenia odszkodowania uzupełniającego w wysokości przewyższającej wysokość kary umownej do wysokości rzeczywiście poniesionej szkody. W przypadku rozwiązania umów przedwstępnych z winy zamawiającego spółka nalicza karę umowną w wysokości określonej w umowie przedwstępnej. W wyniku rozwiązania umowy spółka zwraca zamawiającemu kwoty zaliczek wpłaconych oraz wystawia fakturę korygującą. Jednocześnie fakt naliczenia kary oraz odszkodowania dokumentowany jest przez Spółkę notą obciążeniową i kompensowany ze zobowiązaniem wynikającym ze zwrotu wpłaconych środków.

Spółka zawarła umowy deweloperskie m.in. ze swoimi wspólnikami. W sierpniu i wrześniu 2012 r. wspólnicy zwrócili się z propozycją rozwiązania zawartych umów. Spółka po uzyskaniu powyższych informacji rozpoczęła poszukiwania innych kontrahentów i znalazła podmiot trzeci, który wyraził zainteresowanie nabyciem apartamentów w inwestycji, jednakże za cenę o 10-20% mniejszą niż określona w obowiązującym cenniku i stanowiącą cenę sprzedaży wskazaną w umowach deweloperskich zawartych ze wspólnikami. Spółka poinformowała wspólników, że wskutek rozwiązania umów łączących strony będzie zmuszona do przystania na warunki podmiotu trzeciego i sprzedaży tych samych lokali za cenę odpowiednio niższą o 10-20%. Biorąc pod uwagę, że do zakończenia inwestycji pozostał okres zaledwie kilku miesięcy była to jedyna możliwość nieprzekroczenia budżetu inwestycji. Wspólnicy przystali na powyższe warunki i zaproponowali zawarcie ugody, w której jako kwota odszkodowania wskazana zostanie różnica pomiędzy ceną sprzedaży apartamentu wskazaną w umowach zawartych pomiędzy spółką a wspólnikami, a ceną sprzedaży apartamentów uzgodnioną z podmiotem trzecim.

W związku z powyższym zadano pytanie: Czy odszkodowanie z tytułu rozwiązania umowy przedwstępnej podlega opodatkowaniu podatkiem VAT? Zdaniem strony należy uznać, że kwota odszkodowania za rozwiązanie umowy sprzedaży przez wspólników, zapisana w ugodzie zawartej przez strony stanowi czynność, która nie podlega opodatkowaniu VAT. Kwota odszkodowania określona w ugodzie ma charakter odszkodowania sensu stricte i nie stanowi usługi w rozumieniu ustawy o VAT.

W wydanej w dniu [...] r. interpretacji indywidualnej Minister Finansów - Dyrektor Izby Skarbowej w P. (dalej: organ interpretacyjny, Minister Finansów) uznał stanowisko strony za nieprawidłowe. Zdaniem Ministra Finansów otrzymaną przez stronę rekompensatę (odszkodowanie) z tytułu rozwiązania umowy przedwstępnej, należy traktować jako odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 uVAT, które wynika z łączących strony więzów obligacyjnych oraz przewidziane jest wprost w postanowieniach ugody.

Przeanalizował organ pojęcie usługi i wskazał, że obejmuje ono każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie jak i zaniechanie. Zauważył, że aby mówić o usłudze muszą zostać spełnione łącznie dwa warunki, tj. w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona musi być bezpośrednim beneficjentem świadczenia i świadczonej usłudze odpowiadać musi świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie). Nadto, co wynika z przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 uVAT dla uznania, że świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem VAT bezwzględnym warunkiem jest "odpłatność" - wynagrodzenie. Stwierdził organ, że czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie. Zatem pod pojęciem odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu świadczącego usługę do żądania od odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego). W konsekwencji powyższego stwierdzono, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść.

Następnie organ powołał przepisy Kodeksu cywilnego - art. 361 i art. 471. Stwierdził organ, że istotą odszkodowań nie jest płatność za świadczenie lecz rekompensata za szkodę. A ustalanie statusu wypłacanej rekompensaty, jako podlegającej, bądź nie opodatkowaniu podatkiem VAT, należy w opinii organu oceniać w kontekście związku z konkretnym świadczeniem. Zatem, jeżeli płatność o charakterze odszkodowawczym nie będzie miała bezpośredniego związku z żadną czynnością mającą charakter świadczenia ze strony kontrahenta, wówczas kwota otrzymanych odszkodowań nie będzie mieściła się w katalogu czynności wym...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »