VAT od zbycia przedsiębiorstwa do jednoosobowej działalności wspólnika

Skoro przedmiotem nieodpłatnego przekazania będzie przedsiębiorstwo spełniające wymogi określone w art. 551 Kodeksu cywilnego, to tym samym na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług nieodpłatne przekazanie całego przedsiębiorstwa spółki cywilnej do jednoosobowej działalności wspólnika nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT. Tak uznał Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej.

Z wnioskiem o interpretację zwrócił się podatnik, który od 1993 r. wraz z żoną prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej. W spółce nie ma innych wspólników, a udziały w zyskach i stratach wynoszą po 50%.

Od 1978 roku wspólnicy pozostają w związku małżeńskim. Pomiędzy nimi istnieje ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej, któremu poddany jest także cały majątek spółki. Spółka jest czynnym podatnikiem podatku VAT.

Podatnik chce nadal kontynuować działalność gospodarczą dotychczas prowadzoną w formie spółki cywilnej w nowej formie jednoosobowej działalności gospodarczej osoby fizycznej, pod swoim imieniem i nazwiskiem w ramach indywidualnego numeru identyfikacji podatkowej, jako czynny podatnik podatku od towarów i usług. W związku z tym, aby podatnik mógł dysponować w przyszłości środkami trwałymi obecnie znajdującymi się we władaniu spółki, wspólnicy - małżonkowie zamierzają w niedalekiej przyszłości, przed rozwiązaniem spółki cywilnej, dokonać nieodpłatnego przekazania - zbycia całego przedsiębiorstwa tej spółki na rzecz podatnika (wspólnika).

Podatnik chciał wiedzieć czy nieodpłatne zbycie - przekazanie (w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego) całego przedsiębiorstwa spółki cywilnej prowadzonej wyłącznie przez małżonków, objętego wspólnością majątkową małżeńską, do jednoosobowej działalności gospodarczej jednego ze wspólników (małżonka będącego przedsiębiorcą) nie będzie podlegało przepisom ustawy o VAT. Jego zdaniem - nie.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zgodził się z podatnikiem. W wydanej interpretacji organ wyjaśnił:

W świetle art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Przy czym należy zaznaczyć, że użyte w cyt. przepisie sformułowanie „transakcje zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Wyłączenie stosowania ustawy o podatku od towarów i usług przewidziane w przepisie art. 6 pkt 1 ustawy obejmuje jednakże tylko te czynności zrównane z pojęciem dostawy towarów, których przedmiotem jest przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa.

Należy zauważyć, że w myśl art. 2 pkt 27e ustawy - przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Z kolei zaznaczyć należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”. Dlatego też, dla potrzeb przepisów ustaw podatkowych należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny.

Według art. 55¹ Kodeksu cywilnego przedsiębiorstwo stanowi zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej, który obejmuje w szczególności:

1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5. koncesje, licencje i zezwolenia;
6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8. tajemnice przedsiębiorstwa;
9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Zatem składniki materialne i niematerialne, wchodzące w skład przedsiębiorstwa, powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mów...