VAT od dywidendy w formie niepieniężnej

Dywidenda niepieniężna w spółce komandytowo-akcyjnej, należna akcjonariuszom, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Przedmiotem opodatkowania w takiej sytuacji nie jest bowiem dywidenda, lecz nieodpłatna dostawa towarów (art. 7 ust. 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług lub nieodpłatne świadczenie usług (art. 8 ust. 2 ustawy o VAT) - orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Marek Kołaczek, Sędzia NSA Maria Dożynkiewicz, Sędzia NSA Arkadiusz Cudak (sprawozdawca), Protokolant Katarzyna Nowik, po rozpoznaniu w dniu 23 października 2013 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej "D." spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. Z. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 21 maja 2012 r. sygn. akt I SA/Wr 23/12 w sprawie ze skargi "D." spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 23 września 2011 r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług:

1) oddala skargę kasacyjną,
2) zasądza od "D." spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. na rzecz Ministra Finansów kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

1. Wyrok sądu pierwszej instancji

1.1. Zaskarżonym wyrokiem z dnia 21 maja 2012 r., sygn. akt I SA/Wr 23/12, Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu, oddalił skargę "D." sp. z o.o. w P. Z. (dalej: "skarżąca" lub "wnioskodawca") na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 23 września 2011 r. w przedmiocie podatku od towarów i usług.

1.2. W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku sąd pierwszej instancji wskazał, że zadane przez skarżącą we wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego pytania dotyczyły tego: czy w przedstawionym zdarzeniu, w związku z wypłatą na rzecz akcjonariuszy dywidendy w formie niepieniężnej, po stronie spółki komandytowo-akcyjnej (dalej: "spółka") powstanie obowiązek w podatku od towarów i usług; czy w razie uznania tej transakcji za niepodlegającą opodatkowaniu VAT, spółka będzie zobligowana do dokonania korekty podatku naliczonego w otrzymanych przez nią fakturach dokumentujących nabycie towarów i usług na potrzeby działalności gospodarczej, które następnie zostały przekazane akcjonariuszom tytułem dywidendy niepieniężnej (lub służyły do wytworzenia przedmiotu tej dywidendy).

Wojewódzki Sąd Administracyjny podał, że skarżąca chce powołać spółkę komandytowo-akcyjną. Statut tej spółki będzie przewidywał możliwość wypłaty akcjonariuszom dywidendy w formie świadczenia niepieniężnego (dywidenda w naturze) ustalonego w ten sposób, że wartość bilansowa świadczenia niepieniężnego będzie odpowiadała kwocie, jaka przypadałaby na akcjonariusza w przypadku wypłaty dywidendy pieniężnej, obliczonej według zasad udziału w zyskach spółki. Przedmiotem dywidendy będą stanowiące jej majątek rzeczy i prawa przez nią nabyte lub wytworzone w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Nowoutworzona spółka będzie zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, jak również będzie jej przysługiwać, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego przy nabyciu lub wytworzeniu rzeczy i praw będących przedmiotem dywidendy w naturze.

1.3. W opinii skarżącej przekazanie dywidendy niepieniężnej nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W razie zaś dokonania wypłaty takiej dywidendy spółka nie będzie zobligowana do skorygowania podatku naliczonego VAT. Zdaniem wnioskodawcy uprawnione jest twierdzenie, że czynność polegająca na wypłacie dywidendy nie jest czynnością polegającą na dysponowaniu przez spółkę własnym majątkiem, lecz jest to czynność będąca wykonaniem określonej dyspozycji udziałowców. Dlatego wypłata ta nie powinna być opodatkowana podatkiem od towarów i usług. Dalej skarżąca argumentowała, że wypłata ta nie jest nieodpłatnym świadczeniem usług, ponieważ o nieodpłatnym świadczeniu usług można mówić, kiedy co do zasady dana usługa jest odpłatna, a jedynie z wyboru wykonującego usługę, rezygnuje on z wynagrodzenia. Przy wypłacie dywidendy taka relacja nie zachodzi. Skarżąca wywodziła również, że zgodnie z przepisami unijnymi fakt prowadzenia działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu i działalności, która nie jest objęta przepisami ustawy o VAT, pozostaje bez wpływu na zakres prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z powyższymi rodzajami czynności. Wykazanie przez podatnika, że dokonane przez niego zakupy przynajmniej w minimalnej części służą działalności opodatkowanej, musi prowadzić do wniosku, że podatnikowi temu przysługuje prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego związanego z tymi czynnościami.

1.4. Organ uznał stanowisko skarżącej za nieprawidłowe wskazując, że czynność wypłaty dywidendy niepieniężnej w postaci rzeczy i praw, nabytych przez spółkę lub wytworzonych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako nieodpłatna dostawa towarów, zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U z 2004 r. nr 54, poz. 535, dalej: "ustawa o VAT") oraz nieodpłatne świadczenie usług, w myśl art. 8 ust. 2 ustawy o VAT. W związku z powyższym, drugie pytanie dotyczące korekty podatku naliczonego organ uznał za bezprzedmiotowe.

W ocenie organu opodatkowanie dywidendy rzeczowej jest zgodne z zasadą powszechności opodatkowania podatkiem VAT. Organ argumentował, że jeżeli w ramach wypłaty dywidendy zamiast wypłaty pieniędzy spółka będzie przekazywać rzeczy i prawa, mamy do czynienia z czynnością opodatkowaną podatkiem od towarów i usług z tytułu nieodpłatnej dostawy towarów i nieodpłatnego świadczenia usług. Zdaniem organu w analizowanej sprawie warunki wynikające z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT będą spełnione, bowiem spółce będzie przysługiwać prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu lub wytworzeniu rzeczy będących przedmiotem dywidendy. Zatem czynność wypłaty dywidendy w formie niepieniężnej w postaci rzeczy nabytych przez spółkę lub wytworzonych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, należy potraktować jako nieodpłatne przekazanie towaru, które będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT. Organ stwierdził, że zgodnie z warunkami zawartymi w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, czynność wypłaty dywidendy w formie niepieniężnej w postaci praw, nabytych przez spółkę lub wytworzonych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej można potraktować, jako nieodpłatne świadczenie usług, które będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, ponieważ świadczenie usług nie będzie związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

1.5. Nie zgadzając się z otrzymaną interpretacją strona wezwała Ministra Finansów do usunięcia naruszenia prawa. Organ po ponownym przeanalizowaniu sprawy nie znalazł podstaw do zmiany udzielonej interpretacji. Wobec tego skarżąca wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

1.6. Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził, że przedmiotem sporu jest ocena, czy przekazanie akcjonariuszom dywidendy w formie niepieniężnej jest czynnością podlegającą podatkowi od towarów i usług. Sąd pierwszej instancji wskazał, że zgodnie z art. 7 ust. 2 pkt. 1 ustawy o VAT z odpłatną dostawą zrównane są również przekazania towarów na cele osobiste osób wymienionych w tym przepisie, dlatego też istotna jest ocena, czy przekazanie dywidendy w formie niepieniężnej utożsamiać należy z celem osobistym tych osób, czy też nie. Realizacja celu osobistego zrywa, bowiem związek z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem. Spółka wskazując na obowiązek przekazania dywidendy wynikający z uchwały organu właścicielskiego wskazuje, że nie chodzi w tym wypadku o "zwykłe" dysponowan...