VAT: Akceptacja otrzymywania faktur w formie elektronicznej

Z uzasadnienia: Autentyczność pochodzenia i integralność treści faktury można gwarantować według metody określonej przez podatnika, pod warunkiem uprzedniej akceptacji przez odbiorcę przesyłania faktur w formie elektronicznej. Akceptacja ta oznacza wyraźne, a nie dorozumiane, przekazanie wystawcy faktury VAT zgody na przesyłanie faktur w formie elektronicznej. Nie ma zatem możliwości elektronicznej wysyłki faktur, jeśli wcześniej nie uzyska się potwierdzenia od odbiorcy, że akceptuje taką metodę ich przesyłania.

SENTENCJA

Dnia 17 lutego 2012 r., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, w składzie następującym:, Przewodniczący Sędzia: WSA Agnieszka Jakimowicz, Sędzia: WSA Ewa Michna, Sędzia: WSA Jarosław Wiśniewski (spr.), Protokolant: Aleksandra Osipowicz, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 lutego 2012 r., sprawy ze skargi "N" Spółka Akcyjna S.K.A. w K., na interpretację indywidualną Ministra Finansów, z dnia 6 września 2011 r. Nr [...], w przedmiocie podatku od towarów i usług - skargę oddala.

UZASADNIENIE

N. Spółka Akcyjna Spółka Komandytowo Akcyjna, dalej zwana "Spółką", zwróciła się do Dyrektora Izby Skarbowej, działającego z upoważnienia Ministra Finansów, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w kwestii czy dorozumiana akceptacja odbiorcy faktury VAT, polegająca na braku sprzeciwu złożonego przez niego w rozsądnym terminie wobec zmian wprowadzających zapisy o wyrażeniu zgody na otrzymywanie faktur w formie elektronicznej do regulaminu świadczenia usług, może być uznana za akceptację przesyłania, w tym udostępniania faktur, w formie elektronicznej, o której mowa w § 3 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2010 r. w sprawie przesyłania faktur w formie elektronicznej, zasad ich przechowywania oraz trybu udostępniania organowi podatkowemu lub organowi kontroli skarbowej (Dz.U. Nr 249, poz. 1661 ze zm.), dalej zwanego "rozporządzeniem".

We wniosku o udzielenie interpretacji Spółka przedstawiła następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług w zakresie rejestracji domen internetowych, hostingu i tworzenia stron WWW. Świadczenie usług odbywa się drogą elektroniczną, podobnie jak zawieranie umów z usługobiorcami, którym następnie przesyłane są drogą pocztową wystawione w formie papierowej faktury VAT. Spółka rozważa stworzenie systemu umożliwiającego udostępnianie usługobiorcom faktur w formie elektronicznej. Świadczenie usług odbywa się na podstawie umów, których treść wyznaczają wzorce umowne w postaci regulaminów świadczonych usług. Warunkiem przystąpienia do korzystania z usługi Spółki jest dokonywana drogą elektroniczną akceptacja regulaminu. Wnioskodawca rozważa wprowadzenie do regulaminów świadczenia usług zmian dotyczących udostępniania lub przesyłania usługobiorcom faktur VAT w formie elektronicznej. Polegałaby ona na wprowadzeniu zapisów mówiących o tym, że faktury są udostępniane klientom w formie elektronicznej, na co wyrażają oni zgodę. Zgoda ta mogłaby być cofnięta w każdej chwili. Usługobiorca miałby możliwość sprzeciwienia się zmianie regulaminu poprzez złożenie stosownego oświadczenia, w dowolnej formie, w ciągu 14 dni od daty wejścia w życie regulaminu. Zmiana regulaminu poprzedzona byłaby akcją informacyjną, polegającą na przesłaniu wiadomości mailowej do każdego klienta, na wskazany przez niego do kontaktu adres poczty elektronicznej, powiadamiającej o treści zmian i zawierającej linki do regulaminów z nowymi zapisami. W przypadku złożenia sprzeciwu, usługa byłaby świadczona na dotychczasowych zasadach, a więc usługobiorca otrzymywałby fakturę w formie papierowej. W przypadku gdyby usługobiorca nie złożył sprzeciwu wobec zmiany regulaminu w wyznaczonym terminie, wówczas takie zachowanie poczytywane byłoby jako wyrażenie dorozumianej zgody na otrzymywanie faktur w formie elektronicznej.

W tak przedstawionym zdarzeniu przyszłym wnioskodawca zadał następujące pytanie:

Czy wyżej opisana dorozumiana akceptacja odbiorcy faktury VAT, polegająca na braku sprzeciwu złożonego w rozsądnym terminie, może być uznana za akceptację przesyłania w tym udostępniania faktur w formie elektronicznej, o której mowa w § 3 ust. 1 rozporządzenia?

Przedstawiając obszernie własne stanowisko w sprawie wnioskodawca wskazał, że dorozumiana akceptacja odbiorcy faktury VAT, polegająca na braku sprzeciwu w rozsądnym terminie wobec zmian wprowadzonych w regulaminie, może być uznana za spełniającą przesłanki niezbędne do uznania jej za akceptację przesyłania, w tym udostępniana, faktur w formie elektronicznej. Przepisy w/w rozporządzenia wdrażają postanowienia dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz. UE L 347 z 11.12.2006 r., str. 1 ze zm.). Przepis § 3 ust. 1 rozporządzenia stanowi, że faktury mogą być przesyłane, w tym udostępniane, w formie elektronicznej w dowolnym formacie elektronicznym, pod warunkiem uprzedniej akceptacji tego sposobu przesyłania faktur przez odbiorcę faktury. Ust. 2 tego paragrafu stanowi, że akceptacja albo jej cofnięcie może być wyrażona w formie pisemnej lub w formie elektronicznej. Wymóg uzyskania akceptacji odbiorcy faktury jest zgodny z brzmieniem w/w Dyrektywy, w szczególności art. 232, który stanowi, że stosownie faktury elektronicznej podlega akceptacji odbiorcy. Rozwiązanie, którego wprowadzenie Spółka rozważa, spełnia w tym zakresie wymogi rozporządzenia. Dorozumiana akceptacja jest bowiem formą akceptacji przesłania faktury w formie elektronicznej. Zdaniem wnioskodawcy, wprowadzenie w § 3 ust. 2 rozporządzenia zapisu, że akceptacja "może być wyrażona" świadczy o tym, że mamy do czynienia z katalogiem otwartym form, w jakich może to nastąpić. Takie rozumienie w/w przepisu jest efektem prowspólnotowej wykładni prawa krajowego, które transponuje przepisy Dyrektywy. Dopuszczalne są zatem inne formy wyrażenia akceptacji przez odbiorcę faktury, w tym także akceptacja milcząca, zgodna z brzmieniem i celem dyrektywy. W przypadku natomiast uznania, że wykładnia prowspólnotowa nie jest możliwa ze względu na brzmienie w/w przepisu rozporządzenia, organy podatkowe powinny odmówić zastosowania przepisu i zastosować bezpośrednio przepisy Dyrektywy zgodnie z zasadą pierwszeństwa prawa wspólnotowego. Spółka zwróciła uwagę, że art. 232 Dyrektywy nie nakłada na wystawców faktur VAT, którzy zamierzają je przesyłać w formie elektronicznej, dodatkowych warunków, które powinny być spełnione, aby akceptacja faktury mogła być uznana za skuteczną, poza samym wymogiem uzyskania akceptacji. Sformalizowane polskie regulacje dotyczące formy akceptacji odbiorcy nie są zgodne z celem dyrektywy, którym jest min.: wyeliminowanie w państwach członkowskich obowiązków czy formalności związanych z przesyłaniem lub udostępnianiem faktur drogą elektroniczną innych niż określone Dyrektywą. Spółka stoi na stanowisku, że także milczenie odbiorcy faktury może być uznane za akceptację. Znajduje to potwierdzenie w doktrynie prawa cywilnego, gdzie powszechnie przyjmuje się, że milczenie może być uznane za przejaw oświadczenia woli wyrażającego zgodę. Potwierdza to min. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 24 września 1991 r. (sygn. akt I ACr 358/91). Pomimo zasady autonomii prawa podatkowego, orzecznictwo sądów powszechnych powinno być brane pod uwagę w przedmiotowej kwestii, z uwagi na brak stosownych interpretacji organów administracji podatkowej.

W wydanej w dniu 6 września 2011 r. interpretacji indywidualnej, Nr[...], Dyrektor Izby Skarbowej uznał stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe.

W uzasadnieniu organ zacytował przepisy rozporządzenia i wskazał, że faktury mogą być przesyłane, w tym udostępniane, w formie elektronicznej w dowolnym formacie elektronicznym, pod warunkiem uprzedniej akceptacji tego sposobu przesyłania faktur przez odbiorcę faktury. Akceptację albo cofnięcie tej akceptacji można dokonać w formie papierowej lub elektronicznej. Strony muszą uzgodnić sposób przesyłania faktur w formie elektronicznej ze względu na konieczność spełnienia wymogów technicznych oraz organizacyjnych zarówno po stronie dostawcy jak i odbiorcy, tak aby zapewnić sposób przesyłania oraz przechowywania faktur VAT zgodny z przepisami. Organ zwrócił uwagę, że aby dokonać oceny czy dorozumiana akceptacja odbiorcy faktury VAT, polegająca na braku sprzeciwu złożonego w rozsądnym terminie przez odbiorcę faktury wobec zmian wprowadzających zapisy o wyrażeniu zgody na otrzymywanie faktur w formie elektronicznej, może być uznana za akceptację przesyłania, w tym udostępniania, faktur w formie elektronicznej, o której mowa w § 3 ust. 1 rozporządzenia, konieczne jest odwołanie się do przepisów Kodeksu cywilnego. Dyrektor Izby Skarbowej odniósł się do przepisów regulujących zasadę swobody umów oraz ich zawierania. Zaznaczono, że zgodnie z art. 661 § 1 K.c. oferta złożona w postaci elektronicznej wiąże składającego, jeżeli druga strona niezwłocznie potwierdzi jej otrzymanie. Przepisy K.c. przewidują również możliwość zawarcia umowy lub jej zmiany w okolicznościach, o których mowa w art. 682, a mianowicie, jeżeli przedsiębiorca otrzymał od osoby, z którą pozostaje w stałych stosunkach gospodarczych, ofertę zawarcia umowy w ramach swej działalności, brak niezwłocznej odpowiedzi poczytuje się za przyjęcie oferty. Zawarte w tym przepisie unormowanie ma charakter wyjątkowy z tego względu, że wiąż...