VAT 2014: Informacja w sprawie pojazdów wykorzystywanych wyłącznie do działalności gospodarczej

Od 1 kwietnia 2014 r. podatników będą obowiązywały nowe zasady odliczania podatku naliczonego w przypadku nabycia i użytkowania pojazdów samochodowych. Ustawa o VAT w brzmieniu, w którym zacznie obowiązywać od początku kwietnia, nakłada na podatników również nowe obowiązki ewidencyjne i informacyjne.

Zgodnie z nowymi zasadami w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku naliczonego stanowić będzie 50% kwoty podatku wynikającej m.in. z faktury otrzymanej przez podatnika. Zasada ta nie będzie obowiązywać w sytuacji, gdy pojazd samochodowy będzie przez podatnika wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej.

Przypomnijmy, że za pojazd samochodowy ustawa uznawać będzie pojazd samochodowy w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony. Natomiast, aby pojazd samochodowy mógł zostać uznany za wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej, czyli aby podatnikowi przysługiwało pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego, podatnicy będą musieli zaprowadzić, o czym pisaliśmy już wcześniej, ewidencję przebiegu pojazdu. To jednak nie koniec nowych obowiązków podatników.

Otóż podatnicy wykorzystujący pojazdy samochodowe wyłącznie do działalności gospodarczej, dla których będą obowiązani prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu, będą mieli również obowiązek złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego informację o tych pojazdach w terminie 7 dni od dnia, w którym poniosą pierwszy wydatek związany z tymi pojazdami. W przypadku pojazdów samochodowych wykorzystywanych wyłącznie do działalności gospodarczej nabytych, importowanych lub wytworzonych przez podatnika lub używanych na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze przed 1 kwietnia 2014 r. informację, o której mowa, podatnik będzie zobowiązany złożyć w terminie 7 dni od dnia, w którym zostanie poniesiony pierwszy (od dnia wejścia nowelizacji ustawy o VAT) wydatek związany z tymi pojazdami.

Nowa informacja w podatku VAT, czyli VAT-26

Minister finansów ma określić w drodze rozporządzenia wzór informacji, uwzględniając potrzebę zawarcia w niej danych pozwalających na identyfikację pojazdu samochodowego, w szczególności marki, modelu pojazdu i jego numeru rejestracyjnego, jak również daty poniesienia pierwszego wydatku związanego z danym pojazdem, oraz uwzględniając potrzebę umożliwienia prawidłowej aktualizacji złożonej informacji.

Opierając się na opracowanym projekcie rozporządzenia można już stwierdzić, że informacja, o której mowa, przybierze formę nowego formularza w podatku od towarów i usług (VAT-26). Zawierać on będzie:

• dane na temat celu składania informacji (złożenie/aktualizacja),
• dane podatnika,
• dane pojazdu:
  • markę,
  • model,
  • kolor,
  • numer rejestracyjny,
  • rok produkcji,
  • datę nabycia,
  • datę poniesienia pierwszego wydatku,
  • datę zmiany wykorzystywania.

Niezłożenie informacji a odliczenie podatku naliczonego

Niedopełnienie nowego obowiązku informacyjnego spowoduje ograniczenie prawa podatnika do pomniejszenia podatku należnego o naliczony wynikający z faktur zakupu dokumentujących wydatki związane z użytkowanymi pojazdami samochodowymi, nawet jeśli związane będą one wyłącznie z działalnością gospodarczą.

Zatem niezłożenie ww. informacji spowoduje, że w rozliczeniach VAT pojazd samochodowy będzie mógł zostać uznany za wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika dopiero od dnia jej złożenia w urzędzie skarbowym. To oznacza ograniczenie prawa do pełnego odliczenia (bądź odliczenia w ogóle) podatku naliczonego do chwili złożenia informacji w urzędzie.

Regulacja ta budzić może wątpliwości w zakresie jej zgodności z zasadą neutralności VAT, bo czy chociażby niezłożenie informacji przy rzetelnym udokumentowaniu za pomocą ewidencji przebiegu pojazdu wykorzystywania pojazdu samochodowego wyłącznie do działalności gospodarczej będzie mogło oznaczać w myśl tej zasady ograniczenia prawa do odliczenia?

Ograniczenia w odliczeniu podatku naliczonego nie są jednak jedynymi negatywnymi konsekwencjami, na które narażeni będą podatnicy, którzy nie złożą informacji o wykorzystywanych pojazdach samochodowych wyłącznie do działalności gospodarczej. Ustawa zmieniająca ustawę o VAT nowelizuje również Kodeks karny skarbowy, zgodnie z którym podatnik, który wbrew obowiązkowi nie złoży właściwemu organowi podatkowemu informacji, o której mowa, albo złoży ją po terminie lub poda w niej dane niezgodne ze stanem rzeczywistym i dokona odliczenia podatku niezgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług, będzie podlegał karze grzywny do 720 stawek dziennych.

Należy jednak zaznaczyć, że nie będzie podlegać karze podatnik, który złoży właściwemu organowi podatkowemu informację, o której mowa, po terminie, pod warunkiem jeśli złożenie tej informacji nastąpi przed dniem:

1. rozpoczęcia czynności sprawdzających w zakresie podatku od towarów i usług;
2. doręczenia zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego w ramach kontroli skarbowej w zakresie podatku od towarów i usług, a w razie gdy nie stosuje się zawiadomienia – przed dniem wszczęcia takiej kontroli lub postępowania, jeżeli nie rozpoczęto wcześniej czynności sprawdzających w podatku od towarów i usług;
3. wszczęcia postępowania podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług, jeżeli nie będą miały miejsca przypadki, o których mowa w pkt 1 lub 2.

Podatnicy muszą również pamiętać o tym, że w razie zmiany wykorzystywania pojazdu samochodowego będą obowiązani do aktualizacji informacji najpóźniej przed dniem, w którym dokonają tej zmiany.

Krzysztof Kaźmierski