Ustawa o ochronie odbiorców prądu weszła w życie

18 października 2022 r. weszła w życie ustawa z dnia 7 października 2022 o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej, której celem jest uruchomienie instrumentów zwiększających bezpieczeństwo energetyczne gospodarstw domowych oraz zapewnienie im ceny energii elektrycznej na poziomie umożliwiającym opłacenie rachunków.

Ustawa zapewnia wsparcie dla odbiorców energii elektrycznej w gospodarstwach domowych, w tym również w zakresie energii zużywanej na potrzeby pomieszczeń gospodarczych związanych z prowadzeniem gospodarstw domowych, lokali o charakterze zbiorowego mieszkania, węzłów cieplnych, oświetlenia budynków mieszkalnych, garaży, domów letniskowych w ogródkach działkowych, o ile nie jest w tych pomieszczeniach prowadzona działalność gospodarcza. Wsparcie to będzie polegać na złagodzeniu rosnących kosztów zużycia energii elektrycznej w gospodarstwach domowych wynikających w szczególności ze wzrostu cen zakupu energii na rynku hurtowym.

Ustawodawca w celu ochrony odbiorców w grupie taryfowej G przed skokowym wzrostem cen energii elektrycznej wprowadził mechanizmu zmitygowania wzrostu tej ceny w zatwierdzanych taryfach przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na 2023 r.

Jednocześnie, aby mechanizm w sposób istotny nie zakłócał sygnałów cenowych jako czynników kształtujących postawy u odbiorców mające na celu oszczędzanie energii elektrycznej oraz zwiększanie efektywności energetycznej, zdecydowano się na ustalenie limitu zużycia na poziomie 2 MWh. Przyjęty limit odnosi się do średniego zużycia energii elektrycznej w gospodarstwie domowym i będzie podlegał mechanizmowi rekompensat, przysługujących uprawnionym przedsiębiorstwom obrotu oraz przedsiębiorstwom zajmującym się dystrybucją energii elektrycznej.

Zastosowano również dodatkowe wsparcie dla gospodarstw domowych prowadzących działalność rolną, rodzin posiadających Kartę Dużej Rodziny, a także osób niepełnosprawnych, dla których zwiększono limit preferencyjnego zużycia energii elektrycznej z 2 do 3 MWh albo 2,6 MWh, uwzględniając ich zwiększone potrzeby dotyczące zużycia energii elektrycznej. Odbiorca, po przekroczeniu zużycia w wysokości 2 MWh (odpowiednio 3 MWh albo 2,6 MWh dla ww. wyodrębnionych grup odbiorców), za każdą kolejną zużytą kWh będzie rozliczany według cen obowiązujących w taryfie danego przedsiębiorstwa z roku 2023, odpowiednio (w przypadku sprzedawców alternatywnych) według ceny wolnorynkowej, wynikających z postanowień umownych pomiędzy nim a jego sprzedawcą energii. W przypadku odbiorców, którzy w trakcie 2023 r. nabyli uprawnienia do zwiększonego limitu preferencyjnego zużycia energii elektrycznej (3 MWh albo 2,6 MWh), limit ten stosuje się proporcjonalnie do liczby miesięcy w 2023 r., w których spełnione były przesłanki zakwalifikowania odbiorcy jako gospodarstwa domowego prowadzącego działalność rolną, albo rodziny posiadającej Kartę Dużej Rodziny, bądź jako osoby niepełnosprawnej.

Podstawowy limit zwiększa się do 2,6 MWh dla osób niepełnosprawnych z orzeczeniem, 3 MWh dla rolników i gospodarstw wielodzietnych posiadających Kartę Dużej Rodziny.

Uchwalone rozwiązania w zakresie ochrony ww. grupy odbiorców zakładają, że niezależnie od wzrostu cen energii elektrycznej w taryfach na rok 2023 w rozliczeniach z odbiorcami przewidziana jest stabilizacja ich rachunków za obrót i dystrybucję energii na poziomie cen taryfowych z roku 2022.

Ponadto ustawa przewiduje wprowadzenie dodatku elektrycznego, który przysługuje odbiorcy energii elektrycznej w gospodarstwie domowym, w przypadku gdy główne źródło ogrzewania gospodarstwa domowego jest zasilane energią elektryczną, a to źródło zostało wpisane lub zgłoszone do centralnej ewidencji emisyjności budynków, o której mowa w art. 27a ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków do dnia 11 sierpnia 2022 r., albo po tym dniu – w przypadku głównych źródeł ogrzewania wpisanych lub zgłoszonych po raz pierwszy do centralnej ewidencji emisyjności budynków, o których mowa w art. 27g ust. 1 tej ustawy. Wysokość dodatku dla gospodarstwa domowego co do zasady wynosi 1000 zł, natomiast w przypadku rocznego zużycia przez to gospodarstwo domowe więcej niż 5 MWh, odbiorcy energii elektrycznej w gospodarstwie domowym przysługuje dodatek w podwyższonej wysokości 1500 zł. O dodatek elektryczny można ubiegać się w gminie właściwej według miejsca zamieszkania.

Dodatek nie będzie podlegał egzekucji (art. 833 § 6 Kodeksu postępowania cywilnego, art. 10 § 4 i art. 80 § 2a pkt 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji), a także będzie zwolniony z PIT (art. 52jc ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Nie będzie również wliczany, w przypadku ulgi rehabilitacyjnej, do dochodów podatników, na których utrzymaniu pozostają następujące osoby niepełnosprawne: współmałżonek, dzieci własne i przysposobione, dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbowie, rodzice, rodzice współmałżonka, rodzeństwo, ojczym, macocha, zięciowie i synowe, jeżeli w roku podatkowym dochody tych osób niepełnosprawnych nie przekraczają dwunastokrotności kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej, w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego. Od marca 2022 r. kwota renty socjalnej wynosi 1338,44 zł, zatem jej dwunastokrotność to kwota 16 061,28 zł.

Ponadto, dodatek nie będzie wliczany do dochodu uprawniającego do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (art. 8 ust. 4 pkt 20 ustawy o pomocy społecznej) oraz nie spowoduje utraty prawa do świadczenia uzupełniającego dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji (art. 2 w ust. 2 ustawy o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji).

Ustawa zawiera także instrument zachęty do oszczędzania energii elektrycznej, czyli mechanizm upustu w przypadku oszczędności energii o 10% w okresie od 1 października tego roku do 31 grudnia roku przyszłego względem zużycia z analogicznego poprzedniego okresu, czyli od 1 października 2021 r. do 31 grudnia 2022 r. Upust, który wynosi 10% wartości rachunku z okresu od dnia 1 października 2022 r. do dnia 31 grudnia 2023 r., będzie uwzględniony w rozliczeniach z odbiorcą w kolejnych latach.

Ustawa weszła w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia, tj. 18 października 2022 r., z wyjątkiem:

1. art. 37 ust. 1 i 2 oraz art. 38 ust. 1 pkt 3, które wchodzą w życie z dniem 1 grudnia 2022 r.;
2. art. 37 ust. 3 i 4 oraz art. 38 ust. 1 pkt 4, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2023 r.

Powyższe wyjątki dotyczą celów jakie kierownicy jednostek sektora finansów publicznych muszą osiągnąć w zakresie zmniejszenia zużycia energii elektrycznej, a także kar pieniężnych jeżeli go nie zrealizują.

Jednostki o którym mowa to:

• organy władzy publicznej, w tym organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa oraz sądy i trybunały;
• jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki;
• związki metropolitalne;
• instytucje gospodarki budżetowej;
• państwowe fundusze celowe;
• Zakład Ubezpieczeń Społecznych i zarządzane przez niego fundusze oraz Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i fundusze zarządzane przez Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego;
• Narodowy Fundusz Zdrowia;
• uczelnie publiczne;
• Polska Akademia Nauk i tworzone przez nią jednostki organizacyjne;
• państwowe i samorządowe instytucje kultury.

Zgodnie z ustawą, kierownicy ww. jednostek sektora finansów publicznych w okresach:

• od dnia 1 grudnia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r.,
• od dnia 1 stycznia 2023 r. do 31 grudnia 2023 r.

mają obowiązek podjąć działania w celu realizacji obowiązkowego celu zmniejszenia całkowitego zużycia energii elektrycznej w zajmowanych budynkach lub częściach budynków oraz przez wykorzystywane urządzenia techniczne, instalacje i pojazdy w danym okresie w wymiarze określonym w ustawie.

Jeżeli ww. cele nie zostaną osiągnięte Prezes URE, w drodze decyzji administracyjnej, wymierzy karę pieniężną, której wysokość nie może być wyższa niż 20 000 zł.

źródło: www.prezydent.pl

Przeczytaj także:

Dodatek elektryczny dla ogrzewających dom prądem