Ustalenie wartości początkowej licencji przy płatnościach ratalnych

W przypadku nabycia licencji, dla której część należności przypada na okres po oddaniu jej do używania, dla określenia wartości początkowej tej licencji należy przyjąć wartość określoną w umowie licencyjnej. Bez względu na to jaka jego część została zapłacona przed wprowadzeniem licencji, przy ustalaniu wartości początkowej wartości niematerialnych i prawnych należy przyjąć łącznie wartości wynikające ze wszystkich dotyczących jej faktur. Do wartości początkowej wartości niematerialnej i prawnej zalicza się nie tylko kwotę należną sprzedającemu z tego tytułu, ale także inne wydatki związane z zakupem, naliczone do dnia przekazania składnika majątku do używania.

Stan faktyczny

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług i prowadzi działalność gospodarczą w przedmiocie przeprowadzania badań i analiz medycznych. Ze względu na świadczenie w przeważającej mierze usług zwolnionych z podatku od towarów i usług, Wnioskodawca odlicza podatek naliczony w proporcji wynikającej z art. 90 i art. 91 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2174 ze zm., dalej „uVAT”).

W związku z prowadzoną działalnością gospodarcza Wnioskodawca nabył od A. Sp. j. (dalej: „A”) licencję na oprogramowanie do wykonywania analiz medycznych, niezbędne w prowadzonej działalności gospodarczej. W umowie A występuje jako licencjodawca, w czasie, gdy Wnioskodawca — jako licencjobiorca. Umowa została zawarta na czas nieoznaczony, a płatność została rozłożona na 60 rat płatnych w okresie 5 lat.

Na mocy zawartej Umowy na wdrożenie i licencje oprogramowania komputerowego z dnia 15 lipca 2017 r. (dalej: ”Umowa”) A zobowiązała się do instalacji i konfiguracji systemu komputerowego do obsługi laboratorium o nazwie X, przeprowadzenia szkolenia personelu Wnioskodawcy w zakresie obsługi programu, przeprowadzenia testów funkcjonowania oprogramowania, do udzielenia Wnioskodawcy odpłatnej licencji na korzystanie z oprogramowania na zasadach w zakresie określonym w Umowie oraz do świadczenia usług wsparcia serwisowego.

A pozostaje autorem i twórcą oprogramowania, któremu przysługują prawa autorskie do oprogramowania. Po zawarciu Umowy A nie dokonała sprzedaży oprogramowania na rzecz Wnioskodawcy, a wyłącznie udzieliła Wnioskodawcy licencji na korzystanie z oprogramowania. Zgodnie z § 5 ust. 2 Umowy A zobowiązała się do udzielenia z momentem podpisania Umowy Wnioskodawcy bezterminowej, niewyłącznej licencji na korzystanie z jednej instalacji oprogramowania, bez ograniczeń terytorialnych, na polach eksploatacji wyraźnie w Umowie wymienionych, w tym w zakresie używania oprogramowania, wprowadzania oprogramowania do pamięci komputera oraz korzystania z udostępnianych poprawek. Licencja obejmuje również uaktualnianie oprogramowania w czasie trwania Umowy.

W ramach wdrożenia oprogramowania A zobowiązała się do zainstalowania i skonfigurowania oprogramowania na stacjach roboczych Wnioskodawcy, jak również do przeprowadzenia testów. Konfiguracja i instalacja były niezbędnym elementem umożliwienia Wnioskodawcy korzystania z oprogramowania i dopiero po ich wykonaniu Wnioskodawca był w stanie korzystać z oprogramowania zgodnie z przeznaczeniem.

Z tytułu wykonania Umowy, w szczególności udzielenia licencji na każdym polu eksploatacji oraz instalacji i wdrożenia oprogramowania, Strony przewidziały w Umowie wynagrodzenie A w łącznej kwocie 351 162 zł netto. W ramach wynagrodzenia wyraźnie wyodrębniono jednak stawki wynagrodzenia należnego z tytułu udzielenia licencji oraz wdrożenia oprogramowania. Kwota umowy w części dotyczącej licencji została określona na sumę 306 162 zł netto, natomiast opłata za instalację i wdrożenie na kwotę 45 000 zł netto.

Zgodnie z Umową wynagrodzenie z tytułu opłaty licencyjnej zostało rozłożone na raty i ma być płatne w 60 równych ratach w kwocie po 6 276,32 zł brutto miesięcznie, do 15 dnia każdego miesiąca. W związku z rozłożeniem płatności na raty, Wnioskodawca co miesiąc otrzymuje od A fakturę opiewającą na kwotę raty za licencję na korzystanie z systemu informatycznego.

Opłata wdrożeniowa została zaś rozłożona na trzy części, regulowane w dniu 28 lipca 2017 r., 24 listopada 2017 r. oraz 11 września 2018 r., po 15 000 zł netto każda.

Niezależnie od Umowy, Strony zawarły również Umowę objęcia nadzorem autorskim oraz świadczeniem opieki serwisowej umożliwiającej eksploatację systemu, w której miesięczne wynagrodzenie wykonawcy zostało określone na kwotę 5 103 zł netto w okresie pierwszych 60 miesięcy oraz po tym okresie w kwocie 6 436 zł netto.

Wnioskodawca zawarł również ze spółką P. Sp. z o. o. (dalej: „P”) Umowę ramową z dnia 7 sierpnia 2017 r. (dalej: „Umowa Ramowa”), na mocy której P zobowiązała się do koordynacji projektu wdrożenia oprogramowania w organizacji Wnioskodawcy przez okres 12 miesięcy od daty podpisania Umowy Ramowej. Wynagrodzenie P zostało ustalone w oparciu o stawkę dzienną wynoszącą 2 523,50 zł brutto, płatną na podstawie miesięcznych faktur wystawianych Wnioskodawcy przez P.

W dniu 3 grudnia 2018 r. prace zostały zakończone i dokonany został odbiór prac związanych z wdrożeniem systemu. Poprawne zakończenie prac zostało potwierdzone dokumentami pochodzącymi od obu stron. Wnioskodawca rozpoznał niniejszym nabytą licencję na oprogramowanie jako wartość niematerialną i prawną w rozumieniu art. 16b updop i rozpoczął jej amortyzację.

Uwzględniając, że prace wdrożeniowe i konsultingowe, świadczone zarówno przez A jak i P zostały zakończone przed ostatecznym wdrożeniem systemu oprogramowania, wartość zakończonych prac i przyjętego do użytku systemu informatycznego Wnioskodawca ustalił na kwotę 457 841,54 zł, co obejmowało również koszty wdrożenia, konsultingu oraz koordynacji wdrożenia, powiększone o kwotę naliczonego podatku od towarów i usług, do odliczenia którego (ze względu na postanowienia uVAT) Wnioskodawca nie był uprawniony.

Wnioskodawca ustalił okres amortyzacji na 5 lat a roczną stawkę amortyzacji na 20%, wobec czego miesięczna stawka amortyzacji wynosi 7630,69 zł.

Wnioskodawca powziął jednak wątpliwości co do prawidłowego rozpoznania wydatków związanych z licencją na oprogramowanie oraz jej wdrożeniem, zwłaszcza z uwzględnieniem ratalnego sposobu zapłaty za oprogramowanie i w sytuacji, gdy za każdą ratę Wnioskodawca otrzymuje od A odrębną fakturę VAT.

Pytania Wnioskodawcy

1. Czy nabyta przez Wnioskodawcę od A licencja na oprogramowanie – pomimo rozłożenia płatności na raty – stanowi wartość niematerialną i prawną w rozumieniu art. 16b ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i jako taka podlega amortyzacji?

2. Czy do wartości początkowej wartości niematerialnej i prawnej jaką jest nabyta licencja na oprogramowanie należy zaliczyć zarówno wydatki na nabycie licencji, jak również koszty wdrożenia i instalacji oprogramowania (podjęte i poniesione przed jego finalnym uruchomieniem) poniesione na rzecz A, powiększone o kwotę podatku od towarów i usług od nabytych w związku z tym towarów i usług, co do których Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego?

3. Czy do wartości początkowej wartości niematerialnej i prawnej jaką jest nabyta licencja na oprogramowanie należy zaliczyć również koszty konsultingu poniesione na rzecz P oraz koszty związane z koordynacją wdrożenia poniesione na rzecz P, powiększone o kwotę podatku od towarów i usług od nabytych w związku z tym towarów i usług, co do których Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego?

Stanowisko i uzasadnienie Wnioskodawcy

Zdaniem Wnioskodawcy, postąpił on prawidłowo, traktując nabytą licencję jako wartość niematerialną i prawną podlegającą amortyzacji w rozumieniu art. 16b ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Nie ma tu znaczenia, że płatność za licencję została rozłożona na raty. Wnioskodawcy przysługuje prawo do amortyzacji zakupionej licencji od momentu przyjęcia oprogramowania do użytkowania.

Zgodnie z art. 16b ust. 1 pkt 5 updop, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c, nabyte od innego podmiotu, nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania licencje o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1, zwane wartościami niematerialnymi i prawnymi.

Artykuł 16b updop wprowadza pojęcie wartości niematerialnych i prawnych, które amortyzuje się w sposób zbliżony do amortyzacji środków trwałych. Cechą tego składnika majątkowego jest jego niematerialność (nie są nim rzeczy ruchome i nieruchomości).

Żeby zrozumieć istotę licencji, trzeba sobie uświadomić, że stanowią one jedną z podstawowych, najczęściej spotykanych w obrocie cywilnoprawnym formuł rozporządzania dobrami niematerialnymi. Podmiot wyłącznie uprawniony do danego dobra niematerialnego, np. twórca utworu, może nim swobodnie rozporządzać. Licencja jest umową, na mocy której podmiot uprawniony do określonego dobra niematerialnego – licencjodawca – udziela innemu podmiotowi – licencjobiorcy – zgody na korzystanie z tego dobra na warunkach określonych w umowie. W praktyce największe znaczenie mają licencje na korzystanie z praw wymienionych w PrAut, w tym licencje na oprogramowanie.

Podczas gdy rozporządzając prawami do dobra niematerialnego dany podmiot traci swoją wyłączność na rzecz innego podmiotu, rozporządzając dobrem bez przenoszenia praw do niego (np. na podstawie licencji), pozostaje nadal podmiotem wyłącznie uprawnionym i zachowuje status porównywalny ze statusem właściciela rzeczy. Umowy licencyjne, o których mowa w art. 41 ust. 2 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1191 z późn. zm., dalej: „PrAut”), można porównać do analogicznych, jeżeli chodzi o obrót rzeczami, umów, np. najmu, dzierżawy czy użyczenia. Dzięki nim licencjobiorca ma bowiem możliwość korzystania z dobra niematerialnego w określonym zakresie, np. drukując utwór literacki czy stosując konkretny wynalazek w produkcji przemysłowej (por. Małecki, Paweł i Mazurkiewicz, Małgorzata. Art. 16(b). W: CIT. Podatki i rachunkowość. Komentarz, wyd. IX. Wolters Kluwer Polska, 2018). Ich istotą jest umożliwienie korzystania z określonego dobra niematerialnego, co oznacza, że wyłączne prawo do niego pozostaje przy licencjodawcy, np. twórcy utworu, który prawem tym w drodze licencji rozporządza, tzn. nie przenosi go na inny podmiot.

Wartości niematerialne i prawne wymienione wyżej podlegają amortyzacji tylko wtedy, gdy:

  • zostały nabyte przez podatnika od innego podmiotu;

  • nadają się do wykorzystania w dniu przyjęcia do używania;

  • przewidywany okres używania przekracza rok;

  • są wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu określonej w art. 17a pkt 1 updop.

Porównując warunki amortyzacji opisane powyżej z istniejącymi warunkami do amortyzacji dla środków trwałych, można zauważyć, że w omawianym obecnie przypadku konieczne jest nabycie wartości niematerialnej i prawnej. Nie ma możliwości wytworzenia wartości niematerialnej i prawnej jak w przypadku środków trwałych.

W ocenie Wnioskodawcy, oprogramowanie nabyte od A na mocy Umowy stanowi licencję w rozumieniu art. 41 ust. 2 PrAut i jako taka podlega amortyzacji jako wartość niematerialna i prawna. Nie ma tu żadnego znaczenia, że płatność za licencję została rozłożona na raty. Zawarta przez Wnioskodawcę z A umowa jest klasyczną umową licencji, o której mowa w art. 41 ust. 2 PrAut, o czym świadczy w szczególności § 5 ust. 2 Umowy. Nie zmienia tego fakt zapłaty wynagrodzenia w ratach, zwłaszcza że umowa wyraźnie wskazuje, że opłata licencyjna i opłata wdrożeniowa zostały określone ryczałtowo za całość, zaś rozłożenie ich na raty ma wymiar techniczny – rozłożenia płatności.

Świadczy o tym wprost § 8 ust. 1 w zw. z § 8 ust. 2 Umowy, który wskazuje, że opłata licencyjna wynosi ryczałtowo 306 162 zł netto. Dalej zaś, w § 3 ust. 3 Umowy wskazane jest wprost, że wynagrodzenie to będzie płatne w 60 równych ratach.

W orzecznictwie wskazuje się jednoznacznie, że umowa o korzystanie z oprogramowania (czyli licencja w rozumieniu art. 41 ust. 2 ustawy o prawie autorskim) stanowi prawo majątkowe (wartość niematerialną i prawną) podlegające amortyzacji na podstawie art. 16b ust. 1 pkt 4 i 5 updop (por. Wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 15 stycznia 2015 r., sygn. akt I SA/Rz 1026/14). W odniesieniu do licencji na oprogramowanie ERP podobnie wypowiedział się również WSA w Gorzowie Wielkopolskim, który wskazał, że wynagrodzenie za nabycie zintegrowanego systemu informatycznego należy uznać za wartość początkową tego systemu jako wartości niematerialnej i prawnej (por. Wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 18 stycznia 2017 r., sygn. akt I SA/Go 413/16).

W doktrynie prawa cywilnego podkreśla się, że sposób zapłaty ceny w umowie sprzedaży na raty nie czyni ze świadczenia kupującego świadczenia okresowego, ponieważ poszczególne kwoty składają się na określoną z góry wartość, zaś kupujący może uiścić całą należność jednorazowo. W efekcie, ratalny sposób uiszczenia ceny nie stoi na przeszkodzie przejściu prawa własności jeszcze przed spełnieniem świadczenia przez kupującego (p. Kozioł Agata, art. 583. W: Kodeks cywilny. Komentarz. Tom IV. Zobowiązania. Część szczególna (art. 535-764(9)). Wolters Kluwer Polska, 2018). Można zatem stwierdzić, że w przypadku rozłożenia płatności na raty do „nabycia” przedmiotu dochodzi w dacie zawarcia Umowy (przeniesienia lub licencjonowania), a kolejne raty stanowią wyłącznie techniczne przedłużenie i podzielenie płatności.

Tym samym rozłożenie płatności na raty, nawet jeżeli wystawia się za nie odrębne faktury, nie przekreśla zasadności amortyzacji. Wskazał na to (w odniesieniu do znaków towarowych, ale zasada pozostaje tożsama) WSA w Łodzi w Wyroku z dnia 7 sierpnia 2014 r., sygn. akt I SA/Łd 414/14, w którym sąd pokreślił, że nawet przy zastrzeżeniu rat, moment wprowadzenia wartości niematerialnych i prawnych do ewidencji oraz moment rozpoczęcia dokonywania odpisów amortyzacyjnych (amortyzacji):

(i) amortyzacja licencji nastąpi począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym licencję wprowadzono do ewidencji. Licencja z kolei zostanie wprowadzona do ewidencji z chwilą otrzymania dokumentacji:

(ii) amortyzacja autorskiego prawa majątkowego nastąpi począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w ...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »