Usługi turystyczne a VAT. Rozliczenie zaliczki

Pytanie podatnika: Czy otrzymanie zaliczki na poczet imprezy turystycznej rodzi obowiązek podatkowy w podatku VAT u Spółki rozliczającej się w ramach szczególnej procedury dla usług turystycznych określonej w art. 119 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) oraz art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1948, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 7 lutego 2017 r. (data wpływu 10 lutego 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku podatkowego z tytułu otrzymywania zaliczek w związku ze świadczeniem usług turystycznych – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 lutego 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku podatkowego z tytułu otrzymywania zaliczek w związku ze świadczeniem usług turystycznych.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca (dalej: Spółka) ma siedzibę na terytorium Polski oraz jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Działalność gospodarcza Spółki polega m.in. na organizowaniu imprez turystycznych (wycieczki, wczasy rodzinne, lato w mieście, zima w mieście) oraz pośredniczeniu na zlecenie klientów w zawieraniu umów o świadczenie usług turystycznych. Specyfika usług turystycznych polega na tym, że w istocie są to przede wszystkim różne usługi nabywane przez Spółkę od innych podmiotów (transport, zakwaterowanie, wyżywienie, przewodnicy, bilety wstępów, ubezpieczenie itp.), a następnie sprzedawane jako jedna usługa na rzecz turystów (klientów Spółki).

Planowanie imprez turystycznych (wycieczek, wczasów itp.) odbywa się nawet kilka miesięcy przed ich realizacją. Spółka przygotowuje szczegółowy program planowanej usługi turystycznej, dokonuje kalkulacji przewidywanych kosztów i prognozowanej marży a następnie ustala cenę sprzedaży za daną imprezę turystyczną. Kupujący imprezę turystyczną w momencie zapisu wpłaca zaliczkę w wysokości 50 zł – wycieczka, 100 zł – wczasy krajowe, 150 zł – wczasy zagraniczne. Klienci korzystający z ZFŚS firmy X mają możliwość uregulowania swojej płatności w ratach. Wpłaty mogą być dokonywane przelewem lub gotówką w kasie Spółki. Pozostałą część kwoty Klient wpłaca 30 dni przed terminem realizacji imprezy turystycznej.

Ustalona wcześniej prognozowana marża może ulec zmianie w przypadku gdy np. zmieni się liczba uczestników, wtedy koszty rozkładają się na mniejszą lub większą ilość osób. W praktyce niemożliwe jest ustalenie rzeczywistej marży Spółki w momencie otrzymania zaliczki od klienta, gdyż wysokość marży zależy od faktycznie poniesionych przez Spółkę kosztów dla bezpośredniej korzyści turysty, a koszty te znane są najwcześniej w momencie wykonania usługi (zakończenia imprezy turystycznej). Do ustalenia marży konieczne jest posiadanie wszystkich faktur (rachunków) kosztowych, czyli ustalenie wartości kosztów poniesionych w celu zorganizowania usługi turystycznej.

Usługi nabywane przez Spółkę od innych podmiotów, a następnie sprzedawane na rzecz turystów są rozliczane przez Spółkę w ramach szczególnej procedury dla usług turystycznych określonej w art. 119 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT, gdzie podstawą opodatkowania podatkiem VAT jest marża pomniejszona o kwotę należnego podatku VAT. Marżę stanowi różnica pomiędzy (i) kwotą, którą ma zapłacić nabywca usługi (turysta), a (ii) faktycznymi kosztami poniesionymi przez Spółkę na nabycie towarów i usług dla bezpośredniej korzyści turysty.

Obecnie Spółka dokonuje opodatkowania podatkiem VAT otrzymanej zaliczki od klienta zgodnie z ustaloną prognozowaną marżą i odprowadza VAT od tej zaliczki w miesiącu jej otrzymania. Po ostatecznym rozliczeniu imprezy turystycznej i obliczeniu rzeczywistej marży Spółka oblicza podatek VAT od marży uwzględniając wpłacony wcześniej VAT od zaliczek. Jednak po ogłoszeniu wyroku NSA z dnia 19 grudnia 2016 r., sygn. akt I FSK 510/15 Spółka zamierza zmienić sposób rozliczania VAT od zaliczek uwzględniając ustalenia wyroku.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy otrzymanie zaliczki na poczet imprezy turystycznej rodzi obowiązek podatkowy w podatku VAT u Spółki rozliczającej się w ramach szczególnej procedury dla usług turystycznych określonej w art. 119 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, nie ma on obowiązku – na podstawie art. 19a ust. 1 i ust. 8 w zw. z art. 29a ust. 1 w zw. z art. 119 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT – rozpoznawania obowiązku podatkowego w podatku VAT w związku z otrzymywanymi od klientów zaliczkami na poczet imprez turystycznych (wycieczek, wczasów itp.), ponieważ obowiązek podatkowy w podatku VAT powstanie dopiero w momencie wykonania usługi, tj. zakończenia imprezy turystycznej (określenia rzeczywistej marży).

Zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy o VAT „obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. (...) 7-11 (...) ustawy o VAT”.
Art. 19a ust. 8 ustawy o VAT stanowi, że „jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, (...), obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty (...)”. Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT „podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem (...) art. 119 (...) ustawy o VAT, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej (...)”. Zgodnie z art. 119 ust. 1 ustawy o VAT „podstawą opodatkowania przy wykonywaniu usług turystyki jest kwota marży pomniejszona o kwotę należnego podatku, z zastrzeżeniem ust. 5 ustawy o VAT”. Art. 119 ust. 2 ustawy o VAT stanowi, że „przez marżę, o której mowa w ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się różnicę między kwotą, którą ma zapłacić nabywca usługi, a faktycznymi kosztami poniesionymi przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty; przez usługi dla bezpośredniej korzyści turysty rozumie się usługi stanowiące składnik świadczonej usługi turystyki, a w szczególności transport, zakwaterowanie, wyżywienie, ubezpieczenie”.

Zgodnie z art. 119 ust. 5 ustawy o VAT „w przypadku gdy przy świadczeniu usługi turystyki, oprócz usług nabywanych od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty, podatnik wykonuje we własnym zakresie część świadczeń w ramach tej usługi, zwanych dalej »usługami własnymi«, odrębnie ustala się podstawę opodatkowania dla usług własnych i odrębnie w odniesieniu do usług nabytych od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty. W celu określenia podstawy opodatkowania dla usług własnych stosuje się odpowiednio przepisy art. 29a ustawy o VAT”.

Co do zasady, z chwilą powstania obowiązku podatkowego Spółka ma obowiązek ustalenia wszystkich elementów kalkulacyjnych służących obliczeniu podstawy opodatkowania podatkiem VAT, w przypadku szczególnej procedury dla usług turystycznych określonej w art. 119 ust. 1 ustawy o VAT, Wnioskodawca powinien posiadać zatem informacje na temat ceny imprezy turystycznej lub jej części otrzymanej od turysty oraz kosztów usług nabytych dla bezpośredniej korzyści turysty. Oznacza to, że na dzień powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT wszystkie elementy kalkulacyjne służące obliczeniu podstawy opodatkowania podatku VAT powinny być znane przez Spółkę.

Nadto należy też wskazać, że w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej („TSUE”) przyjmuje się, że opodatkowanie zaliczek podatkiem VAT może mieć miejsce – na zasadzie wyjątku tylko w przypadku gdy są znane elementy stanu faktycznego, które pozwalają na określenie wysokości opodatkowania (np. wyroki TSUE z dnia 19 grudnia 2012 r. C-549/11 oraz z dnia 3 maja 2012 r. w sprawie C-520/10).

Jeżeli zatem przyjęta w ustawie o VAT konstrukcja obowiązku podatkowego w podatku VAT, w zestawieniu z przepisami dotyczącymi ustalania podstawy opodatkowania w podatku VAT, nie pozwala na prawidłowe jego obliczenie, to należy uznać, że obowiązek podatkowy w podatku VAT nie powstaje, dopóki ustalenie podstawy opodatkowania podatkiem VAT nie będzie możliwe. Z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT wynika, że podstawą opodatkowania jest wszystko co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od usługobiorcy. Przepis ten obejmuje również część wynagrodzenia otrzymaną przed wykonaniem usługi. Przepis ten nie ma jednak zastosowania do usług turystyki (co wynika z umieszczonego w nim wyraźnego zastrzeżenia), opodatkowanych na zasadzie szczególnej określonej w art. 119 ustawy o VAT. Z art. 119 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że podstawą opodatkowania przy wykonywaniu usług turystyki jest kwota marży pomniejszona o kwotę podatku VAT należnego (ten sposób ustalania podstawy opodatkowania nie dotyczy jednak usług wykonywanych przez Wnioskodawcę we własnym zakresie). Marżę (zgodnie z art. 119 ust. 2 ustawy o VAT) stanowi natomiast różnica między kwotą należności, która ma zapłacić nabywca usługi (turysta), a ceną nabycia towarów i usług przez Wnioskodawcę (podatnika VAT) od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty. Przy czym usługi dla bezpośredniej korzyści turysty to usługi stanowiące składnik świadczonej usługi turystyki, a w szczególności transport, zakwaterowanie, wyżywienie, ubezpieczenie.

Podstawą opodatkowania w podatku VAT jest w tym przypadku nie ...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »