W jakim terminie pracownik powinien wykorzystać zaległy urlop na żądanie?

Niewykorzystany w roku kalendarzowym urlop wypoczynkowy powinien zostać udzielony pracownikowi do końca września kolejnego roku. Zgodnie z opinią PIP nie dotyczy to dni urlopu na żądanie. Uprawnienie do tego urlopu przysługuje bowiem na dany rok kalendarzowy i w razie niewykorzystania go przez pracownika w danym roku, nie przechodzi na rok następny.

Z przysługującej pracownikowi rocznej puli dni urlopowych – 20 lub 26 – wyodrębniono 4 dni. Są one traktowane szczególnie w kontekście decyzji o skorzystaniu z urlopu. Tworzą tzw. urlop na żądanie.

Pracodawca jest zobowiązany do udzielenia na żądanie pracownika nie więcej niż 4 dni urlopu w każdym roku kalendarzowym, w terminie wskazanym przez pracownika. Charakter tej części urlopu powoduje, że te 4 dni nie są ani ujmowane w planach urlopów ani też udzielane po uzgodnieniu stron.

Urlop na żądanie tylko w jednym roku

Jeśli pracownik nie skorzysta z możliwości domagania się wolnego w ten sposób, niewykorzystane z końcem roku dni urlopu na żądanie tracą swój szczególny charakter i stają się dniami zaległego urlopu (niewykorzystanego w zakończonym roku kalendarzowym). Urlop na żądanie nie podlega bowiem kumulacji. W kolejnym roku pracownik ma prawo znowu do 4 dni udzielanych w terminie – praktycznie – narzucanym pracodawcy.

Stanowisko PIP

Istotną opinię odnośnie niewykorzystania do końca roku puli dni urlopu na żądanie wyraziła już kilka lat temu Państwowa Inspekcja Pracy i nadal konsekwentnie ją prezentuje (www.pip.gov.pl):

W myśl przepisów prawa pracy obowiązkiem pracodawcy jest udzielanie pracownikowi urlopu w tym roku kalendarzowym, w którym uzyskał on do niego prawo (art. 152 Kodeksu pracy). Odstępstwa od tej zasady dopuszczalne są tylko wyjątkowo i są ściśle określone w przepisach. Urlop wypoczynkowy udzielany pracownikowi w terminie późniejszym niż rok kalendarzowy, w którym pracownik nabył do niego prawo – jest urlopem zaległym. Granicą czasową udzielenia urlopu zaległego – zgodnie z przepisem art. 168 Kodeksu pracy – jest 30 września następnego roku kalendarzowego, niezależ...