Uproszczenia dla jednostek małych w ustawie o rachunkowości

Ogólnie możliwość stosowania uproszczeń w ramach przyjętych zasad (polityki) rachunkowości wynika z art. 4 ust. 4 ustawy o rachunkowości, który stanowi, że jednostka może w ramach przyjętych zasad (polityki) rachunkowości stosować uproszczenia, jeżeli nie wywiera to istotnie ujemnego wpływu na rzetelne i jasne przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego jednostki. Określenie zakresu tych uproszczeń należy do kierownika jednostki, ale część z nich została wprost określona w ustawie, i dedykowana jest jednostkom mikro i małym. Dzisiaj zajmiemy się jednostkami małymi.

Jednostki małe w rozumieniu ustawy o rachunkowości

Jednostkami małymi w rozumieniu ustawy o rachunkowości są:

(I)

  • spółki, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy, czyli: spółki handlowe (osobowe i kapitałowe, w tym również w organizacji) oraz spółki cywilne, zobowiązane do prowadzenia rachunkowości zgodnie z ustawą, oraz inne osoby prawne, z wyjątkiem Skarbu Państwa i Narodowego Banku Polskiego;

  • inne osoby prawne, a także oddziały przedsiębiorców zagranicznych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

- jeżeli jednostki te w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy, a w przypadku jednostek rozpoczynających działalność - w roku obrotowym, w którym rozpoczęły działalność, nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości:

a) 25.500.000 zł - w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,

b) 51.000.000 zł - w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy,

c) 50 osób - w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty,

(II)

  • osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki cywilne osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku, spółki jawne osób fizycznych, spółki partnerskie oraz przedsiębiorstwa w spadku działające zgodnie z ustawą z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej, które stosują zasady rachunkowości na podstawie art. 2 ust. 2 (ich przychody są niższe niż 2.000.000 euro, ale zdecydowały się na prowadzenie rachunkowości zgodnie z ustawą),

  • jednostka, o której mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2a (przedsiębiorstwo w spadku), jeżeli na dzień poprzedzający dzień otwarcia spadku była jednostką małą

- w stosunku do których organ zatwierdzający podjął decyzję w sprawie sporządzania sprawozdania finansowego z zastosowaniem uproszczeń określonych w art. 46 ust. 5 pkt 5, art. 47 ust. 4 pkt 5, art. 48 ust. 4, art. 48a ust. 4, art. 48b ust. 5 lub art. 49 ust. 5.

(III)

Jednostkami małymi w rozumieniu ustawy są również jednostki, o których mowa w punktach (I) i (II), które:

1) za poprzedni rok obrotowy sporządziły sprawozdanie finansowe z zastosowaniem uproszczeń określonych w art. 46 ust. 5 pkt 5, art. 47 ust. 4 pkt 5, art. 48 ust. 4, art. 48a ust. 4, art. 48b ust. 5 lub art. 49 ust. 5 oraz

2) w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe, albo w roku poprzedzającym ten rok obrotowy przekroczyły dwie z wymienionych w punkcie (I) wielkości.

Pamiętajmy, że uproszczeń dla jednostek mikro i małych nie stosuje się, w odniesieniu do:

1) jednostek, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy (jednostek organizacyjnych działających na podstawie Prawa bankowego, przepisów o obrocie papierami wartościowymi, przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, przepisów o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych lub przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych)

2) jednostek zamierzających ubiegać się albo ubiegających się o zezwolenie na wykonywanie działalności na podstawie przepisów, o których mowa w p. 1, lub wpis do rejestru zarządzających ASI na podstawie przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi;

3) alternatywnych spółek inwestycyjnych w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, w tym uprawnionych do posługiwania się nazwą "EuVECA" albo "EuSEF";

4) emitentów papierów wartościowych dopuszczonych, emitentów zamierzających ubiegać się lub ubiegających się o ich dopuszczenie do obrotu na jednym z rynków regulowanych Europejskiego Obszaru Gospodarczego;

5) emitentów papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu w alternatywnym systemie obrotu;

6) krajowych instytucji płatniczych;

7) instytucji pieniądza elektronicznego;

8) jednostek sektora finansów publicznych;

9) jednostek, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, z wyjątkiem spółek kapitałowych, oraz jednostek, o których mowa w art. 3 ust. 3 pkt 1 i 2 tej ustawy.

Potrafimy już rozpoznać, która jednostka spełnia warunki, dla uznania jej za jednostkę małą w rozumieniu ustawy o rachunkowości (warto pamiętać, że inne ustawy mogą inaczej definiować rodzaje organizacji, podlegających opodatkowaniu). Czas przejść do omawiania ułatwień, które te jednostki mogą stosować.

Uproszczenia dla jednostek małych

Jednostki małe w rozumieniu ustawy o rachunkowości stanowią bardzo dużą grupę podmiotów, zobowiązanych do prowadzenia rachunkowości. Zakres uproszczeń, które mogą stosować jest w porównaniu do jednostek mikro nieco mniejszy, ale wiele udogodnień mogą one stosować na równi z jednostkami mikro.

Bilans, rachunek zysków i strat oraz informacja dodatkowa jednostek małych

Jednostki małe mogą sporządzać bilans i rachunek zysków i strat w układzie uproszczonym w stosunku do bilansu „pełnego”. Ten uproszczony bilans i rachunek wyników powinien zawierać informacje, określone w załączniku nr 5 do ustawy o rachunkowości (art. 46 ust. 5 pkt 5, art. 47 ust. 4 pkt 5. Również zakres informacji dodatkowej może być węższy - określony został we wspomnianym załączniku numer 5. Jednostka mała, która nie sporządza uproszczonej informacji dodatkowej, sporządza informację dodatkową w zakresie nie mniejszym niż określony w załączniku nr 5 do ustawy. Oto jego brzmienie:

ZAKRES INFORMACJI WYKAZYWANYCH W SPRAWOZDANIU FINANSOWYM, O KTÓRYM MOWA W ART. 45 USTAWY, DLA JEDNOSTEK MAŁYCH KORZYSTAJĄCYCH Z UPROSZCZEŃ ODNOSZĄCYCH SIĘ DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO

Wprowadzenie do sprawozdania finansowego obejmuje w szczególności:

1) firmę, siedzibę i adres albo miejsce zamieszkania i adres oraz numer we właściwym rejestrze sądowym albo ewidencji;

2) wskazanie czasu trwania działalności jednostki, jeżeli jest ograniczony;

3) wskazanie okresu objętego sprawozdaniem finansowym;

4) wskazanie zastosowanych uproszczeń przewidzianych dla jednostek małych;

5) wskazanie, czy sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez jednostkę w dającej się przewidzieć przyszłości oraz czy nie istnieją okoliczności wskazujące na zagrożenie kontynuowania przez nią działalności;

6) omówienie przyjętych zasad (polityki) rachunkowości, w tym metod wyceny aktywów i pasywów (także amortyzacji), ustalenia wyniku finansowego oraz sposobu sporządzenia sprawozdania finansowego w zakresie, w jakim ustawa pozostawia jednostce prawo wyboru.

Bilans

Aktywa

A. Aktywa trwałe

 

I. Wartości niematerialne i prawne

II. Rzeczowe aktywa trwałe, w tym:

- środki trwałe

- środki trwałe w budowie

III. Należności długoterminowe

IV. Inwestycje długoterminowe, w tym:

- nieruchomości

- długoterminowe aktywa finansowe

V. Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe

B. Aktywa obrotowe

I. Zapasy

II. Należności krótkoterminowe, w tym:

a) z tytułu dostaw i usług, w tym:

- do 12 miesięcy

- powyżej 12 miesięcy

III. Inwestycje krótkoterminowe, w tym:

a) krótkoterminowe aktywa finansowe, w tym:

- środki pieniężne w kasie i na rachunkach

IV. Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe

C. Należne wpłaty na kapitał (fundusz) podstawowy

D. Udziały (akcje) własne

Aktywa razem

 

Pasywa

A. Kapitał (fundusz) własny

I. Kapitał (fundusz) podstawowy

II. Kapitał (fundusz) zapasowy, w tym:

- nadwyżka wartości sprzedaży (wartości emisyjnej) nad wartością nominalną udziałów (akcji)

III. Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny, w tym:

- z tytułu aktualizacji wartości godziwej

IV. Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe

V. Zysk (strata) z lat ubiegłych

VI. Zysk (strata) netto

VII. Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego (wielkość ujemna)

B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania

I. Rezerwy na zobowiązania, w tym:

- rezerwa na świadczenia emerytalne i podobne

II. Zobowiązania długoterminowe, w tym:

- z tytułu kredytów i pożyczek

III. Zobowiązania krótkoterminowe, w tym:

a) z tytułu kredytów i pożyczek

b) z tytułu dostaw i usług, w tym:

- do 12 miesięcy

- powyżej 12 miesięcy

c) fundusze specjalne

IV. Rozliczenia międzyokresowe

Pasywa razem

Rachunek zysków i strat (wariant kalkulacyjny)

A. Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów

B. Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów

C. Koszty sprzedaży

D. Koszty ogólnego zarządu

E. Zysk (strata) ze sprzedaży (A-B-C-D)

F. Pozostałe przychody operacyjne, w tym:

- aktualizacja wartości aktywów niefinansowych

G. Pozostałe koszty operacyjne, w tym:

- aktualizacja wartości aktywów niefinansowych

H. Przychody finansowe, w tym:

I. Dywidendy i udziały w zyskach od jednostek, w których jednostka posiada zaangażowanie w kapitale, w tym:

- od jednostek powiązanych, w których jednostka posiada zaangażowanie w kapitale

II. Odsetki, w tym:

- od jednostek powiązanych

III. Zysk z tytułu rozchodu aktywów finansowych, w tym:

- w jednostkach powiązanych

IV. Aktualizacja wartości aktywów finansowych

I. Koszty finansowe, w tym:

I. Odsetki, w tym:

- dla jednostek powiązanych

II. Strata z tytułu rozchodu aktywów finansowych, w tym:

- w jednostkach powiązanych

III. Aktualizacja wartości aktywów finansowych

J. Zysk (strata) brutto (E+F-G+H-I)

K. Podatek dochodowy

L. Zysk (strata) netto (J-K)

(wariant porównawczy)

A. Przychody netto ze sprzedaży i zrównane z nimi

I. Przychody netto ze sprzedaży

II. Zmiana stanu produktów (zwiększenie - wartość dodatnia, zmniejszenie - wartość ujemna)

III. Koszt wytworzenia produktów na własne potrzeby jednostki

B. Koszty działalności operacyjnej

I. Amortyzacja

II. Zużycie materiałów i energii

III. Usługi obce

IV. Wynagrodzenia

V. Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia, w tym:

- emerytalne

VI. Pozostałe koszty, w tym:

- wartość sprzedanych towarów i materiałów

C. Zysk (strata) ze sprzedaży (A-B)

D. Pozostałe przychody operacyjne, w tym:

- aktualizacja wartości aktywów niefinansowych

E. Pozostałe koszty operacyjne, w tym:

- aktualizacja wartości aktywów niefinansowych

F. Przychody finansowe, w tym:

I. Dywidendy i udziały w zyskach od jednostek, w których jednostka posiada zaangażowanie w kapitale, w tym:

- od jednostek powiązanych, w których jednostka posiada zaangażowanie w kapitale

II. Odsetki, w tym:

- od jednostek powiązanych

III. Zysk z tytułu rozchodu aktywów finansowych, w tym:

- w jednostkach powiązanych

IV. Aktualizacja wartości aktywów finansowych

G. Koszty finansowe, w tym:

I. Odsetki, w tym:

- dla jednostek powiązanych

II. Strata z tytułu rozchodu aktywów finansowych, w tym:

- w jednostkach powiązanych

III. Aktualizacja wartości aktywów finansowych

H. Zysk (strata) brutto (C+D-E+F-G)

I. Podatek dochodowy

J. Zysk (strata) netto (H-I)

Dodatkowe informacje i objaśnienia obejmują w szczególności:

1) szczegółowy zakres zmian wartości grup rodzajowych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz inwestycji długoterminowych, zawierający stan tych aktywów na początek roku obrotowego, zwiększenia i zmniejszenia z tytułu: aktualizacji wartości, nabycia, rozchodu, przemieszczenia wewnętrznego oraz stan końcowy, a dla majątku amortyzowanego - podobne przedstawienie stanów i tytułów zmian dotychczasowej amortyzacji lub umorzenia;

2) kwotę dokonanych w trakcie roku obrotowego odpisów aktualizujących wartość aktywów trwałych odrębnie dla długoterminowych aktywów niefinansowych oraz długoterminowych aktywów finansowych;

3) kwotę wartości firmy i wyjaśnienie okresu jej odpisywania, określonych w art. 44b ust. 10;

4) w przypadku gdy instrumenty finansowe lub składniki aktywów niebędące instrumentami finansowymi są wyceniane według wartości godziwej:

a) istotne założenia przyjęte do ustalenia wartości godziwej, w przypadku gdy dane przyjęte do ustalenia tej wartości nie pochodzą z aktywnego rynku,

b) odrębnie dla długoterminowych i krótkoterminowych instrumentów finansowych lub składników aktywów niebędących instrumentami finansowymi - wartość godziwą wykazaną w bilansie, jak również odpowiednio skutki przeszacowania wpływające na wynik finansowy lub odniesione na kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny w okresie sprawozdawczym,

c) odrębnie dla pochodnych instrumentów finansowych wykazywanych jako krótkoterminowe aktywa finansowe lub zobowiązania krótkoterminowe - informacje dotyczące zakresu i charakteru instrumentów, w tym istotnych warunków mogących wpłynąć na kwotę, termin i pewność przyszłych przepływów pieniężnych,

d) tabelę zmian w kapitale (funduszu) z aktualizacji wyceny obejmującą stan kapitału (funduszu) na początek i koniec okresu sprawozdawczego oraz jego zwiększenia i zmniejszenia w ciągu roku obrotowego;

5) kwotę czynnych rozliczeń międzyokresowych kosztów stanowiących różnicę między wartością otrzymanych finansowych składników aktywów a zobowiązaniem zapłaty za nie;

6) podział zobowiązań długoterminowych według pozycji bilansu o pozostałym od dnia bilansowego, przewidywanym umową, okresie spłaty powyżej 5 lat, jak również łączną kwotę zobowiązań zabezpieczonych na majątku jednostki ze wskazaniem charakteru i formy tych zabezpieczeń;

7) w przypadku gdy składnik aktywów lub pasywów jest wykazywany w więcej niż jednej pozycji bilansu, jego powiązanie między tymi pozycjami; dotyczy to w szczególności podziału należności i zobowiązań na część długoterminową i krótkoterminową;

8) łączną kwotę zobowiązań warunkowych, w tym również udzielonych przez jednostkę gwarancji i poręczeń, także wekslowych, niewykazanych w bilansie, ze wskazaniem zobowiązań zabezpieczonych na majątku jednostki oraz charakteru i formy tych zabezpieczeń; odrębnie należy wykazać informacje dotyczące zobowiązań warunkowych w zakresie emerytur i podobnych świadczeń oraz wobec jednostek powiązanych lub stowarzyszonych;

9) koszt wytworzenia środków trwałych w budowie, w tym odsetki oraz różnice kursowe, które powiększyły koszt wytworzenia środków trwałych w budowie w roku obrotowym;

10) odsetki oraz różnice kursowe, które powiększyły cenę nabycia towarów lub koszt wytworzenia produktów w roku obrotowym;

11) kwotę i charakter poszczególnych pozycji przychodów lub kosztów o nadzwyczajnej wartości lub które wystąpiły incydentalnie;

12) informację o przeciętnym w roku obrotowym zatrudnieniu;

13) kwoty zaliczek i pożyczek, udzielonych osobom wchodzącym w skład organów zarządzających, nadzorujących i administrujących jednostki, ze wskazaniem ich głównych warunków, wysokości oprocentowania oraz wszelkich kwot spłaconych, odpisanych lub umorzonych, a także zobowiązań zaciągniętych w ich imieniu tytułem gwarancji i poręczeń wszelkiego rodzaju, ze wskazaniem kwoty ogółem dla każdej kategorii;

14) informację o istotnych zdarzeniach, jakie nastąpiły po dniu bilansowym, a nieuwzględnionych w sprawozdaniu finansowym oraz ich wpływie na sytuację majątkową, finansową oraz wynik finansowy jednostki;

15) przedstawienie dokonanych w roku obrotowym zmian zasad (polityki) rachunkowości, jeżeli wywierają one istotny wpływ na sytuację majątkową, finansową i wynik finansowy jednostki oraz przedstawienie zmiany sposobu sporządzania sprawozdania finansowego wraz z podaniem jej przyczyny;

16) informacje liczbowe, wraz z wyjaśnieniem, zapewniające porównywalność danych sprawozdania finansowego za rok poprzedzający ze sprawozdaniem za rok obrotowy;

17) informacje o nazwie i siedzibie jednostki sporządzającej skonsolidowane sprawozdanie finansowe na najniższym szczeblu grupy kapitałowej, w skład której wchodzi spółka jako jednostka zależna;

18) w przypadku gdy jednostka mała nie sporządza sprawozdania z działalności zgodnie z art. 49 ust. 5 ustawy dodatkowo przedstawia informacje o udziałach (akcjach) własnych:

a) przyczynę nabycia udziałów (akcji) własnych dokonanego w roku obrotowym,

b) liczbę i wartość nominalną nabytych oraz zbytych w roku obrotowym udziałów (akcji), a w przypadku braku wartości nominalnej, ich wartość księgową, jak też część kapitału podstawowego, którą te udziały (akcje) reprezentują,

c) w przypadku nabycia lub zbycia odpłatnego, równowartość tych udziałów (akcji),

d) liczbę i wartość nominalną lub, w razie braku wartości nominalnej, wartość księgową wszystkich udziałów (akcji) nabytych i zatrzymanych, jak również część kapitału podstawowego, którą te udziały (akcje) reprezentują.

Zestawienie zmian w kapitale własnym

Zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym obejmuje informacje o zmianach poszczególnych składników kapitału (funduszu) własnego za bieżący i poprzedni rok obrotowy określone dla jednostek innych niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji - w załączniku nr 1 do ustawy. Jednostka mała może nie sporządzać tego zestawienia (art. 48a ust. 4).

Rachunek przepływów pieniężnych

Rachunek przepływów pieniężnych sporządzony metodą bezpośrednią albo pośrednią, zależnie od wyboru dokonanego przez kierownika jednostki, wykazuje dane za bieżący i poprzedni rok obrotowy, obejmując informacje w zakresie ustalonym dla jednostek innych niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji - w załączniku nr 1 do ustawy. Jednostka mała może nie sporządzać tego rachunku (Art. 48b ust. 5)

Sprawozdanie z działalności

W przypadku spółek kapitałowych, spółek komandytowo-akcyjnych, towarzystw ubezpieczeń wzajemnych, towarzystw reasekuracji wzajemnej, spółdzielni, przedsiębiorstw państwowych, a także tych spółek jawnych i komandytowych, których wszystkimi wspólnikami ponoszącymi nieograniczoną odpowiedzialność są spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne lub spółki z innych państw o podobnej do tych spółek formie prawnej, oraz w przypadku specjalistycznych funduszy inwestycyjnych otwartych, funduszy inwestycyjnych zamkniętych oraz alternatywnych spółek inwestycyjnych, kierownik jednostki sporządza, wraz z rocznym sprawozdaniem finansowym, sprawozdanie z działalności jednostki. Jednostka mała, która ma obowiązek sporządzania sprawozdania z działalności, może nie sporządzać tego sprawozdania, pod warunkiem że w informacji dodatkowej przedstawi informacje dotyczące nabycia udziałów własnych (Art. 49 ust. 5).

Sprawozdanie z działalności jednostki powinno obejmować istotne informacje o stanie majątkowym i sytuacji finansowej, w tym ocenę uzyskiwanych efektów oraz wskazanie czynników ryzyka i opis zagrożeń, w tym m.in. informacje o udziałach własnych, w tym:

a) przyczynie nabycia udziałów własnych dokonanego w roku obrotowym,

b) liczbie i wartości nominalnej nabytych oraz zbytych w roku obrotowym udziałów, a w przypadku braku wartości nominalnej - ich wartości księgowej, jak też części kapitału podstawowego, którą te udziały reprezentują,

c) w przypadku nabycia lub zbycia odpłatnego - równowartości tych udziałów,

d) liczbie i wartości nominalnej wszystkich udziałów nabytych i zatrzymanych, a w razie braku wartości nominalnej - wartości księgowej, jak również części kapitału podstawowego, którą te udziały reprezentują (art. 49 ust. 2 pkt 5)

Sprawozdanie z działalności jednostki powinno obejmować również - o ile jest to istotne dla oceny rozwoju, wyników i sytuacji jednostki - co najmniej:

1) kluczowe finansowe wskaźniki efektywności związane z działalnością jednostki;

2) kluczowe niefinansowe wskaźniki efektywności związane z działalnością jednostki oraz informacje dotyczące zagadnień pracowniczych i środowiska naturalnego. (art. 49 ust. 3)

Jednostka mała może nie wykazywać w sprawozdaniu z działalności wskaźników oraz informacji, o których mowa w punkcie 2 powyżej (Art. 49 ust. 6).

Poza uproszczeniami związanymi ze sporządzaniem sprawozdania finansowego, jednostka mała, podobnie jak jednostka mikro, korzystać może z innych, wskazanych w ustawie o rachunkowości uproszczeń.

Zasada ostrożności

Jednostka mała może zrezygnować z zachowania zasady ostrożności przy wycenie poszczególnych składników aktywów i pasywów w zakresie tworzenia odpisów aktualizujących wartość aktywów oraz rezerw na znane jednostce ryzyko, grożące straty oraz skutki innych zdarzeń.

Uwaga - przepisu tego nie stosuje się do spółek kapitałowych, spółek komandytowo-akcyjnych i spółek jawnych lub komandytowych, których wszystkimi wspólnikami ponoszącymi nieograniczoną odpowiedzialność są spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne lub spółki z innych państw o podobnej do tych spółek formie prawnej (Art. 7 ust. 2b i 2c)

Odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe

Jednostka mała może dokonywać odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych od środków trwałych według zasad określonych w przepisach podatkowych (Art. 32 ust. 7)

Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów

Jednostka mała może nie tworzyć biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów dotyczących przyszłych świadczeń na rzecz pracowników, w tym świadczeń emerytalnych (Art. 39 ust. 6).

Ustawa, oprócz ułatwień wskazanych dla jednostek mikro lub małych przewiduje również ułatwienia, których stosowanie uzależnione jest od spełnienia kryteriów, właściwych dla jednostek prowadzących działalność w ograniczonym rozmiarze.

Kwalifikacja umów leasingu

Jednostki, z wyjątkiem jednostek, o których mowa w art. 3 ust. 1e pkt 1-6 ustawy (to różnego rodzaju jednostki, które ze względu na rodzaj działalności wymagający szczególnego nadzoru wyłączone są z możliwości z korzystania z uproszczeń), które za poprzedni rok obrotowy nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości:

1) 25.500.000 zł - w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,

2) 51.000.000 zł - w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy,

3) 50 osób - w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty

- mogą dokonywać kwalifikacji umów leasingu (i umów o charakterze takich umów) według zasad określonych w przepisach podatkowych i nie stosować przepisów art 3 ust. 4 i 5 ustawy o rachunkowości (art. 3 ust. 6)

Koszt wytworzenia produktu

Jednostki, z wyjątkiem jednostek, o których mowa w art. 3 ust. 1e pkt 1-6 (wspomniane już jednostki wymagające nadzoru ze względu na rodzaj działalności), które za poprzedni rok obrotowy nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości:

1) 25.500.000 zł - w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,

2) 51.000.000 zł - w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy,

3) 50 osób - w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty

- mogą przy obliczaniu kosztu wytworzenia produktu zgodnie z art. 28 ust. 3 do kosztów bezpośrednich doliczyć koszty pośrednie związane z wytworzeniem tego produktu, niezależnie od poziomu wykorzystania zdolności produkcyjnych. Ustalony w ten sposób koszt wytworzenia nie może być wyższy od możliwej do uzyskania ceny sprzedaży netto (Art. 28 ust. 4a).

Stosowanie rozporządzeń

Jednostki (z wyłączeniem jednostek mikro i jednostek w skazanych w art. 3 ust. 1e pkt 1-6). które za poprzedni rok obrotowy nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości:

1) 25.500.000 zł - w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,

2) 51.000.000 zł - w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy,

3) 50 osób - w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty

- mogą nie stosować przepisów, dotyczących zasady uznawania, metody, wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych wydanych na podstawie art. 81 ust. 2 pkt 4 ustawy (Art. 28b).

Ustalania aktywów i rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego

Jednostki, które za poprzedni rok obrotowy nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości:

1) 25.500.000 zł - w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,

2) 51.000.000 zł - w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy,

3) 50 osób - w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty

- mogą odstąpić od ustalania aktywów i rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego (Art. 37 ust. 10).

Zasada istotności

Stosując przepisy ustawy o rachunkowości, jednostka powinna kierować się zasadą istotności. Zasada ta, określona dość enigmatycznie oznacza zgodnie z ustawą, iż informacje wykazywane w sprawozdaniu finansowym oraz skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym należy uznać za istotne, gdy ich pominięcie lub zniekształcenie może wpływać na decyzje podejmowane na ich podstawie przez użytkowników tych sprawozdań.

Należy jednak przy tym pamiętać o bardzo ważnej regule - nie można uznać poszczególnych pozycji za nieistotne, jeżeli wszystkie nieistotne pozycje o podobnym charakterze łącznie uznaje się za istotne.

Przykład

Odpis amortyzacyjny o wartości 100 zł można by uznać za nieistotny, w stosunku do rozmiaru działalności jednostki. Jednak suma odpisów amortyzacyjnych w przedsiębiorstwie to już informacja istotna, mająca wpływ na decyzję podejmowane przez Zarząd czy inny organ decyzyjny. Stąd nie można uznać za nieistotną żadnej z pozycji dotyczącej odpisu amortyzacyjnego.

Kończymy omawianie ułatwień w stosowaniu przepisów ustawy o rachunkowości przez jednostki działające w niewielkim rozmiarze. Czytając omówienia poszczególnych wyjątków i wyłączeń nie należy tracić z oczy roli kierownika jednostki w zakresie ustalania polityki rachunkowości. Biorąc po uwagę uprawnienia, jakie nadaje mu ustawa oraz możliwości, wynikające z zasady istotności, możliwe są inne, niż omówione tu ułatwienia. Nie zapominajcie o tym!

 

Wszystkie artykuły z tego działu »

WASZE KOMENTARZE (0)

Dodaj nowy komentarz

komentarz:
podpis:
 

Drodzy Użytkownicy podatki.biz. Choć czytamy uważnie Wasze komentarze, nie odpowiadamy na pytania w kwestiach szczegółowych. Zadając je, kierujecie je nie do nas, a do innych Użytkowników podatki.biz. Jeżeli chcecie wyjaśnić lub rozwiązać jakiś problem, zachęcamy do skorzystania z naszego forum dyskusyjnego - www.podatki.biz/forum

Zespół podatki.biz

Napisz komentarz...