Umowa założycielska w start-upie. Na czym polega founders agreement?

Osoby wchodzące w świat przedsiębiorczości preferują elastyczne formy prowadzenia działalności gospodarczej. Chcą rozwiązań, które pozwolą poprawić jeszcze niedopracowany system zarządzania, uregulować współpracę między wspólnikami, oraz sam produkt końcowy, który trafia do obrotu. Jednym z takich rozwiązań jest start-up. Jak przebiega jego założenie i na czym polega tzw. founders agreement?

Zasady działania start-upu

Start-up to model organizacyjny działalności gospodarczej wybierany zazwyczaj przez nowe, rozwijające się firmy bez ustabilizowanej sytuacji rynkowej. Nieustanne testowanie i optymalizacja zbliża je do odkrycia najlepszej metody prowadzenia biznesu. W rezultacie działanie start-upu można porównać do nieustającego cyklu Deminga.

Na bazie tego porównania, cykl życia przedsiębiorstwa dzieli się na 4 etapy:

1. Zaplanuj (ang. plan) – w tej fazie odbywa się opracowanie wstępnych założeń projektu, stworzenie persony kupującego i strategii marketingowej, jednak bez przesadnej dbałości o szczegóły;
2. Wykonaj (ang. do) – druga faza ma na celu jak najszybsze wdrożenie zaplanowanego rozwiązania w taki sposób, aby niskim kosztem można było przetestować, czy przynosi ono pożądane rezultaty;
3. Sprawdź (ang. check) – po etapie wdrożenia następuje zebranie danych dotyczących reakcji na produkt oraz zainteresowania nim;
4. Popraw (ang. act) – czyli faza planowania usprawnień oraz optymalizacji rozwiązań.

Zazwyczaj start-up dąży do maksymalnego skrócenia każdej z wymienionych faz, aby kolejne poprawki można było wprowadzać możliwie niskim kosztem.

Wiele start-upów to niewielkie przedsiębiorstwa finansowe bezpośrednio ze środków własnych partnerów albo:

• w ramach crowdfundingu,
• poprzez fundusze inwestycyjne,
• poprzez anioły biznesu.

Taki model prowadzenia działalności może być stosowany praktycznie w każdej branży. Jednak zazwyczaj decydują się na niego sektory promujące innowacyjne rozwiązania, systemy komputerowe, czy aplikacje internetowe.

Główne cechy start-upu to:

• niskie koszty prowadzenia działalności,
• biznes powiązany z dużym ryzykiem, produkcja nowatorskich bądź innowacyjnych rozwiązań,
• krótki czas funkcjonowania (około pięciu lat), po którym następuje stabilizacja modelu finansowego,
• ukierunkowanie na szybki rozwój,
• poszukiwanie optymalnego modelu działania i finansowania, które pozwolą na łatwą skalowalność działalności i dynamiczne dopasowanie do zmiennych warunków rynkowych.

Innowacyjna działalność start-upów często nie jest zbyt mocno sformalizowana. Mogą funkcjonować w dowolnym modelu organizacyjno-prawnym, zarówno w ramach współpracy między jednoosobowymi działalnościami, jak i w formie spółki akcyjnej. Jednak zanim działające ze sobą osoby postanowią zarejestrować nowy podmiot, warto aby zabezpieczyły model biznesu poprzez zawarcie umowy założycielskiej. Czym więc jest founders agreement?

Umowa założycielska: definicja i cele stosowania

Founders agreement, czyli umowa założycielska, zdecydowanie nie jest tym samym, co umowa spółki. Nie powołuje do życia odrębnego podmiotu wpisanego do rejestru. Jej zawarcie nie jest też konieczne, aby start-up w ogóle mógł funkcjonować.

Umowa założycielska zawiera podstawowe kwestie związane z działalnością start-upu. Uwzględnia prawa i obowiązki wspólników, sposoby ubiegania się o finansowanie, często także informacje o KPI, czyli Key Performance Indicators – wskaźnikach ekonomicznych, które będą używane do oceny rentowności inwestycji. Nie wszystkie te postanowienia muszą znaleźć się w umowie spółki, która ostatecznie ma być zawarta.

Founders agreement minimalizuje również ryzyko sporów sądowych, gdyż w jasny sposób rozdziela kompetencje, obowiązki i odpowiedzialności. Celem podpisania takiej umowy jest utworzenie ram współpracy na 2 etapach:

• poprzedzającym rozpoczęcie prowadzenia sformalizowanego biznesu (tzw. pre-formation founders agreement),
• w toku prowadzenia działalności (tzw. shareholders agreement).

Poza tym wspólnicy, którzy prowadzą już razem spółkę również mogą założyć nowy start-up i dla jego uregulowania podpisać kolejną pre-formation founders agreement.

Co musi zawierać umowa założycielska w start-upie?

Treści taki...