Ulgi i preferencje ZUS: Mały ZUS

Omawiając ulgi i preferencje ZUS przedstawiliśmy  już ulgę na start i preferencyjną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne. Czas na kolejną z preferencji, kierowaną tym razem do przedsiębiorców, którzy prowadzą działalność w niewielkim rozmiarze przychodowym. Tzw. Mały ZUS może być stosowany po zakończeniu korzystania z uprzednio omawianych ulg, przez przedsiębiorców, którzy nie przekroczyli, w proporcji do okresu prowadzonej w poprzednim roku działalności, trzydziestokrotności kwoty minimalnego wynagrodzenia, obowiązującego w grudniu poprzedniego roku,

Na czym polega ulga

Ulga polega na zastosowaniu obniżonej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne. Obniżona podstawa nie może być niższa od 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku i nie może przekraczać kwoty 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego ustalonej na dany rok. Dokładną wartość podstawy wylicza się w kilku krokach, które za chwilę przedstawimy.

Warunki, niezbędne dla skorzystania z ulgi

Ulga kierowana jest do osób prowadzących działalność gospodarczą na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) lub innych przepisów szczególnych,

Jak już wspomnieliśmy, przychód z tytułu działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym, jeżeli działalność prowadzona była cały rok, nie może przekraczać trzydziestokrotności kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w grudniu poprzedniego roku – w roku 2019 minimalne wynagrodzenie miesięczne wynosi 2250 zł.

W przypadku, w którym działalność prowadzona była przez część roku poprzedzającego rok skorzystania z ulgi, limit jest odpowiednio niższy.

Należy go wyliczyć w następujący sposób:

• trzydziestokrotność minimalnego wynagrodzenia z danego roku dzielimy przez liczbę dni kalendarzowych tego roku (jeśli rok nie jest przestępny jest to 365). Wyliczymy w ten sposób „normę” przychodu na dany dzień;

• tę kwotę mnożymy przez ilość dni kalendarzowych prowadzenia działalności w poprzednim roku kalendarzowym, a otrzymany wynika zaokrąglany jest do pełnych groszy w górę (końcówka równa lub wyższa od 0,5 gr.) lub w dół.

Wyłączenia

Nie wszyscy, którzy zmieszczą się w limicie skorzystają z małego ZUS.

Po pierwsze, wyłącza tę możliwość sytuacja, w której działalność gospodarcza w poprzednim roku była prowadzona krócej niż 60 dni.

Po drugie – podatnicy opodatkowani w formie karty podatkowej, korzystający ze zwolnienia podmiotowego w podatku VAT (i w związku z tym nie prowadzący ewidencji przychodów) z powodu braku możliwości ustalenia wysokości przychodu również wyłączeni są z możliwości korzystania z małego ZUS.

Kolejną przeszkodą jest podleganie ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu również z tytułu innej pozarolniczej działalności (tu drobna uwaga na marginesie: – pozarolnicza działalność w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych to coś innego, niż działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy Prawo przedsiębiorców) – np. jako wspólnik spółki komandytowej.

Przedsiębiorca, który spełnia warunki do opłacania preferencyjnych składek, tj. składek od zadeklarowanej kwoty nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia również nie może korzystać z małego ZUS – do czasu zakończeniu okresu preferencyjnego, czyli 24 miesięcy.

I ostatnie ograniczenie – jeśli dla byłego bądź obecnego pracodawcy przedsiębiorca świadczy usługi tożsame z tym, co wykonywał jako pracownik w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym, korzystanie z małego ZUS będzie niemożliwe.

Inne preferencje i ulgi a mały ZUS

Nie stanowi przeszkody do skorzystania z ulgi wcześniejsze korzystanie z ulgi na start i preferencyjnej podstawy składek na ubezpieczenie społeczne.

Okres korzystania z małego ZUS

Czas, w którym można korzystać z małego ZUS jest ograniczony – niższe składki na ubezpieczenia społeczne można opłacać maksymalnie przez 36 miesięcy w ciągu ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia działalności gospodarczej.

Ustalenie zmniejszonej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne

W pierwszej kolejności ustala się przeciętny miesięczny przychód z działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym. Należy w tym celu wykonać następujące działania:

Roczny przychód z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym należy podzielić przez liczbę dni kalendarzowych prowadzenia działalności i pomnożyć przez trzydzieści. Wynik należy zaokrąglić do pełnych groszy.

W drugim kroku tak wyliczony miesięczny przychód z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej należy pomnożyć przez współczynnik, który Prezes ZUS ogłasza na każdy rok w Monitorze Polskim – i wynik zaokrąglić do pełnych groszy.

Otrzymany wynik należy porównać do kwoty 30% minimalnego wynagrodzenia i 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.

Jeżeli ustalona najniższa podstawa wymiaru składek okaże się niższa od 30% minimalnego wynagrodzenia, obowiązującą najniższą podstawą wymiaru składek będzie kwota równa 30% minimalnego wynagrodzenia.

Składki na ubezpieczenie zdrowotne

Wysokość składek na ubezpieczenie zdrowotne ustala się na zasadach ogólnych – mały ZUS ich nie obejmuje. Składki na ubezpieczenie zdrowotne opłaca się od zadeklarowanej kwoty, nie niższej niż 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku.

Jak poinformować ZUS o skorzystaniu z ulgi

W ZUS należy złożyć dokumenty:

• wyrejestrowania z ubezpieczeń (ZUS ZWUA) z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 10, 05 12, jeśli przedsiębiorca kontynuuje prowadzenie działalności prowadzonej w roku ubiegłym;

• zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych (ZUS ZUA) albo – przedsiębiorca podlega wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu - zgłoszenie do tego ubezpieczenia (ZUS ZZA) z kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się od 05 90 albo 05 92 (kod tytułu ubezpieczenia przewidziany dla osób posiadających rentę przyznaną z tytułu niezdolności do pracy).

Dokumenty te należy przekazać w terminie:

• 7 dni, od 1 stycznia (czyli w okresie od 1 do 8 stycznia 2020 r.) – jeśli przedsiębiorca kontynuuje prowadzenie działalności prowadzonej w 2019 r. albo też jeśli z końcem grudnia zakończy okres ulgi polegającej na preferencyjnym ustaleniu wysokości podstawy 30% (należy wyrejestrować się z ubezpieczeń z kodem 05 70 albo 05 72 i zgłosić z kodem 05 90 albo 05 92),
• 7 dni, od wznowienia działalności gospodarczej lub rozpoczęcia działalności, po jej uprzednim zakończeniu,
• 7 dni, od pierwszego dnia, w którym przedsiębiorca będzie spełniał warunki do korzystania z „małego ZUS” (np. skończył okres „30% preferencyjnej podstawy” w trakcie roku, w którym chce skorzystać z „małego ZUS”).

Redakcja podatki.biz

Hasła tematyczne: podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, mały zus, ulga zus- mały zus