Ułatwienia w wykonywaniu działalności gospodarczej: Zmiany w VAT

22 lipca br., na 72. posiedzeniu Sejmu odbyło się pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o ułatwieniu wykonywania działalności gospodarczej. W ustawie znalazły się m.in. propozycje zmian ustaw podatkowych. W ubiegłym tygodniu pisaliśmy o PIT i CIT. Dzisiaj omówimy zmiany, jakie szykują przedsiębiorcom rządzący w zakresie VAT.

Zgodnie z ww. projektem nowelizacja ustawy o podatku od towarów i usług zakłada:

• wydłużenie terminu na rozliczenie VAT w imporcie przez upoważnionych przedsiębiorców (AEO),
• zniesienie obowiązku uzyskiwania potwierdzenia zgłoszenia rejestracyjnego dla celów VAT (zmniejszenie kosztów rozpoczynania działalności gospodarczej).

Wydłużenie terminu na rozliczenie VAT w imporcie dla AEO (część tzw. „Pakietu portowego”)

Ustawowym terminem zapłaty podatku VAT z tytułu importu towarów jest - zgodnie z art. 33 ust. 4 ustawy o VAT - termin 10 dni, licząc od dnia powiadomienia przez organ celny o wysokości należności podatkowych. Termin ten jest zbieżny z terminem płatności należności celnych. W innych krajach UE, np. Niemczech czy Holandii, wprowadzono rozgraniczenie terminu płatności należności celnych od podatkowych.

Zgodnie z uzasadnieniem do projektu, obowiązujące w Polsce przepisy w tym zakresie są jedną z przyczyn kierowania ładunków przez polskich importerów do wyładunku w portach zachodnioeuropejskich, na czym tracą zarówno polskie porty morskie, jak i budżet państwa. Co prawda zgodnie z obowiązującym przepisem art. 33a ustawy o VAT podatnicy korzystający z procedury uproszczonej mogą rozliczyć kwotę podatku należnego z tytułu importu towarów w deklaracji podatkowej składanej za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu importu tych towarów. Istnieje jednakże szczególna grupa przedsiębiorców, spełniających wysokie standardy dotyczące wypłacalności finansowej, prowadzenia ewidencji handlowych, bezpieczeństwa towarów, ewidencji i systemów informatycznych - tzw. upoważniony podmiot gospodarczy (AEO), który uprawniony jest do realizacji pewnego katalogu korzyści określonych w przepisach prawa unijnego oraz ułatwień w zakresie obsługi wprowadzonych przez Służbę Celną, a nie ma uprawnień podatkowych takich jak podatnicy korzystający z procedury uproszczonej, mimo że trudniej jest uzyskać status AEO.

Biorąc pod uwagę powyższe, ustawodawca uznał za zasadne dodanie ust. 12 do art. 33a ustawy o VAT, który będzie uprawniał podatnika VAT posiadającego status (AEO) w rozumieniu art. 5a rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 z dnia 12 października 1992 r. ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny, działającego we własnym imieniu i na własną rzecz lub w imieniu i na rzecz którego zgłoszenie celne składa przedstawiciel bezpośredni w rozumieniu przepisów celnych do rozliczania kwoty podatku należnego z tytułu importu towarów w deklaracji podatkowej składanej za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu importu tych towarów. Do takiego podatnika będą miały zastosowanie również dotychczasowe przepisy ust. 2-4, 6, 7 oraz 9-11 art. 33a ustawy o VAT, które obowiązują przedsiębiorców korzystających z procedury uproszczonej.

Zniesienie obowiązku obligatoryjnego uzyskiwania potwierdzenia zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R

Podatnicy VAT są obowiązani przed dniem wykonania pierwszej czynności złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne VAT-R. Naczelnik urzędu skarbowego, zgodnie z art. 96 ust. 4 ustawy o VAT, rejestruje podatnika i potwierdza jego zarejestrowanie (VAT-5) jako „podatnika VAT czynnego” lub jako „podatnika VAT zwolnionego”. Czynność „potwierdzenia rejestracji” podlega opłacie skarbowej w wysokości 170 zł, która powinna być uiszczona przed złożeniem zgłoszenia. Opłata ta jest przychodem właściwej miejscowo gminy. Jednocześnie, zgodnie z art. 96 ust. 13 ustawy o VAT, naczelnik urzędu skarbowego jest obowiązany potwierdzić, na wniosek zainteresowanego, którym może być zarówno podatnik, jak i osoba trzecia mająca interes prawny w złożeniu wniosku, czy podatnik jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny lub zwolniony. Z tego tytułu opłata skarbowa wynosi 21 zł.

W obecnym stanie prawnym składanie zgłoszenia rejestracyjnego lub aktualizacyjnego VAT przez przedsiębiorców - osoby fizyczne jest czynnością automatyczną. Wniosek taki może być złożony elektronicznie, wraz z wnioskiem o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (art. 25 ust. 5a ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej). Jednocześnie nie każdy podatnik rozpoczynający działalność gospodarczą potrzebuje potwierdzenia zarejestrowania dla celów VAT. W związku z tym, zgodnie z projektowanym art. 96 ust. 4 ustawy o VAT, naczelnik urzędu skarbowego dokonywać będzie potwierdzenia zarejestrowania podatnika jako „podatnika VAT czynnego” lub jako „podatnika VAT zwolnionego”, wyłącznie na wniosek zainteresowanego. W opinii projektodawcy, zniesienie obligatoryjnego potwierdzania zgłoszenia rejestracyjnego dla celów VAT obniży koszty rozpoczynania działalności gospodarczej.

Ewa Iwan