Ujawnienie darowizny we wniosku o interpretację a powstanie obowiązku podatkowego

Przyjęcie, że uwzględnienie w opisie stanu faktycznego, zawartego we wniosku o interpretację, nabycia mogącego być wynikiem darowizny, stanowi powołanie się na fakt nabycia przed organem podatkowym, a tym samym powstanie obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn stosownie do art. 6 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn, stanowiłoby zaprzeczenie celu instytucji, uregulowanej w dziale II rozdziale 1a Ordynacji podatkowej. Zamiast uzyskania informacji i ewentualnie ochrony przed negatywnymi skutkami zastosowania się do interpretacji, podatnik wywołałby skutek w postaci "odnowienia" obowiązku podatkowego - orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Jan Rudowski, Sędzia NSA Aleksandra Wrzesińska - Nowacka (sprawozdawca), Tomasz Zborzyński, Sędzia NSA, Protokolant Piotr Stępień, po rozpoznaniu w dniu 14 lutego 2013 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej W. R. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 3 lutego 2011 r. sygn. akt III SA/Wa 1216/10 w sprawie ze skargi W. R. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w W. z dnia 16 marca 2010 r. nr [...] w przedmiocie podatku od spadków i darowizn za 2002 r.:

1) oddala skargę kasacyjną,
2) zasądza od W. R. na rzecz Dyrektora Izby Skarbowej w W. kwotę 1800 (słownie: jeden tysiąc osiemset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 3 lutego 2011 r., sygn. akt III SA/Wa 1216/10, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę W. R. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w W. z dnia 16 marca 2010 r., nr [...] w przedmiocie ustalenia wysokości podatku od spadków i darowizn za 2002 r.

Rozstrzygnięcie to zapadło w następującym, przyjętym przez Sąd pierwszej instancji, stanie faktycznym:

W dniu 24 czerwca 2009 r. W. R. (dalej: "skarżący") przesłał do Urzędu Skarbowego W. zeznanie podatkowe SD-3 o nabyciu rzeczy i praw majątkowych. Jako przedmiot opodatkowania strona wykazała darowiznę środków pieniężnych o wartości 1.564.583 zł otrzymaną od Fundacji B. z siedzibą w L. Za moment powstania obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn skarżący przyjął dzień 6 sierpnia 2008 r., tj. dzień sporządzenia wniosku o wiążącą interpretację przepisów prawa podatkowego, skierowanego do organu podatkowego.

Naczelnik Urzędu Skarbowego W. na podstawie przepisów art. 207 i art. 21 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm; dalej "O.p.") w związku z art. 1 ust. 1 pkt 2, art. 2, art. 5, art. 6 ust. 1 pkt 4, art. 7 ust. 1, art. 8 ust. 1, art. 9 ust. 1, art. 15 i art. 15 ust. 1 i ust. 3 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2004, Nr 142, poz. 1514 ze zm.; dalej "u.p.s.d.") ustalił skarżącemu podatek w wysokości 361.930 zł od otrzymanej w 2002 r. i niezgłoszonej do opodatkowania darowizny w kwocie 400.000 Euro, przeliczonej według kursu średniego NBP z dnia powołania się na fakt nabycia tj. kursu Euro z dnia 23 czerwca 2009 r., co daje kwotę 1.820.720 zł (400.000 Euro x 4,5518 zł). Uzasadniając swoje stanowisko organ podatkowy pierwszej instancji wskazał, że za moment powstania obowiązku podatkowego nie może być uznany zgodnie z żądaniem strony dzień 6 sierpnia 2008 r., ponieważ w tej dacie pełnomocnik skarżącego sporządził wniosek skierowany do Ministra Finansów o wiążącą interpretację przepisów prawa podatkowego, która to instytucja nie ma charakteru wiążącego oświadczenia strony w postępowaniu podatkowym. Zdaniem organu podatkowego moment powołania się przez podatnika na fakt nabycia miał miejsce dopiero w dniu 23 czerwca 2009 r. tj. w dniu nadania w urzędzie pocztowym przesyłki zawierającej zeznanie SD-3 wraz z pismem wyjaśniającym.

W złożonym odwołaniu pełnomocnik strony zarzucił naruszenie art. 2, art. 84 i art. 217 Konstytucji, art. 187 § 1, art. 191, art. 120 art. 121 § 1 O.p. Podniósł, że w marcu 2008 r. wykazał on otrzymane w 2002 r. darowizny w skorygowanym zeznaniu PIT-36 za 2002 r. jako dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym, wpłacając jednocześnie na konto urzędu skarbowego rzekomą zaległość podatkową wraz z odsetkami za zwłokę w łącznej wysokości 1.020.331,10 zł. W tej sytuacji ustalenie zobowiązania podatkowego w podatku od spadków i darowizn za rok 2002, stanowi obrazę art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz obrazę podstawowej definicji prawa. Zdaniem strony, naruszenie art. 121 § 1 O.p. polegało w szczególności na tym, że postępowanie w sprawie podatku dochodowego oraz w sprawie podatku od darowizny organ podatkowy pierwszej instancji prowadził odrębnie, podczas gdy w specyficznych okolicznościach jest to jedna sprawa. Ponieważ postępowanie w sprawie wniosku o określenie nadpłaty w podatku dochodowym oczekuje na rozstrzygnięcie w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym to, zdaniem odwołującego się, istnieją podstawy do zawieszenia postępowania w sprawie opodatkowania tych samych kwot podatkiem od spadków i darowizn. Natomiast w sytuacji, gdy nie zostaną podatnikowi zwrócone niesłusznie zapłacone kwoty rzekomego podatku dochodowego wraz z nienależnymi odsetkami, to postępowanie w sprawie podatku od spadków i darowizn winno być umorzone. W zakresie niewłaściwego zastosowania kursu walutowego pełnomocnik strony wskazał, że zgodnie z art. 6 ust. 4 u.p.s.d. obowiązek podatkowy w tym podatku powstał w dniu sporządzenia wniosku o wiążącą interpretację przepisów prawa podatkowego, skierowanego do organu podatkowego. Przyjęcie innej daty przez organ podatkowy nie zostało właściwie uzasadnione, czym naruszone zostały art. 210 § 1 pkt 6 i § 4 O.p.

Dyrektor Izby Skarbowej w W. postanowieniem z dnia 10 lutego 2010 r. odmówił zawieszenia toczącego się postępowania podatkowego. W uzasadnieniu wskazał, iż nie można uznać za zagadnienie wstępne w rozumieniu art. 201 § 1 pkt 2 O.p. oceny przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie prawidłowości lub nieprawidłowości rozstrzygnięcia wydanego w sprawie rozpatrzenia wniosku o określenie nadpłaty w podatku dochodowym od osób fizycznych w sytuacji, gdy przedmiotem postępowania, o którego zawieszenie strona wnosi, jest postępowanie podatkowe prowadzone w sprawie ustalenia wysokości podatku od otrzymanych przez stronę darowizn.

Decyzją z dnia 16 marca 2010 r. Dyrektor Izby Skarbowej uznając, iż organ podatkowy pierwszej instancji niewłaściwie przyjął za moment powstania obowiązku podatkowego dzień nadania za pośrednictwem Poczty Polskiej zeznania podatkowego SD-3, skorygował wymiar podatku. Przyjął za moment powstania obowiązku podatkowego dzień wpływu do organu podatkowego wniosku strony o stwierdzenie nadpłaty w podatku dochodowym od osób fizycznych - 29 styczeń 2009 r., ustalając podstawę opodatkowania na kwotę 1.756.640 zł (400.000 Euro x 4.3916 zł). Po uwzględnieniu kwoty wolnej dla trzeciej grupy podatkowej ustalił podatek w wysokości 349.114 zł. W uzasadnieniu zaskarżonej decyzji w wyczerpujący sposób odniósł się do postawionych w odwołaniu z dnia 23 grudnia 2009 r. zarzutów strony oraz dokonał analizy stanu faktycznego i prawnego sprawy.

We wniesionej skardze pełnomocnik strony zarzucił decyzji organu odwoławczego naruszenie przepisu art. 6 ust. 4 u.p.s.d. oraz art. 187 § 1 O.p. i wniósł o uchylenie decyzji w części, w jakiej za podstawę opodatkowania przyjęto wartość darowizn wg kursu walutowego z dnia 29 stycznia 2009 r. zamiast z dnia 6 sierpnia 2008 r. oraz o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania. Uzasadniając swoje żądanie podniósł, że wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji stanowi pismo stwierdzające fakt nabycia darowizn w 2002 r., bowiem skierowany był do organu podatkowego, a w opisie stanu faktycznego skarżący wprost wskazał, iż wypłaty z Fundacji niewątpliwie stanowiły darowiznę. Przywołując brzmienie art. 6 ust. 4 u.p.s.d. stwierdził, że w sprawie spełnione zostały dwie hipotezy norm prawnych zawartych w powołanym przepisie. To z kolei upoważnia do przyjęcia, że za właściwy moment powstania obowiązku podatkowego należy przyjąć dzień sporządzenia wniosku tj. dzień 6 sierpnia 2008 r. Wskazał dodatkowo na brak wyczerpującego rozpatrzenia materiału dowodowego poprzez nieuwzględnienie przez Dyrektora Izby Skarbowej jego własnego pisma z dnia 24 listopada 2008 r. oraz na dowolną ocenę czterech pism powołujących się na fakt nabycia przez skarżącego darowizn w 2002 r. tj. nieuznanie za pismo zawierające powołanie się na darowiznę pisma z dnia 6 sierpnia 2008 r., pominięcie milczeniem własnego pisma z dnia 24 listopada 2008 r., uznanie za pismo powołujące się na fakt darowizny pisma ze stycznia 2009 r., które jest niemal identyczne w swej treści z pismem z dnia 6 sierpnia 2008 r.

W odpowiedzi na skargę Dyrektor Izby Skarbowej w W. wniósł o jej oddalenie podtrzymując stanowisko zaprezentowane w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny odda...