Uczniowie i studenci na umowie zlecenia - składki na ubezpieczenie społeczne

Nie podlegają ubezpieczeniom społecznym osoby wykonujące pracę na podstawie umowy-zlecenia, jeżeli osoby te są uczniami gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych, szkół ponadpodstawowych lub studentami – do ukończenia 26 lat. Wyjątki od tej zasady są nieliczne - dotyczą pracujących na umowę zlecenia u własnego pracodawcy oraz niań, zatrudnionych na podstawie umów uaktywniających. Żeby nie przeoczyć momentu, w którym powstanie tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń, istotne jest właściwe określenie statusu osoby wykonującej pracę, szczególnie w okresach przejściowych (ukończenia nauki, zmiany szkół, przerwy w nauce, itp.)

Uczniowie

Dla celów ubezpieczeń społecznych uznaje się, że uczniem do 31 sierpnia każdego roku jest osoba, która:

• kontynuuje naukę w tej samej szkole,

• skończyła szkołę i rozpoczyna naukę w szkole, w której rok szkolny rozpoczyna się 1 września,

• ukończyła szkołę i nie kontynuuje nauki.

Ponadto, za ucznia szkoły – do 30 września – uznaje się osobę, która przedstawi zaświadczenie o przyjęciu na studia wyższe.

Osoba, która przedstawi zaświadczenie o przyjęciu na studia wyższe, będzie uznawana przez placówkę ZUS za ucznia do 30 września.

Studenci

Studentem jest osoba przyjęta na studia, która rozpoczyna studia i nabywa prawa studenta z chwilą złożenia ślubowania. Studia są prowadzone:

1) na poziome pierwszego lub drugiego stopnia albo na jednolitych studiach magisterskich

2) na profilu:

• praktycznym, na którym ponad połowa punktów ECTS jest przypisana zajęciom kształtującym umiejętności praktyczne,

• ogólnoakademickim, na którym ponad połowa punktów ECTS jest przypisana zajęciom związanym z prowadzoną w uczelni działalnością naukową.

ECTS to zorientowany na studenta system transferu i akumulacji punktów zaliczeniowych oparty na przejrzystości procesu i efektów kształcenia/uczenia się. Jego celem jest ułatwianie planowania, zdobywania, oceniania, uznawania i walidacji kwalifikacji oraz jednostek edukacyjnych, a także mobilności studentów. ECTS jest szeroko wykorzystywany w szkolnictwie wyższym i może być stosowany w innych formach uczenia się przez całe życie. Punkty ECTS odzwierciedlają nakład pracy studenta potrzebny do osiągnięcia założonych w programie efektów kształcenia/uczenia się. (źródło: https://www.pwsz.wloclawek.pl/czym-sa-punkty-ects)

Studia stacjonarne pierwszego stopnia trwają co najmniej 6 semestrów, a jeżeli program studiów obejmuje efekty uczenia się umożliwiające uzyskanie kompetencji inżynierskich – co najmniej 7 semestrów. Może być na nie przyjęta osoba, która posiada świadectwo dojrzałości lub inny dokument wskazany w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Studia stacjonarne drugiego stopnia trwają od 3 do 5 semestrów.

Może być na nie przyjęta osoba, która posiada dyplom ukończenia studiów

Stacjonarne jednolite studia magisterskie trwają od 9 do 12 semestrów. Może być na nie przyjęta osoba, która posiada świadectwo dojrzałości lub inny dokument wskazany w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Studia niestacjonarne mogą trwać dłużej niż odpowiednie studia stacjonarne.

Kto nie jest studentem?

Nie są studentami:

• uczestnicy studiów doktoranckich,

• uczestnicy studiów podyplomowych.

Przyjęcie na studia następuje przez:

• rekrutację,

• potwierdzenie efektów uczenia się,

• przeniesienie z innej uczelni lub uczelni zagranicznej.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych uzna za studenta (dla celów ubezpieczeń społecznych) osobę od daty przyjęcia w poczet studentów uczelni i złożenia ślubowania do daty ukończenia studiów lub daty skreślenia z listy studentów.

Uwaga! Jeżeli data ślubowania jest późniejsza niż dzień 1 października danego roku kalendarzowego, wówczas zwolnienie z obowiązku ubezpieczeń obejmuje także okres między 1 października, a dniem ślubowania.

Dzień ukończenia studiów

Dniem ukończenia studiów jest:

• data złożenia egzaminu dyplomowego, a w przypadku studiów na kierunkach lekarskim, lekarsko-dentystycznym i weterynaria – data złożenia ostatniego wymaganego programem studiów egzaminu, a w przypadku studiów na kierunkach farmacja i fizjoterapia – data zaliczenia ostatniej wymaganej programem studiów praktyki.

• data skreślenia z listy studentów.

Z obowiązującego art. 109 ust. 2a ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce wynika, że osoba, która ukończyła studia pierwszego stopnia, zachowuje prawa studenta do dnia 31 października roku, w którym ukończyła te studia. Użyte w tym przepisie sformułowanie „zachowuje prawa studenta” nie jest tożsame z posiadaniem statusu studenta. Oznacza to, że nie zmieniły się zasady ustalania obowiązku ubezpieczeń społecznych tych osób.

Przy ustalaniu obowiązku ubezpieczeń społecznych studenta, który wykonuje pracę na podstawie umowy zlecenia nie ma znaczenia jego obywatelstwo, ani kraj odbywania przez niego studiów.

Uwaga!

Przy umowie zlecenia zawartej z własnym pracownikiem, który jest jednocześnie studentem lub uczniem w wieku do 26 lat, należy opłacać z tytułu tej umowy wszystkie składki na ubezpieczenia społeczne, tj. na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe. W takiej sytuacji umowa zlecenia jest traktowana w zakresie ubezpieczeń społecznych jak umowa o pracę.

Osoba, która ukończyła studia pierwszego stopnia, zachowuje prawa studenta do dnia 31 października roku, w którym ukończyła te studia. Nie jest to jednak tożsame z posiadaniem statusu studenta. Oznacza to, że w okresie pomiędzy ukończeniem studiów I stopnia a datą immatrykulacji na studia II stopnia albo 30 września, jeśli immatrykulacja następuje później niż 1 października, obowiązek ubezpieczeń z tytułu umowy zlecenia ustala się na zasadach ogólnych.

Opracowano na podstawie materiałów  informacyjnych ZUS