Uczestnictwo w konferencji a przychód w PIT

Tezy: Opłata za uczestnictwo w konferencji (kongresie) nie jest należnością za czas podróży osoby niebędącej pracownikiem, objętą zwolnieniem od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.).

SENTENCJA
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Krzysztof Winiarski, Sędzia NSA Tomasz Zborzyński (sprawozdawca), Sędzia del. WSA Bogusław Woźniak, Protokolant Katarzyna Łysiak, po rozpoznaniu w dniu 21 kwietnia 2016 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Ministra Finansów od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 listopada 2013 r., sygn. akt III SA/Wa 966/13 w sprawie ze skargi P. Towarzystwa K. z siedzibą w W. na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 18 grudnia 2012 r., nr DD3/033/76/CRS/12/PK-1529 w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych 1) uchyla zaskarżony wyrok w całości i oddala skargę, 2) zasądza od P. Towarzystwa K. z siedzibą w W. na rzecz Ministra Finansów kwotę 280 (słownie: dwieście osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE
Zaskarżonym wyrokiem Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uwzględnił skargę P. Towarzystwa K. z siedzibą w W. i uchylił zmienioną indywidualną interpretację Ministra Finansów w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Stan sprawy Sąd przedstawił w sposób następujący:
We wniosku z dnia 15 lutego 2011 r. o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego skarżące Stowarzyszenie podało, że jest towarzystwem naukowym i działa na podstawie ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. o stowarzyszeniach (Dz. U. z 2001 r., Nr 79, poz. 855 z późn. zm.) oraz przyjętego statutu. Zgodnie z art. 3 statutu, celem działalności skarżącego jest przede wszystkim profilaktyka i zwalczanie chorób serca oraz promocja wiedzy z zakresu kardiologii i kardiochirurgii wśród lekarzy, innych pracowników ochrony zdrowia oraz społeczeństwa. Cele statutowe skarżącego są realizowane między innymi przez wspieranie udziału lekarzy (członków towarzystwa) w krajowych oraz międzynarodowych kongresach i konferencjach na temat kardiologii i kardiochirurgii. Ten cel jest realizowany przez przyznawanie lekarzom, będącym członkami stowarzyszenia i spełniającym odpowiednie kryteria, dofinansowania na pokrycie wydatków związanych z udziałem w międzynarodowych konferencjach. Dofinansowanie obejmuje zwrot kosztów podróży, to jest: koszty przejazdu, koszty noclegów (hotele) oraz koszty opłaty rejestracyjnej za udział w konferencji, a realizowane jest w formie zwrotu poniesionych przez lekarzy wydatków, udokumentowanych (najczęściej imiennymi) fakturami lub innymi dokumentami potwierdzającymi poniesienie wydatku (np. biletami). Lekarze otrzymujący dofinansowanie nie są pracownikami skarżącego, ani też nie są związani ze skarżącym żadną z umów cywilnoprawnych. Zadano pytanie, czy środki finansowe wypłacane lekarzom (członkom towarzystwa), obejmujące zwrot wydatków za przejazd, noclegi oraz opłatę rejestracyjną, w związku z ich udziałem w konferencji lub kongresie, są zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm., dalej: u.p.d.o.f.), zajmując stanowisko, że opisane dofinansowanie objęte jest zwolnieniem z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b i ust. 13 pkt 2 u.p.d.o.f.

W interpretacji indywidualnej z dnia 9 maja 2011 r. Minister Finansów, z upoważnienia którego działał Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, uznał stanowisko skarżącego za prawidłowe. Stwierdzając jednak następnie nieprawidłowość wydanej interpretacji, dnia 18 grudnia 2012 r. Minister Finansów z urzędu interpretację tę zmienił, uznając stanowisko skarżącego za nieprawidłowe i wskazując, że wskutek uzyskania dofinansowania za udział w konferencji lekarz uzyskuje korzyść majątkową, którą należy uznać za przychód z innych źródeł w rozumieniu art. 20 ust. 1 u.p.d.o.f., który powinien być opodatkowany na zasadach ogólnych według skali podatkowej, określonej w art. 27 ust. 1 u.p.d.o.f. Jednocześnie mając na uwadze treść art. 21 ust.1 pkt 16 u.p.d.o.f. w związku z rozporządzeniami Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1990 ze zm.) oraz w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1991 ze zm.) Minister Finansów wyjaśnił, że do innych wydatków, określonych przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb, o jakich mowa w wymienionych rozporządzeniach, można zaliczyć wyłącznie niezbędne wydatki związane z tą podróżą, na przykład opłatę za przejazd autostradą. Dlatego też wydatki na opłatę rejestracyjną za udział w konferencji nie korzystają ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b u.p.d.o.f., gdyż nie mogą być zaliczone do diet, ani do kosztów przejazdów lub noclegów.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skarżące Towarzystwo zarzuciło błędną wykładnię art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b u.p.d.o.f. w związku z § 2 rozporządzenia w sprawie zagranicznych podróży służbowych oraz naruszenie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm., dalej: O.p.) przez dokonanie wykładni przepisów prawa podatkowego niezgodnie z przedstawionym we wniosku stanem faktycznym, podnosząc, że bezzasadne jest ograniczanie możliwości objęcia zwolnieniem, zawartym w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b u.p.d.o.f., innych, uzasadnionych wydatków, związanych z podróżą, poza zwrotem kosztu przejazdu i noclegu.

Uzasadniając uwzględnienie skargi na podstawie art. 146 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sąda...