Transformatory jako budowle w podatku od nieruchomości

Z uzasadnienia: Transformatory z wszelkiego rodzaju przewodami, umieszczone na słupach energetycznych lub fundamentach żelbetowych, tworzą całość techniczno-użytkową podlegającą opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 1a ust. 2 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Takie budowle są siecią elektroenergetyczną i należy je postrzegać jako funkcjonalną całość, bo jedynie przy takim ujęciu spełniają funkcję, dla której zostały wzniesione. Opodatkowaniu podlegają nie same transformatory, ale sieć elektroenergetyczna jako całość, w skład której te transformatory wchodzą.

SENTENCJA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi - Wydział I w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Wiktor Jarzębowski Sędziowie: Sędzia NSA Teresa Porczyńska Sędzia WSA Paweł Kowalski (spr.) Protokolant: Szymon Chrostek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 lutego 2013 r. sprawy ze skargi A Spółki Akcyjnej z siedzibą w L. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie określenia zobowiązania podatkowego z tytułu podatku od nieruchomości za rok 2008 oraz odmowy stwierdzenia nadpłaty w podatku od nieruchomości za 2008 r. oddala skargę.

UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją z dnia [...] r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. uchyliło decyzję Burmistrza A. z [...] r. określającą A S.A. Oddział Ł. -M. wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od nieruchomości za 2008 r. w kwocie 396.758 zł oraz odmawiającą stwierdzenia nadpłaty w tym podatku w kwocie 34.174 zł i:

1. określiło A S.A. z siedzibą w L. wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od nieruchomości za 2008 r. w kwocie 396.758 zł oraz

2. odmówiło stwierdzenia nadpłaty w tym podatku w kwocie 34.174 zł.

W uzasadnieniu organ odwoławczy wskazał, że spółka z o.o. "A " złożyła deklarację w podatku od nieruchomości za 2008 r. Deklaracja była następnie kilkakrotnie korygowana. W korekcie z [...] r. wykazano podatek w kwocie 396.758 zł dotyczący gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.

W piśmie z 18 lutego 2010 r. "A " sp. z o.o. (następca prawny "A" sp. z o.o.) złożyła kolejną korektę deklaracji za 2008 r. wyjaśniając, że jest ona spowodowana błędnym określeniem wartości budowli, bowiem doliczono wartość transformatorów, które w ocenie spółki nie stanowią budowli. W związku z tą korektą spółka wniosła o stwierdzenie nadpłaty w kwocie 34.174 zł.

Wskazaną na wstępie decyzją z [...] r. została określona wysokość zobowiązania podatkowego oraz odmówiono stwierdzenia nadpłaty. W ocenie organu podatkowego pierwszej instancji, przedmiotowe transformatory należy uznać za budowle w świetle art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613 ze zm.; dalej "u.p.o.l.") - nie tylko dlatego, że są wprost wymienione w art. 3 pkt 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 ze zm.; dalej "Pr.bud."), jako wolnostojące urządzenia techniczne oraz nieodzowne i integralne elementy sieci elektroenergetycznej, czyli sieci technicznej, ale przede wszystkim z powodu tego, iż są one obiektami budowlanymi w rozumieniu art. 3 pkt 1 lit. b) Pr. bud., albowiem transformatory wolnostojące słupowe (tzw. stacje transformatorowe słupowe) oraz transformatory wolnostojące posadowione na żelbetowych fundamentach wraz z tymi fundamentami (słupami i fundamentami żelbetowymi) stanowią całość techniczno-użytkową. Za prawidłową uznano zatem wysokość zobowiązania podatkowego za 2008 r. obliczoną w korekcie z [...] r.

W odwołaniu spółka podniosła zarzuty naruszenia: art. 2 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 1a ust. 1 pkt 2 i art. 4 ust. 1 pkt 3 u.p.o.l., a także art. 3 pkt 3 Pr. bud. poprzez uznanie, że urządzenia techniczne posadowione na fundamentach lub na słupach stanowią budowle i podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości od wartości stanowiącej podstawę obliczania amortyzacji dla celów podatku dochodowego, niepomniejszonej o odpisy amortyzacyjne.

Po rozpatrzeniu odwołania SKO wskazało, że decyzja organu pierwszej instancji podlega uchyleniu jedynie z uwagi na nieprawidłowe oznaczenie strony. W zakresie ustaleń i oceny prawnej organ zaakceptował stanowisko Burmistrza.

W uzasadnieniu decyzji organ odwoławczy powołał się na interpretację art. 2 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 1a ust. 1 pkt 2 u.p.o.l., dokonaną przez Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 13 września 2011 r. o sygn. akt P 33/09. W orzeczeniu tym Trybunał stwierdził, że za budowle w rozumieniu ustawy o podatkach i opłatach lokalnych można uznać:

• jedynie budowle wymienione expressis verbis w art. 3 pkt 3 Pr. bud., w innych przepisach tej ustawy lub w załączniku do niej, będące wraz z instalacjami i urządzeniami obiektem budowlanym, o którym mowa w art. 3 pkt 1 lit. b) Pr. bud., czyli pod warunkiem, że stanowią one całość techniczno-użytkową,

• jedynie urządzenia techniczne scharakteryzowane w art. 3 pkt 9 Pr. bud. lub w innych przepisach tej ustawy albo w załączniku do niej, co - jeżeli omawiane urządzenia nie zostały wskazane expressis verbis - wymaga wykazania, że zapewniają one możliwość użytkowania obiektu budowlanego zgodnie z jego przeznaczeniem, z wyłączeniem jednak:

a) urządzeń budowlanych związanych z obiektami budowlanymi w postaci budowli w rozumieniu ustawy Prawo budowlane, które to obiekty budowlane nie dają się zakwalifikować jako budowle w ujęciu ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, oraz

b) urządzeń budowlanych związanych z obiektami budowlanymi w postaci obiektów małej architektury, przy zastrzeżeniu, że urządzeniami budowlanymi w rozumieniu ustawy Prawo budowlane nie są instalacje.

Trybunał Konstytucyjny zaznaczył przy tym, iż nie jest wykluczone, że o statusie poszczególnych obiektów i urządzeń współdecydować będą również inne przepisy rangi ustawowej, uzupełniające, modyfikujące czy doprecyzowujące prawo budowlane. Dodatkowo podkreślił, że jakkolwiek nie budzi w zasadzie zastrzeżeń sformułowanie przez ustawodawcę na potrzeby regulacji prawa budowlanego definicji "budowli" i "urządzenia budowlanego" jako definicji otwartych, których zastosowanie w praktyce wymaga nierzadko posłużenia się analogią z ustawy, to nie sposób nie zauważyć, że te same definicje w odniesieniu do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych nie mogą funkcjonować w identyczny sposób.

W odniesieniu do urządzeń budowlanych Trybunał wskazał, że opodatkowaniu podlegać będą tylko te urządzenia budowlane w rozumieniu prawa budowlanego, które bezspornie odpowiadają charakterystyce zawartej w ustawie Prawo budowlane (lub w pozostałych jej przepisach albo w załączniku do tej ustawy), a ewentualne wątpliwości należy rozstrzygać w oparciu o argumentum a contrario.

Organ odwoławczy przytoczył treść art. 1a ust. 1 pkt 2 u.p.o.l. oraz art. art. 3 pkt 1 i art. 3 pkt 3 Pr. bud. wskazując, że budowlami są m.in. sieci techniczne oraz sieci uzbrojenia terenu.

Organ argumentował, że na gruncie przepisów ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz. U. z 2006 roku Nr 89, póz. 625 ze zm.) "sieci" to instalacje, czyli urządzenia techniczne stosowane w procesach energetycznych z układami połączeń między nimi, połączone i współpracujące ze sobą, służące do przesyłania lub dystrybucji m.in. energii, należące do przedsiębiorstwa energetycznego. Z przepisów tych także wynika, że sieci elektroenergetyczne należy traktować jako całość, na którą składają się "urządzenia techniczne stosowane w procesach energetycznych z układami połączeń miedzy nimi, połączone i współpracujące ze sobą".

Organ odwołał się do wyroku z dnia 2 lutego 2010 r. (II FSK [...]), w którym Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że sieci techniczne w tym sieci służące do przesyłania energii elektrycznej (sieci elektroenergetyczne), stanowią budowle. W skład tak rozumianej budowli, jako całości użytkowo-technicznej, wchodzą również urządzenia zapewniające stabilizację i przesyłanie energii w postaci stacji transformatorowych.

Organ podkreślił, że analogiczne stanowisko zajął też tutejszy Sąd w wyrokach z 24 maja 2012 r. (I SA/Łd [...], I SA/Łd [...] i I SA/Łd [...]), w odniesieniu do obiektów spółki położonych na terytorium innej gminy.

Organ wskazał też, że zgodnie z art. 2 pkt 11 Prawa geodezyjnego i kartograficznego przez "sieć uzbrojenia terenu" rozumieć należy wszelkiego rodzaju nadziemne, naziemne i podziemne przewody i urządzenia: w tym elektroenergetyczne.

SKO wywodziło dalej, że biorąc pod uwagę definicję budowli, tryb postępowania przy określeniu zasad opodatkowania danego obiektu powinien być następujący:

1) najpierw należy stwierdzić, czy dany obiekt jest obiektem budowlanym w rozumieniu art. 3 pkt 1 Pr. bud. (budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi, budowla stanowiąca całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami oraz obiekt małej architektury);

2) po ustaleniu, że jest to obiekt budowlany, należy stwierdzić, że nie jest to obiekt małej architektury (art. 3 pkt 4 Pr. bud.);

3) należy ustalić, czy obiekt budowlany ma cechy budynku określonego w art. 1a ust. 1 pkt 1 u.p.o.l., jeżeli tak to opodatkować go jak budynek;

4) jeżeli dany obiekt budowlany nie spełnia wszystkich wymogów z definicji budynku, należy uznać go za budowlę w rozumieniu art. 1a ust. 1 pkt 2 u.p.o.l.

Organ zaznaczył, że dla poprawnego zdefiniowania budowli, którymi są "sieci techniczne" oraz "sieci uzbrojenia terenu", należy również odwołać się do art. 3 pkt 1 i pkt 9 Pr. bud. Zgodnie z tymi przepisami budowlą jest całość techniczno-użytkowa wraz z instalacjami i urządzeniami. Z kolei przez urządzenia budowlane związane z obiektem budowlanym (m. in. budowlą) należy rozumieć urządzenia techniczne zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym oczyszczania lub gromadzenia ścieków, przejazdy, ogrodzenia, place postojowe i place pod śmietniki (art. 3 pkt 9). Obiektami budowlanymi, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b Pr. bud., w zależności od konkretnego stanu faktycznego, mogą być: budowle (art. 3 pkt 3), budowle wraz z instalacjami i urządzeniami (art. 3 pkt 9) oraz traktowane jako jeden obiekt budowlany różne budowle - pozostające w funkcjonalnym związku i tworzące w nim całość techniczno-użytkową (art. 3 pkt 1 lit. b i pkt 3).

Reasumując SKO stwierdziło, że sieci techniczne, w tym sieci służące do prz...