Terminy przedawnienia roszczeń w Kodeksie cywilnym

Celem instytucji przedawnienia jest usunięcia stanu niepewności prawnej w sytuacji, gdy uprawniony przez długi czas nie realizuje przysługujących mu roszczeń. Zgodnie z art. 117 Kodeksu cywilnego (dalej jako „k.c.”) z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. W tym zakresie, instytucji przedawnienia z reguły podlegają wyłącznie roszczenia majątkowe, zatem wyłącznie takie których wartość jest możliwa do wyrażenia w pieniądzu.

Wyjątki

Roszczeniami, które bezwzględnie nie ulegają przedawnieniu są roszczenia niemajątkowe, zatem te, których przedmiotem ochrony są dobra osobiste. Pomimo majątkowego charakteru, roszczeniami majątkowymi nie niepodlegającymi przedawnieniu są: roszczenie windykacyjne dotyczące nieruchomości (art. 222 § 1 k.c.), roszczenie negatoryjne przysługujące właścicielowi nieruchomości (art. 222 § 2 k.c.), roszczenie przysługujące współwłaścicielom o zniesienie współwłasności (art. 220 k.c.).

Zrzeczenie się zarzutu przedawnienia

Przepis art. 117 § 2 k.c. wskazuje, iż po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia. W wyniku upływu terminu przedawnienia, zobowiązanie nie wygasa lecz ulega przekształceniu w tzw. zobowiązanie niezupełne. Przeobrażenie to charakteryzuje się tym, że roszczenie w dalszym ciągu istnieje, jednakże brak jest możliwości przymusowego wyegzekwowania go przez wierzyciela, które wynika z faktu, że po stronie dłużnika, mimo trwania obowiązku, odpadła jego odpowiedzialn...