Termin płatności wynagrodzenia przy umowie zlecenia

Zapłata wynagrodzenia następuje, co do zasady, dopiero po wykonaniu zlecenia. Strony mogą jednak zmienić tę zasadę i dowolnie ustalić termin płatności wynagrodzenia. Samą płatność uzależnić można np. od dokonania przez zleceniobiorcę rozliczeń ze zleceniodawcą.

W braku odmiennego postanowienia umowy wynagrodzenie za wykonanie zlecenia należy się dopiero po jego wykonaniu (art. 744 Kodeksu cywilnego; dalej: k.c.). Znajduje to zatem zastosowanie tylko wówczas, gdy strony inaczej nie uregulowały tej kwestii w treści samej umowy.

Nie ma przy tym ograniczeń. Nie musimy stosować zasady comiesięcznej wypłaty przy umowach zawieranych na dłuższe okresy czasu (np. półroczne, roczne). Możemy pozostać zarówno przy zasadzie rozliczenia po zakończeniu umowy (czyli w tym przypadku po upływie roku), jak i wprowadzić rozliczenia w krótszych okresach (miesięczne, dwumiesięczne, kwartalne, półroczne itp.).

W odniesieniu do umowy zlecenia nie obowiązują ochronne przepisy prawa pracy dotyczące terminu wypłaty wynagrodzenia, częstotliwości wypłaty, jak również uniezależniające wypłatę stałego wynagrodzenia pracownika od przychodów pracodawcy (bez względu na sytuację finansową pracodawcy musi on w terminie wypłacić wynagrodzenie).

Bardzo ważne jest jednak wskazanie konkretnego terminu płatności. Jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania (art. 455 k.c.). Użytego w art. 455 k.c. terminu „niezwłocznie” nie należy utożsamiać z terminem natychmiastowym, termin „niezwłocznie” oznacza bowiem termin realny, mający na względzie okoliczności miejsca i czasu, a także regulacje zawarte w art. 354 i art. 355 k.c. (wyrok Sądu Najwyższego z 13 grudnia 2006 r., II CSK 293/06, LEX nr 453147).

Mamy tutaj dowolność płynącą z cywilistycznej zasady swobody kształtowania umów. Strony mogą przykładowo ustalić, że wynagrodzenie wypłacone zostanie dopiero po upływie określonej liczby dni nie tylko po zakończeniu danego okresu rozliczeniowego, ale po rozliczeniu się zleceniobiorcy np. z posiadanych dokumentów. Istotne jest to zwłaszcza przy zakończeniu umowy, gdyż pozwala wymusić na zleceniobiorcy rozliczenie się z narzędzi, dokumentów itp. będących własnością zleceniodawcy, a tym samym ogranicza problemy związane z późniejszym ich odzyskiwaniem.

Zleceniobiorca powinien wydać zleceniodawcy wszystko, co przy wykonaniu zlecenia dla niego uzyskał, chociażby w imieniu własnym. To samo dotyczy powierzonych mu narzędzi, dokumentów itp. Taka regulacja Kodeksu cywilnego powinna jednak być wzmocniona stosownym zapisem umownym, uzależniającym wypłatę wynagrodzenie od dokonania stosownych rozliczeń przez zleceniobiorcę.

Przykład:
Wynagrodzenie za wykonanie zlecenia zostanie wypłacone po zakończeniu umowy, w ciągu 10 dni od dnia, w którym zleceniobiorca rozliczy się ze zleceniodawcą z powierzonych mu na podstawie §... niniejszej umowy narzędzi używanych do wykonywania zlecenia.

W umowie zlecenia można moim zdaniem uzależnić termin wypłaty także od pewnych zdarzeń przyszłych. Może to być istotne np. dla firm realizujących projekty współfinansowane ze środków unijnych, gdzie faktyczna płatność niekiedy następuje później niż pierwotnie przewidywano (np. z powodu błędów w dokumentacji rozliczeniowej). Przy zapisach wskazujących na obowiązek wypłaty dopiero po otrzymaniu tych środków zleceniodawca nie musi wcześniej angażować swoich środków w rozliczenia wynagrodzeń zatrudnionych zleceniobiorców.

Przykład: Wynagrodzenie określone w pkt ... zostanie wypłacone w terminie ... dni od otrzymania przez Zleceniodawcę płatności za realizację umowy zawartej z ..., przy realizacji której współpracować będzie Zleceniobiorca.

Moment faktycznej płatności wynagrodzenia odbija się na obowiązku odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy i składek na ubezpieczenia społeczne. Świadczenia te płatnik opłaca od przychodu zleceniobiorcy, a więc wówczas, gdy przychód powstanie.

Przykład:
Strony zawarły umowę zlecenia na okres 6 miesięcy, z płatnością po zakończeniu umowy. Zleceniodawca nie odprowadza w tym przypadku comiesięcznych zaliczek na podatek i składek na ubezpieczenia społeczne za zleceniobiorcę, gdyż co miesiąc nie powstaje po stronie zleceniobiorcy przychód.

Przykład:
Przykładowe zapisy umowy zlecenia dotyczące wypłaty wynagrodzenia:
§ ...
1. Z tytułu wykonywania czynności wskazanych w § 1 niniejszej umowy Zleceniobiorca otrzymywać będzie wynagrodzenie w stałej miesięcznej wysokości ...
2. Jeżeli w wyniku działań Zleceniobiorcy Zleceniodawca uzyska w danym miesiącu zlecenia na kwotę ponad ..., Zleceniobiorca otrzyma poza wynagrodzeniem określonym w pkt 1 ... % od sumy wartości zleceń przekraczających tę kwotę.
3. Wynagrodzenie wskazane w pkt 1 i 2 będzie płatne na rachunek bankowy Zleceniobiorcy nr ... w terminie ... dni od zakończenia miesiąca, za który jest należne, po pomniejszeniu o należne składki na ubezpieczenia oraz zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Wskażmy także na cywilistyczną zasadę swobody umów. Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego (art. 3531 k.c.). Wynika z tego, że – w interesującym nas zakresie – przy konstrukcji sposobu płatności wynagrodzenia strony umowy zlecenia mają daleko idącą swobodę w zakresie kształtowania treści zobowiązania.

Potwierdza to wyrok Sądu Najwyższego z 18 marca 2008 r., IV CSK 478/07 (LEX nr 371531), w którym wskazano:

(...) że z wyrażonej w art. 3531 k.c. zasady swobody umów wynika przyzwolenie na faktyczną nierówność stron umowy. Nie ekwiwalentność sytuacji prawnej stron umowy nie wymaga, więc co do zasady istnienia okoliczności, które by ją usprawiedliwiały, skoro stanowi ona wyraz woli stron. Obiektywnie niekorzystna dla jednej strony treść umowy zasługiwać będzie na negatywną ocenę moralną, a w konsekwencji prowadzić do uznania umowy za sprzeczną z zasadami współżycia społecznego w sytuacji, gdy do takiego ukształtowania stosunków umownych, który jest dla niej w sposób widoczny krzywdzący, doszło przy świadomym lub tylko spowodowanym niedbalstwem, wykorzystaniu przez drugą stronę swojej silniejszej pozycji. Umowa zawarta przez stronę działającą pod presją faktycznej przewagi kontrahenta nie może być, bowiem uznana za wyraz w pełni swobodnej i rozważnie podjętej przez nią decyzji.

Uwaga na zmiany od 1 stycznia 2017 r.

Zgodnie z art. 8a ust. 6 ustawy z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (tekst jedn. Dz.U. z 2017 r. poz. 847), w przypadku umów zawartych na czas dłuższy niż 1 miesiąc, wypłaty wynagrodzenia w wysokości wynikającej z wysokości minimalnej stawki godzinowej dokonuje się co najmniej raz w miesiącu. Zasada ta nie dotyczy umów zleceń oraz umów o świadczenie usług, jeżeli o miejscu i czasie wykonania zlecenia lub świadczenia usług decyduje przyjmujący zlecenie lub świadczący usługi i przysługuje mu wyłącznie wynagrodzenie prowizyjne. Przy czym, przez wynagrodzenie prowizyjne należy tu rozumieć wynagrodzenie uzależnione od wyników:

  1. uzyskanych przez przyjmującego zlecenie lub świadczącego usługi w ramach wykonania zlecenia lub świadczenia usług lub
  2. działalności przedsiębiorcy albo innej jednostki organizacyjnej, na rzecz których jest wykonywane zlecenie lub są świadczone usługi

- takich jak liczba zawartych umów, wartość zawartych umów, sprzedaż, obrót, pozyskane zlecenia, wykonane usługi lub uzyskane należności.

Marek Rotkiewicz

Wszystkie artykuły z tego działu »

WASZE KOMENTARZE (0)

Dodaj nowy komentarz

komentarz:
podpis:
 

Drodzy Użytkownicy podatki.biz. Choć czytamy uważnie Wasze komentarze, nie odpowiadamy na pytania w kwestiach szczegółowych. Zadając je, kierujecie je nie do nas, a do innych Użytkowników podatki.biz. Jeżeli chcecie wyjaśnić lub rozwiązać jakiś problem, zachęcamy do skorzystania z naszego forum dyskusyjnego - www.podatki.biz/forum

Zespół podatki.biz

Napisz komentarz...