Tarcza antykryzysowa: Brak przychodów a prawo do świadczenia postojowego

Dla oceny spadku przychodu decydujące znaczenie ma data złożenia wniosku o świadczenie postojowe. Gdy wniosek składany jest np. w lipcu, to należy wykazać spadek przychodu o co najmniej 15% pomiędzy majem (przychód wyższy) i czerwcem (przychód niższy). Wykazanie w dwóch kolejnych miesiącach - poprzedzających miesiąc złożenia wniosku - przychodu równego „0,00 zł” nie spełnia warunku ustawowego spadku przychodu o co najmniej 15%, a tym samym brak jest podstaw do przyznania prawa do świadczenia postojowego wyjaśniło Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Interpelacja nr 8523 do ministra rodziny, pracy i polityki społecznej w sprawie problemów mikroprzedsiębiorców, których ustawa - tzw. tarcza antykryzysowa - z 2 marca 2020 r. wykluczyła z otrzymania świadczenia postojowego

Szanowna Pani Minister!

Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, art. 15zg ust. 1 pkt 1 i ust. 3, wykluczyła tysiące mikroprzedsiębiorców, którzy - nie z własnej winy, a poprzez wprowadzenie przez rząd ograniczeń - nie mogą otrzymać tzw. świadczenia postojowego.

Ustawa nie przewidziała sytuacji, że działalność gospodarczą, która np. wiąże się z pracą w pomieszczeniach mieszkalnych, trzeba było zamknąć z dnia na dzień. Nie było żadnego przychodu, stąd we wniosku o świadczenie postojowe składane do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w maju 2020 roku, ci mikroprzedsiębiorcy wykazywali zerowe przychody tak w marcu, jak i w kwietniu. ZUS odmówił wypłaty świadczenia, ponieważ - jak argumentuje - „przychód uzyskany z działalności w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku o świadczenie postojowe nie był niższy o co najmniej 15% od przychodu uzyskanego w miesiącu poprzedzającym ten miesiąc”.

Ci przedsiębiorcy pytają mnie: Jak mamy wykazać przychody niższe o 15% od przychodów zerowych, a strat też nie możemy wykazać, bo płacimy podatek ryczałtowy? Jak mamy to zrobić, gdy kraj był „zamknięty" - nie mogliśmy pracować?

W związku z powyższym proszę Panią Minister o odpowiedzi na pytania:

1. Czy resort zna problemy mikroprzedsiębiorców, którzy zostali - nie z własnej winy - pozbawieni wszelkich przychodów w swoich firmach, a pozbawiono ich prawa do świadczenia postojowego?
2. Czy Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej pracuje nad rozwiązaniami, które pomogą mikroprzedsiębiorcom w sytuacji „zerowych” przychodów uzyskać świadczenie postojowe lub inne adekwatne, by zrekompensować ich straty w czasie pandemii?

Posłanka Krystyna Skowrońska

2 lipca 2020 r.

Odpowiedź na interpelację nr 8523 w sprawie problemów mikroprzedsiębiorców, których ustawa - tzw. tarcza antykryzysowa - z 2 marca 2020 r. wykluczyła z otrzymania świadczenia postojowego

Szanowna Pani Marszałek,

w odpowiedzi na interpelację nr 8523 Pani Poseł Krystyny Skowrońskiej w sprawie problemów mikroprzedsiębiorców, których ustawa - tzw. tarcza antykryzysowa - z 2 marca 2020 r. wykluczyła z otrzymania świadczenia postojowego, uprzejmie wyjaśniam.

Świadczenie postojowe jest jedną z wielu form wsparcia przedsiębiorców w trudnym okresie pandemii związanej z COVID-19. Świadczenie to przysługuje osobom prowadzącym działalność gospodarczą na podstawie prawa przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych, w tym również korzystającym z „Ulgi na start” i opłacających składki w ramach Małego ZUS, jeżeli miały one przestój w następstwie COVID-19. Świadczenie postojowe jest świadczeniem nieopodatkowanym i nieoskładkowanym, ponieważ świadczenie ma charakter socjalny - stanowi wsparcie finansowe dla osób, których sytuacja uległa pogorszeniu. Świadczenie postojowe może być wypłacane ponownie, ale nie więcej niż trzykrotnie. Ponowne przyznanie świadczenia postojowego będzie mogło nastąpić nie wcześniej niż w miesiącu następującym po miesiącu wypłaty świadczenia postojowego.

W art. 15zq ust. 4 pkt ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374, z późn. zm.) zostały wskazane warunki, jakie muszą zostać łącznie spełnione przez osobę prowadzącą działalność gospodarczą, aby uzyskać prawo do świadczenia postojowego. Świadczenie to przysługuje, gdy w następstwie COVID-19 doszło do przestoju w prowadzeniu działalności oraz działalność była prowadzona przed 1 kwietnia 2020 r. i nie została zawieszona. Ponadto zgodnie z przepisami ustawy musi zostać również spełniony warunek, że nastąpił spadek przychodu z prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, o co najmniej 15% w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku w stosunku do miesiąca poprzedniego.

Dla oceny spadku przychodu decydujące znaczenie ma data złożenia wniosku o świadczenie postojowe. Gdy wniosek składany jest np. w lipcu, to należy wykazać spadek przychodu o co najmniej 15% pomiędzy majem (przychód wyższy) i czerwcem (przychód niższy). Wykazanie w dwóch kolejnych miesiącach - poprzedzających miesiąc złożenia wniosku - przychodu równego „0,00 zł” nie spełnia warunku ustawowego spadku przychodu o co najmniej 15%, a tym samym brak jest podstaw do przyznania prawa do świadczenia postojowego. Jednocześnie należy zauważyć, że na podstawie obowiązujących przepisów nie ma możliwości złożenia wniosku o świadczenie postojowe za okres wsteczny i dokonać oceny osiągniętego przychodu za okres np. marzec, kwiecień.

Wymaga podkreślenia, iż celem działań pomocowych jest m.in. wsparcie przedsiębiorców w okresie ograniczeń nałożonych na prowadzenie działalności biznesowej ze względu na ogłoszenie stanu zagrożenia epidemiologicznego. Dlatego też wnioski o świadczenia postojowe mogą być składane najpóźniej w terminie 3 miesięcy od miesiąca, w którym został zniesiony ogłoszony stan epidemii. Oznacza to, że przepisy nie zamykają drogi prawnej dla przedsiębiorców o ubieganie się o wsparcie w postaci świadczenia postojowego, również w przypadku niespełniania warunków ustawowych np. w maju. Jego przyznanie będzie uzależnione od daty złożenia wniosku i od spełniania warunków ustawowych w danym okresie.

Mając na uwadze konieczność zapewnienia ochrony zatrudnienia, zmniejszenia obciążeń oraz zachowania płynności finansowej przedsiębiorstw, na bieżąco dokonywane są analizy dotychczasowo zaproponowanych rozwiązań pomocowych. W zależności od rozwoju sytuacji epidemicznej w Polsce, będą podejmowane dalsze działania - zarówno o charakterze korygującym, jak i nowatorskim - ukierunkowane na realną pomoc dla wszystkich grup społecznych.

Sekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej
Stanisław Szwed

Warszawa, 21 lipca 2020 r.