Tarcza Antykryzysowa 3.0. Zmiany w zwolnieniu ze składek ZUS

Ustawa o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2, nad którą obecnie pracuje rząd, ma wprowadzić szereg działań, których zastosowanie będzie miało zarówno charakter doraźny, jak i długofalowy. Jedną z zapowiadanych zmian jest umożliwienie skorzystania ze zwolnienia z opłacania składek osobom opłacającym składki na własne ubezpieczenia w sytuacji, gdy ich przychód był wyższy niż 15 681 zł, ale ich dochód z tej działalności w lutym 2020 r. nie był wyższy niż 7000 zł. Zwolnieniem ze składek objęci zostaną także przedsiębiorcy korzystający z ulgi na start.

Płatnik składek - do 9 ubezpieczonych

Obecnie, na wniosek płatnika składek zwalnia się z obowiązku opłacania nieopłaconych należności z tytułu składek na:

• ubezpieczenia społeczne,
• ubezpieczenie zdrowotne,
• Fundusz Pracy,
• Fundusz Solidarnościowy,
• Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub
• Fundusz Emerytur Pomostowych,

należne za okres od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r., wykazanych w deklaracjach rozliczeniowych złożonych za ten okres, jeżeli był zgłoszony jako płatnik składek:

1. przed dniem 1 lutego 2020 r. i na dzień 29 lutego 2020 r.,
2. w okresie od dnia 1 lutego 2020 r. do dnia 29 lutego 2020 r. i na dzień 31 marca 2020 r.,
3. w okresie od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 marca 2020 r. i na dzień 30 kwietnia 2020 r.

- zgłosił do ubezpieczeń społecznych mniej niż 10 ubezpieczonych.

Liczbę ubezpieczonych oblicza się nie uwzględniając ubezpieczonych będących pracownikami młodocianymi.

Płatnik składek -  od 10 do 49 ubezpieczonych

Zwalnia się także, na wniosek płatnika składek z obowiązku opłacenia nieopłaconych należności z tytułu składek na:

• ubezpieczenia społeczne,
• ubezpieczenie zdrowotne,
• Fundusz Pracy,
• Fundusz Solidarnościowy,
• Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub
• Fundusz Emerytur Pomostowych,

należnych za okres od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r., w wysokości 50% łącznej kwoty należności z tytułu składek wykazanych w deklaracji rozliczeniowej złożonej za dany miesiąc, jeżeli był zgłoszony jako płatnik składek:

1. przed dniem 1 lutego 2020 r. i na dzień 29 lutego 2020 r.,
2. w okresie od dnia 1 lutego 2020 r. do dnia 29 lutego 2020 r. i na dzień 31 marca 2020 r.,
3. w okresie od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 marca 2020 r. i na dzień 30 kwietnia 2020 r.

- zgłosił do ubezpieczeń społecznych od 10 do 49 ubezpieczonych.

Liczbę ubezpieczonych oblicza się nie uwzględniając ubezpieczonych będących pracownikami młodocianymi.

Spółdzielnia socjalna

Płatnik składek, będący spółdzielnią socjalną, jest zwolniony z obowiązku opłacenia nieopłaconych należności z tytułu składek na:

• ubezpieczenia społeczne,
• ubezpieczenie zdrowotne,
• Fundusz Pracy,
• Fundusz Solidarnościowy,
• Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub
• Fundusz Emerytur Pomostowych,

należnych za okres od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r., wykazanych w deklaracjach rozliczeniowych złożonych za ten okres, jeżeli był zgłoszony jako płatnik składek przed dniem 1 kwietnia 2020 r. i jeżeli złożył wniosek.

Duchowny

Na wniosek duchownego będącego płatnikiem składek zwalnia się z obowiązku opłacenia nieopłaconych należności z tytułu składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz wypadkowe, dobrowolne ubezpieczenie chorobowe oraz na ubezpieczenie zdrowotne należne z tytułu bycia duchownym, za okres od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r.

Ważne.
W przypadku osoby prowadzącej pozarolniczą działalność, osoby z nią współpracującej i osoby duchownej zwolnieniu z obowiązku opłacania podlegają należności z tytułu składek ustalone od obowiązującej ją najniższej podstawy wymiaru tych składek. Dotyczy to także osoby wykonującej pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia, innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia i osoby z nią współpracującej, dla której podstawę wymiaru składek stanowi zadeklarowana kwota.

Samozatrudniony

Na wniosek płatnika składek, będącego osobą prowadzącą pozarolniczą działalność, o której mowa w art. 8 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, opłacającego składki wyłącznie na własne ubezpieczenia społeczne lub ubezpieczenie zdrowotne, zwalnia się z obowiązku opłacenia nieopłaconych należności z tytułu składek na jego obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz wypadkowe, dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy, należne za okres od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r., jeżeli prowadził działalność przed dniem 1 kwietnia 2020 r. i przychód z tej działalności w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskany w pierwszym miesiącu, za który jest składany wniosek o zwolnienie z opłacania składek nie był wyższy niż 300% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 r. (tj. nie był wyższy niż 15 681 zł).

Planowane zmiany

1) szersze zwolnienie dla samozatrudnionego

Zgodnie z projektem tzw. Tarczy Antykryzysowej 3.0, płatnik składek będący osobą prowadzącą pozarolniczą działalność opłacający składki wyłącznie na własne ubezpieczenia społeczne lub ubezpieczenie zdrowotne, na wniosek, będzie zwolniony z obowiązku opłacenia nieopłaconych należności z tytułu składek na jego obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz wypadkowe, dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy, za okres od dnia 1 kwietnia 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r., jeżeli prowadził działalność przed dniem 1 kwietnia 2020 r. i:

1. przychód z tej działalności w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskany w pierwszym miesiącu, za który jest składany wniosek o zwolnienie z opłacania składek był wyższy niż 300% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 r. (tj. był wyższy niż 15 681 zł) oraz
2. dochód z tej działalności w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskany w lutym 2020 r. nie był wyższy niż 7000 zł.

2) zwolnienie także dla korzystających z ulgi na start

Na wniosek płatnika składek będącego przedsiębiorcą, o którym mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, opłacającego składki wyłącznie na własne ubezpieczenie zdrowotne zwolnione będą z obowiązku opłacenia nieopłacone należności z tytułu składek na jego obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne za okres od dnia 1 kwietnia 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r., jeżeli prowadził działalność przed dniem 1 kwietnia 2020 r. i:

1. przychód z tej działalności w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskany w pierwszym miesiącu, za który jest składany wniosek o zwolnienie z opłacania składek nie był wyższy niż 300% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 r. (tj. nie był wyższy niż 15 681 zł) albo
2. przychód z tej działalności w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskany w pierwszym miesiącu, za który jest składany wniosek o zwolnienie z opłacania składek był wyższy niż 300% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 r. (tj. był wyższy niż 15 681 zł) oraz dochód z tej działalności w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskany w lutym 2020 r. nie był wyższy niż 7000 zł.

Ważne.
W przypadku osoby korzystającej z ulgi na start zwolnieniu z obowiązku opłacania będą podlegały należności z tytułu składek ustalone od obowiązującej ją najniższej podstawy wymiaru tych składek.

3) zatrudnianie młodocianych a zwolnienie ze składek

Ustawodawca zaproponował również doprecyzowanie przepisów związanych z ustalaniem liczby ubezpieczonych uprawniającej do otrzymania zwolnienia z opłacania składek. Liczbę ubezpieczonych oblicza się nie uwzględniając ubezpieczonych będących pracownikami młodocianymi. Aby wyeliminować wątpliwości interpretacyjne w sytuacji, gdy płatnik zatrudnia wyłącznie pracowników młodocianych, dodany zostanie przepis wskazujący wyraźnie, że mają oni prawo do zwolnienia na takich samych zasadach jak płatnicy, którzy zgłosili do ubezpieczeń społecznych mniej niż 10 ubezpieczonych.

4) składanie korekt dokumentów rozliczeniowych za miesiące zwolnienia

Obecnie, w przypadku złożenia przez płatnika składek, który zgłosił do ubezpieczeń społecznych od 10 do 49 ubezpieczonych, deklaracji rozliczeniowej korygującej lub imiennych raportów miesięcznych korygujących za miesiąc, za który nastąpiło zwolnienie z obowiązku opłacenia należności z tytułu składek, Zakład Ubezpieczeń Społecznych dokonuje korekty danych wyłącznie na kontach ubezpieczonych.

W ustawie zmieniającej zaproponowano zniesienie ww. przepisu. Taki zapis uniemożliwia bowiem płatnikom składek wypłacającym świadczenia rozliczane w ciężar składek, uzyskanie zwrotu ewentualnej nadpłaty w sytuacji dokonania korekty rozliczenia uwzględniającej zmiany w wykazanych zasiłkach. Z tytułu takiej korekty nie powstałaby na koncie płatnika nadpłata do której zwrotu miałby prawo po jej zaksięgowaniu na koncie. Z drugiej strony uniemożliwione jest także dochodzenie przez ZUS ewentualnych niedopłat wynikających ze składanych korekt pomimo tego, że nie minął termin przedawnienia ich dochodzenia.

Rządowy projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (druk nr 344)

Ewa Iwan