Sukcesja: Darowizna części firmy a podatek VAT

Rozważając możliwości związane z przekazaniem firmy sukcesorom bierzemy zwykle pod uwagę sprzedaż, darowiznę, przekształcenie, przyjęcie nowych udziałowców itp. Każde z tych rozwiązań rodzi skutki podatkowe, zależne od konkretnych decyzji. Dzisiaj o sytuacji, w której przedsiębiorca myśli o tym, aby dokonać darowizny - ale nie całości a wydzielonej części firmy. To może być bardzo podatkowo korzystna operacja - pod warunkiem jednak, że nie będzie konieczności zapłaty podatku VAT od wartości darowizny, a tak się może stać, jeśli nie dochowamy staranności.

Dyrektor Krajowej Izby Skarbowej odpowiadając w kwietniu 2017 r. na pytanie podatnika, który planuje dokonanie darowizny części firmy wyczerpująco przedstawił warunki, jakie należy spełnić, aby transakcja ta była od podatku VAT zwolniona. Warto zapoznać się z jego argumentacją.

W wyjaśnieniu czytamy między innymi (podkreślenia pochodzą od redakcji)

„...

Przepisy art. 6 ustawy wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu stosowania przepisów ustawy. Są tutaj wskazane te czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszcząc się w zakresie odpłatnej dostawy towarów, czy też odpłatnego świadczenia usług. Z uwagi jednakże na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.

I tak, na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy – przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Pojęcie „transakcji zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Art. 6 pkt 1 ustawy ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Zgodnie z treścią art. 2 pkt 27e ustawy – przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Podstawowym wymogiem jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowi...