Struktury logiczne Jednolitego Pliku Kontrolnego

Jednolity Plik Kontrolny (dalej: JPK) to postać elektroniczna ksiąg podatkowych oraz dowodów księgowych o określonej strukturze logicznej. Najprościej rzecz ujmując, taka struktura logiczna to sposób organizacji konkretnych informacji wewnątrz pliku. Pliki takie będą przesyłane przez podatników organom podatkowym.

Celem wprowadzenia omawianego rozwiązania było to, aby zautomatyzować proces wyszukiwania w księgach danych niezbędnych podczas czynności sprawdzających czy kontrolnych prowadzonych w odniesieniu do konkretnego podatnika. Weryfikacja taka w oparciu o dostarczone przez podatnika wydruki papierowe czy nawet w formacie PDF była bowiem przede wszystkim czasochłonna. Dysponując plikiem z danymi z ksiąg podatkowych oraz innych dowodów księgowych w odpowiednim formacie, organ podatkowy będzie mógł przefiltrować dostarczone dane w taki sposób, by wyszukać określone informacje, na przykład transakcje z konkretnym podmiotem.

Struktury JPK

Aby podatnicy mogli generować ze swoich programów księgowych, magazynowych i służących do wystawiania faktur takie pliki, programy te muszą posiadać odpowiednią funkcję. Dostawcy oprogramowania musieli więc poznać struktury logiczne tych plików. Taka informacja została udostępniona przez Ministerstwo Finansów na stronie: http://www.mf.gov.pl/kontrola-skarbowa/dzialalnosc/jednolity-plik-kontrolny.

Rodzaje struktur logicznych JPK

Na wyżej wskazanej stronie opublikowano siedem struktur logicznych dotyczących plików zawierających dane z:

1. ksiąg rachunkowych,
2. wyciągów bankowych,
3. magazynu,
4. ewidencji zakupu i sprzedaży VAT,
5. faktur VAT,
6. podatkowej księgi przychodów i rozchodów,
7. ewidencji przychodów.

Daty wejścia w życie obowiązku przesyłania plików JPK

Początkowo (w oparciu o postanowienia art. 193a § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa; tekst jedn. Dz.U. z 2015 r., poz. 613; dalej: O.p.) podatnicy byli obowiązani przekazywać do organu podatkowego pliki w formacie JPK tylko na żądanie tych organów. W dniu 23 maja 2016 r. do podpisu Prezydenta RP przekazana została jednak jeszcze ustawa z 13 maja 2016 r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw. W drodze tej kolejnej nowelizacji w art. 82 po § 1a O.p. dodano § 1b, który stanowi, że osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne prowadzące księgi podatkowe przy użyciu programów komputerowych są obowiązane, bez wezwania organu podatkowego, do przekazywania plików JPK zawierających ewidencję zakupu i sprzedaży VAT, za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, wskazując miesiąc, którego ta informacja dotyczy.

Oznacza to, że oprócz obowiązku przekazywania plików JPK zawierających odpowiednie dane na żądanie organów podatkowych, podatnicy będą obowiązani do comiesięcznego przekazywania ewidencji zakupu i sprzedaży VAT bez takiego żądania ze strony organów podatkowych (z mocy samej ustawy).

W zależności od tego, czy dany podatnik ma status dużego, małego, średniego czy mikroprzedsiębiorstwa, różny będzie termin, od którego będzie obowiązany do stosowania przepisów dotyczących JPK.

I tak, obowiązek comiesięcznego przekazywania plików JPK dotyczących ewidencji sprzedaży i zakupów VAT nastąpi dla:

• dużych przedsiębiorstw: od 1 lipca 2016 r.,
• małych i średnich przedsiębiorstw: od 1 stycznia 2017 r.,
• mikroprzedsiębiorstw: od 1 stycznia 2018 r.

Zobowiązani podatnicy będą mieli obowiązek przekazywania do urzędu skarbowego tych rejestrów VAT w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu. Taki termin będzie niezależny od tego, czy dany podatnik składa deklaracje VAT miesięczne czy kwartalne.

Natomiast obowiązek przekazywania na żądanie organu podatkowego plików JPK nastąpi dla:

• dużych przedsiębiorstw: od 1 lipca 2016 r.,
• małych, średnich i mikroprzedsiębiorstw: od 1 lipca 2018 r.

Izabela Rutkowska