Stawka VAT dla usług cmentarnych świadczonych przez gminę

Gmina świadcząc w ramach reżimu cywilnoprawnego odpłatnie usługi na terenie cmentarza komunalnego nie działa jako organ władzy publicznej i w konsekwencji, nie może korzystać z wyłączenia od opodatkowania, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy. W przedstawionym przypadku Gmina występuje w roli podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy VAT, a analizowane czynności – jako usługi zdefiniowane w art. 8 ust. 1 ustawy – podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Stan faktyczny i zdarzenie przyszłe

Gmina (dalej również Wnioskodawca) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”).

Na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2018 r. poz. 994 ze zm., dalej: „ustawa o samorządzie gminnym”) Gmina jest wyposażona w osobowość prawną i posiada pełną zdolność do czynności cywilnoprawnych. Gmina wykonuje zadania własne (określone w art. 7 ustawy o samorządnie gminnym) samodzielnie lub poprzez powołane samorządowe jednostki budżetowe. W szczególności zadania własne obejmują sprawy cmentarzy gminnych.

Gmina jest właścicielem cmentarza komunalnego (dalej: „Cmentarz”). Cmentarz znajduje się na stanie środków trwałych Gminy i jest wykorzystywany wyłącznie w ramach prowadzonej przez Gminę działalności gospodarczej, w szczególności Gmina nie wykorzystuje Cmentarza na potrzeby innej działalności niż działalność gospodarcza.

Na terenie cmentarza Gmina świadczy na rzecz zainteresowanych wyłącznie odpłatne usługi cmentarne, w szczególności:

  • udostępniania miejsc grzebalnych na 20 lat;

  • kopania grobu;

  • rezerwacji miejsca grzebalnego na 20 lat;

  • przedłużenia miejsca grzebalnego na następne 20 lat;

  • usługi związane z bieżącym utrzymaniem cmentarza, za które opłata wnoszona jest jednorazowo na 20 lat i obejmuje np. dostawę wody, wywóz nieczystości, zezwolenie na wjazd na teren cmentarza w celu postawienia pomnika itp.;

  • udostępniania domu pogrzebowego,

(dalej łącznie powyższe usługi jako: „Usługi Cmentarne”).

Możliwość pobierania opłat za Usługi Cmentarne oraz ich wysokość została uregulowana w Uchwale Zarządu Miasta i Gminy w sprawie ustalenia opłat za korzystanie z cmentarza komunalnego.

Gmina opodatkowuje VAT obrót uzyskany z tytułu świadczonych Usług Cmentarnych. Wartość netto wraz z należnym podatkiem VAT z tytułu świadczenia powyższych usług, Gmina wykazuje w składanych deklaracjach VAT.

Gmina zamierza wystąpić do Głównego Urzędu Statystycznego o potwierdzenie klasyfikacji Usług Cmentarnych. Zdaniem Gminy usługi te winny zostać sklasyfikowane jako „Usługi pogrzebowe i pokrewne” w grupowaniu PKWiU 96.03.

Pytania Wnioskodawcy

1. Czy świadczone przez Gminę Usługi Cmentarne, o których mowa w stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym, stanowią/będą stanowiły czynności opodatkowane podatkiem VAT, niekorzystające ze zwolnienia z VAT?

2. Według jakiej stawki podatku VAT podlegają/będą podlegały opodatkowaniu świadczone przez Gminę na Cmentarzu Usługi Cmentarne?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Świadczone przez Gminę Usługi Cmentarne, o których mowa w stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym, stanowią/będą stanowiły czynności opodatkowane podatkiem VAT, niekorzystające ze zwolnienia z VAT.

Świadczone przez Gminę na Cmentarzu Usługi Cmentarne podlegają/będą podlegały opodatkowaniu według stawki określonej w art. 41 ust. 2 ustawy o VAT.

Uzasadnienie prawne Wnioskodawcy

Ad. 1

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Stosownie natomiast do treści art. 15 ust. 6 ww. ustawy nie uważa się za podatników organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. (podkreślenie Gminy).

Jako że jednostki samorządu terytorialnego są wyposażone w osobowość prawną oraz w określonym zakresie wykonują samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, należy uznać, iż spełniają zawartą w tym przepisie definicję podatnika VAT. Oznacza to, że w zakresie czynności cywilnoprawnych dokonywanych przez jednostki samorządu terytorialnego, nawet, gdy dotyczą one zadań własnych gmin, podmioty te powinny być uznawane za podatników VAT.

Zatem w przypadku, gdy Gmina wykonuje czynności na podstawie umów cywilnoprawnych tj. na warunkach i w okolicznościach właściwych również dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą - powinna być traktowana jako podatnik VAT, gdyż w przedmiotowym zakresie działa de facto w sposób analogiczny do tych podmiotów.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Z kolei art. 7 ust. 1 tej ustawy stanowi, że przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Stosownie natomiast do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. W konsekwencji, w związku z faktem, że usługi cmentarne nie stanowią dostawy towaru, stanowią one usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Ponadto, w ocenie Gminy, ani przepisy ustawy o VAT, ani pozostałe regulacje wykonawcze w tym podatku nie przewidują zwolnienia z opodatkowania dla usług cmentarnych.

Gmina pragnie przy tym podkreślić, iż wskazany powyżej sposób traktowania usług cmentarnych, jako czynności podlegających opodatkowaniu VAT, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach indywidualnych. Przykładowo, w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej (dalej: „DIS”) w Poznaniu z dnia 12 kwietnia 2016 r., sygn. ILPP1/4512-1-120/16-2/AWa organ stwierdził, że „wykonywane przez Gminę na cmentarzu komunalnym odpłatne czynności stanowią/będą stanowiły usługi podlegające opodatkowaniu, niekorzystające ze zwolnienia od podatku od towarów i usług”.

Takie samo stanowisko zaprezentował DIS w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 30 kwietnia 2015 r., sygn. ILPP2/4512-1-97/15-2/AD, w myśl której „stwierdzić należy, że odpłatne czynności wykonywane przez Gminę polegające na świadczeniu usług cmentarnych stanowią/stanowić będą świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy”.

Podobnie stwierdził DIS w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 26 czerwca 2014 r., sygn. ITPP1/443-362/14/KM wyrażając stanowisko, że „[...] świadczone przez Gminę usługi cmentarne stanowią/będą stanowiły czynności opodatkowane VAT i nie korzystają/nie będą korzystały ze zwolnienia z VAT”.

Ponadto, stanowisko Gminy znajduje także potwierdzenie m.in. w interpretacji indywidualnej: