Sprzedaż za 1 grosz. Skutki w rozliczeniach VAT

Przedsiębiorcy w ramach akcji promocyjnych dość często do sprzedawanych towarów dokładają różnego rodzaju produkty za symboliczną cenę jednego grosza. Zobaczmy, jakie skutki w VAT ma taka sprzedaż i czy sprzedawca może odliczyć VAT od zakupu towarów, które później sprzeda za tak niską cenę.

Odpowiedź na takie pytanie była przedmiotem interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 13 kwietnia 2017 r., nr 2461-IBPP2.4512.15.2017.2.ICz.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku o jej wydanie wynikało, że wnioskodawca jest producentem wyrobów papierowych. Spółka sprzedaje swoje wyroby innym podmiotom, zarówno prowadzącym, jak i nieprowadzącym działalność gospodarczą. Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności prowadzi działania o charakterze promocyjnym. Jednym z takich działań jest sprzedaż towarów ze znacznym rabatem, po uwzględnieniu którego promocyjna cena sprzedaży danego towaru wynosi 1 grosz netto.

Podstawa opodatkowania VAT

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przypomniał w pierwszej kolejności, że zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r., poz. 710, z późn. zm.) podstawą opodatkowania co do zasady jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Podstawa opodatkowania nie obejmuje jednak kwot:

  • stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty,
  • udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży,
  • otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

Ponadto, w myśl art. 29a ust. 10 ustawy o VAT, podstawę opodatkowania obniża się o:

  1. kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen,
  2. wartość zwróconych towarów i opakowań,
  3. zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło,
  4. wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze.

Swoboda ustalania cen

Ceny sprzedawanych towarów przedsiębiorca może ustalać swobodnie. Przepisy ustawy o VAT nie ograniczają podatnika w swobodzie ustalania ceny. Oznacza to zatem, że możliwa jest sprzedaż po cenie niższej (nawet znacznie) niż rzeczywista wartość danego towaru czy usługi. Nie ma znaczenia, że podatnik w danej chwili sprzedaje ten towar bądź usługę za cenę znacznie niższą.

Niższa cena nie może jednak służyć obejściu przepisów prawa i uniknięciu opodatkowania sprzedaży. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zwrócił uwagę, że każde zastosowane działanie marketingowe powinno być uzasadnione ekonomicznie i prowadzić w końcowym efekcie do osiągnięcia celu, jaki został wytyczony dla działalności gospodarczej, tj. podwyższenia obrotu. Jeśli zastosowanie ceny w wysokości 1 grosz będzie marketingowo uzasadnione, wartość ta będzie mogła być zatem przyjęta jako podstawa opodatkowania VAT.

Pewne ograniczenia w swobodzie ustalania cen obowiązują jedynie przy podmiotach powiązanych. Chodzi tutaj o związek, gdy między kontrahentami lub osobami pełniącymi u kontrahentów funkcje zarządzające, nadzorcze lub kontrolne zachodzą powiązania o charakterze rodzinnym lub z tytułu przysposobienia, kapitałowym, majątkowym lub wynikające ze stosunku pracy. Związek ten istnieje także, gdy którakolwiek z wymienionych osób łączy funkcje zarządzające, nadzorcze lub kontrolne u kontrahentów.

Przepisy ustawy o VAT wskazują, że organ podatkowy określa podstawę opodatkowania zgodnie z wartością rynkową, jeżeli okaże się, że związek ten miał wpływ na ustalenie wynagrodzenia z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług.

Odliczenie VAT od zakupów

Wątpliwości wnioskodawcy dotyczyły również kwestii ustalenia, czy ma on prawo do odliczenia całej kwoty podatku naliczonego w związku z wytworzeniem lub zakupem towarów, które sprzedaje klientom za 1 grosz.

Organ podatkowy wyjaśnił, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Zdaniem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych. Ponadto, dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędne jest istnienie związku między dokonywanymi zakupami towarów i usług a prowadzoną działalnością.

Związek pośredni lub bezpośredni

Organ podatkowy podkreślił jednak, że ustawodawca nie precyzuje, w jakim zakresie i w jaki sposób towary i usługi muszą być wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, aby pozwoliło to podatnikowi na odliczenie podatku naliczonego. Związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć zatem charakter pośredni lub bezpośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży – towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy; bezpośrednio więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast o pośrednim związku nabywanych towarów i usług z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążące się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym osiąganymi przez podatnika obrotami. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością przedsiębiorstwa, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. Z pośrednim związkiem dokonanych zakupów z działalnością podatnika mamy zatem do czynienia wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości przyczynia się do generowania przez przedsiębiorstwo sprzedaży. Najczęściej do wydatków mających pośredni wpływ na wykonywanie czynności opodatkowanych zalicza się koszty reklamy, wydatki związane z udziałem w targach, konferencjach, koszty doradztwa podatkowego, obsługi prawnej.

Organ podatkowy podkreślił dodatkowo, że brak takiej konkretnej transakcji opodatkowanej nie musi zawsze prowadzić do utraty prawa do odliczenia VAT. W przypadku bowiem wydatków zaliczanych do tzw. kosztów ogólnych wprawdzie nie istnieje bezpośredni związek pomiędzy zakupem tych towarów i usług a sprzedażą opodatkowaną, lecz w sytuacji, gdy stanowią one element cenotwórczy produktów podatnika, pozostając w ten sposób w pośrednim związku z jego opodatkowaną działalnością gospodarczą, prawo do odliczenia z tytułu tych zakupów (wydatków) powinno przysługiwać podatnikowi w takim zakresie, w jakim ogólna działalność daje prawo do odliczenia VAT.

Podsumowując, organ podatkowy potwierdził, że sprzedawca ma prawo do odliczenia kwoty VAT od wydatków poniesionych na wytworzenie towarów promocyjnych oraz na zakup towarów promocyjnych, które są następnie przedmiotem sprzedaży w ramach opisanych akcji promocyjnych, również wówczas, gdy cena sprzedaży będzie niższa niż koszt wytworzenia/lub koszt zakupu, tj. wartość rynkowa tych towarów.

Krzysztof Koślicki

Wszystkie artykuły z tego działu »

WASZE KOMENTARZE (0)

Dodaj nowy komentarz

komentarz:
podpis:
 

Drodzy Użytkownicy podatki.biz. Choć czytamy uważnie Wasze komentarze, nie odpowiadamy na pytania w kwestiach szczegółowych. Zadając je, kierujecie je nie do nas, a do innych Użytkowników podatki.biz. Jeżeli chcecie wyjaśnić lub rozwiązać jakiś problem, zachęcamy do skorzystania z naszego forum dyskusyjnego - www.podatki.biz/forum

Zespół podatki.biz

Napisz komentarz...