Sprzedaż samochodu po wykupie z leasingu a obowiązek korekty kosztów

Po wykupie i przekazaniu samochodu na cele prywatne przedsiębiorca nie będzie miał obowiązku korygowania kosztów uzyskania przychodów w zakresie zaliczanych do nich wcześniej opłat związanych z przedmiotem leasingu, poniesionych w trakcie trwania umowy leasingu, kiedy to pojazd ten służył prowadzonej działalności gospodarczej. Tak stwierdził Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej.

Z wnioskiem o interpretację zwrócił się przedsiębiorca, którego głównym przedmiotem działalności jest prowadzenie pozaszkolnych form edukacji z zakresu nauki jazdy i pilotażu (zgodnie z kodem PKD 85.53.Z). W lipcu 2016 r. przedsiębiorca zawarł umowę leasingu operacyjnego, która dotyczy samochodu osobowego. Umowa została zawarta na okres 59 miesięcy i przewidywała możliwość wykupu samochodu w zależności od woli leasingobiorcy. Samochód jest wykorzystywany w działalności gospodarczej, tzn. jest wynajmowany innemu podmiotowi na potrzeby organizowanych szkoleń i eventów z jazdy samochodem osobowym.

Jak wskazał przedsiębiorca we wniosku, w okresie leasingu odliczane jest 100% VAT z faktur otrzymywanych od leasingodawcy. Pozostała kwota faktury stanowi podatkowe koszty uzyskania przychodów. Ponoszone były także wydatki związane z bieżącą eksploatacją tego samochodu, czyli: zakup paliwa, polisy ubezpieczeniowe, bieżące drobne serwisy, wymiana opon, obowiązkowe badania techniczne, usługi utrzymania czystości samochodu. Umowa ma być zakończona wcześniej, tj. po upływie 55 rat leasingowych. Po zakończeniu umowy samochód ma być wykupiony na cele prywatne i nie będzie wprowadzany do firmy, ani w żaden sposób wykorzystywany dla celów prowadzonej działalności gospodarczej. Faktura wykupu tego samochodu nie będzie ujmowana w kosztach podatkowych, ani w ewidencji środków trwałych. Nie będzie też odliczana w zakresie podatku VAT. Wyżej wskazany samochód będzie wykorzystywany tylko i wyłącznie do celów prywatnych i przedsiębiorca nie zamierza go sprzedać przed upływem sześciu miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie tego samochodu na cele prywatne.

Przedsiębiorca chciał wiedzieć czy sprzedaż wykupionego z leasingu na cele osobiste samochodu po upływie ponad sześciu miesięcy, licząc od końca miesiąca wykupu, spowoduje powstanie przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych oraz czy wykup samochodu po zakończeniu umowy leasingu i przeznaczeniu go na cele prywatne nie powoduje konieczności skorygowania kosztów uzyskania przychodów z okresu, kiedy samochód był wykorzystywany w działalności gospodarczej na podstawie leasingu operacyjnego.

W ocenie przedsiębiorcy, sprzedaż wykupionego z leasingu na cele osobiste samochodu po upływie ponad sześciu miesięcy, licząc od końca miesiąca wykupu, nie spowoduje powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. A wykup samochodu po zakończeniu umowy leasingu i przeznaczeniu go na cele prywatne nie powoduje konieczności skorygowania kosztów uzyskania przychodów z okresu, kiedy samochód był wykorzystywany w działalności gospodarczej na podstawie leasingu operacyjnego.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zgodził się z przedsiębiorcą. W wydanej interpretacji organ stwierdził:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Powyższy przepis ustanawia generalną zasadę opodatkowania podatkiem dochodowym, zgodnie z którą opodatkowaniu tym podatkiem podlegają wszelkie uzyskane przez podatnika w danym roku korzyści majątkowe, z wyjątkiem tych, które na mocy ustawy wyłączone zostały z tego opodatkowania (np. poprzez wprowadzenie ustawowego zwolnienia z opodatkowania, czy też zaniechanie poboru podatku).

Przepis art. 10 ust. 1 cytowanej ustawy zawiera katalog źródeł przychodów, z których dochody podlegają opodatkowaniu według zasad określonych dla danego źródła przychodów. Jednym ze źródeł przychodów jest - wymieniona w punkcie 3 tego przepisu - pozarolnicza działalność gospodarcza.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Stosownie do art. 14 ust. 2 pkt 1 przywołanej wyżej ustawy, przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia składników majątku będących:

1. środkami trwałymi albo wartościami niematerialnymi i prawnymi, podlegającymi ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,
2. składnikami majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa ustalona zgodnie z art. 22g nie przekracza 1 500 zł,
3. składnikami majątku, które ze względu na przewidywany okres używania równy lub krótszy niż rok nie zostały zaliczone do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych,
4. składnikami majątku stanowiącymi spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego lub udział w takim prawie, które zgodnie z art. 22n ust. 3 nie podlegają ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych

- wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą lub przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej, z zastrzeżeniem ust. 2c; przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio.

Odrębnym od pozarolniczej działalności gospodarczej źródłem przychodu jest wymienione w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Zgodnie z art. 10 ust. 2 pkt 3 wskazanej wyżej ustawy, przepisów ust. 1 pkt 8 nie stosuje się do odpłatnego zbycia składników majątku, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1, z zastrzeżeniem ust. 3, nawet jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z działalności gospodarczej, a między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki majątku zostały wycofane z działalności i dniem ich odpłatnego zbycia, nie upłynęło 6 lat.

Wyłączenie zastosowania art. 10 ust. 1 pkt 8 obejmuje w szczególności te składniki majątku, które są wykorzystywane w działalności gospodarczej lub zostały z niej wycofane, a przy tym spełniają warunki określone w art. 14 ust. 2 pkt 1, a więc podlegają ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Mając na uwadze przytoczone przepisy prawa stwierdzić należy, że w sytuacji, gdy wykupiony po zakończeniu umowy leasingu samochód nie będzie wykorzystywany przez przedsiębiorcę w działalności gospodarczej i nie zostanie zaliczony do składników majątku tej działalności, wymienionych w art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to przychód uzyskany ze sprzedaży tego samochodu nie będzie stanowił przychodu z działalności gospodarczej. Skutki podatkowe sprzedaży takiego samochodu należy zatem rozpoznać pod kątem powstania przychodu ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli odpłatnego zbycia rzeczy. W konsekwencji, planowana sprzedaż samochodu będzie skutkować powstaniem przychodu z tego źródła, jeżeli nastąpi przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpi jego nabycie. Natomiast obowiązek podatkowy nie powstanie, jeżeli zbycie samochodu będzie miało miejsce po upływie tego okresu, tj. po upływie pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie tego samochodu.

Reasumując, sprzedaż wykupionego samochodu przeznaczonego na cele osobiste (prywatne, niezwiązane z działalnością gospodarczą), po upływie pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło jego nabycie, nie spowoduje powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odnosząc się natomiast do wątpliwości przedsiębiorcy przedstawionych w drugim pytaniu, tj. odnoszącym się do tego, czy wykup samochodu po zakończeniu umowy leasingu na cele prywatne nie spowoduje konieczności korekty kosztów uzyskania przychodów, należy wskazać, że w myśl art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Zgodnie z art. 23a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ilekroć w rozdziale jest mowa o umowie leasingu, rozumie się przez to umowę nazwaną w kodeksie cywilnym, a także każdą inną umowę, na mocy której jedna ze stron, zwana dalej „finansującym”, oddaje do odpłatnego używania albo używania i pobierania pożytków na warunkach określonych w ustawie drugiej stronie, zwanej dalej „korzystającym”, podlegające amortyzacji środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne, a także grunty oraz prawo wieczystego użytkowania gruntów.

W świetle art. 23b ust. 1 cytowanej ustawy, opłaty ustalone w umowie leasingu, ponoszone przez korzystającego w podstawowym okresie umowy z tytułu używania środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych stanowią przychód finansującego i odpowiednio w przypadku, o którym mowa w pkt 1, koszt uzyskania przychodów korzystającego, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, jeżeli:

1. umowa leasingu, w przypadku gdy korzystającym nie jest osoba wymieniona w pkt 2, została zawarta na czas oznaczony, stanowiący co najmniej 40% normatywnego okresu amortyzacji, jeżeli przedmiotem umowy leasingu są podlegające odpisom amortyzacyjnym rzeczy ruchome lub wartości niematerialne i prawne, albo została zawarta na okres co najmniej 5 lat, jeżeli jej przedmiotem są podlegające odpisom amortyzacyjnym nieruchomości;
2. umowa leasingu, w przypadku gdy korzystającym jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, została zawarta na czas oznaczony;
3. suma ustalonych opłat w umowie leasingu, o której mowa w pkt 1 lub 2, pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, odpowiada co najmniej wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, a w przypadku zawarcia przez finansującego następnej umowy leasingu środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej będących uprzednio przedmiotem takiej umowy odpowiada co najmniej jego wartości rynkowej z dnia zawarcia następnej umowy leasingu; przepis art. 19 stosuje się odpowiednio.

Przepis art. 23b ust. 2 wskazanej ustawy określa, że jeżeli finansujący w dniu zawarcia umowy leasingu korzysta ze zwolnień w podatku dochodowym przysługujących na podstawie:

1. art. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych,
2. przepisów o specjalnych strefach ekonomicznych,
3. art. 23 i 37 ustawy z dnia 14 czerwca 1991 r. o spółkach z udziałem zagranicznym (Dz. U. z 1997 r. poz. 143, z 1998 r. poz. 1063 oraz z 1999 r., poz. 484 i 1178)

- do umowy tej stosuje się zasady opodatkowania określone w art. 23f?23h.

W związku z powyższym, jeżeli zawarta umowa leasingu spełnia określone w art. 23b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych warunki oraz finansujący w dniu jej zawarcia nie korzysta ze zwolnień wymienionych w art. 23b ust. 2 cytowanej ustawy, to korzystający może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wszelkie poniesione wydatki związane z przedmiotem umowy leasingu.

Przy ocenie możliwości zaliczenia wydatków związanych z umową leasingu operacyjnego do kosztów uzyskania przychodów należy także mieć na uwadze generalną zasadę kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów, o której mowa w przywołanym powyżej art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W tym miejscu należy jednak zwrócić uwagę, że obowiązujące od dnia 1 stycznia 2019 r. przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wprowadziły ograniczenia w zaliczeniu do kosztów podatkowych wydatków na używanie samochodów osobowych, w tym na podstawie umowy leasingu.

Z powyższych względów, należy stwierdzić, że po wykupie i przekazaniu przedmiotowego samochodu na cele osobiste przedsiębiorcy, nie należy korygować kosztów uzyskania przychodów w zakresie zaliczanych do nich w trakcie trwania umowy leasingu operacyjnego opłat oraz wydatków związanych z eksploatacją przedmiotowego samochodu służącego do prowadzonej działalności gospodarczej.

Wykupienie samochodu po zakończeniu umowy leasingu operacyjnego nie wpływa na zasadność zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu uprzednio (do czasu zakończenia umowy) wskazanych opłat, o ile zgodne są z art. 22 ust. 1 w związku z art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując, po wykupie i przekazaniu samochodu na cele prywatne przedsiębiorca nie będzie miał obowiązku korygowania kosztów uzyskania przychodów w zakresie zaliczanych do nich wcześniej opłat związanych z przedmiotem leasingu, poniesionych w trakcie trwania umowy leasingu, kiedy to pojazd ten służył prowadzonej działalności gospodarczej.

Interpretacja indywidualna z 9 kwietnia 2021 r., sygn. 0115-KDIT3.4011.38.2021.3.AWO - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej - pełna treść interpretacji

Redakcja podatki.biz