Sprzedaż mieszkania a PIT. Czym są własne cele mieszkaniowe?

Pytanie podatnika: Czy Wnioskodawca skorzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od dochodów osiągniętych z odpłatnego zbycia nieruchomości, jeżeli przychód uzyskany ze zbycia nieruchomości zostanie wydatkowany na własne cele mieszkaniowe tj. zakup mieszkania we współwłasności z córką położonego na terenie UE (Francja)?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 5 grudnia 2014 r. (data otrzymania 10 grudnia 2014 r.), uzupełnionym 5 lutego 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania dochodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 grudnia 2014 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania dochodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości.

W związku ze stwierdzonymi brakami formalnymi, pismem z 27 stycznia 2015 r. Znak: IBPBII/2/415-1100/14/AK, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano 5 lutego 2015 r.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

W dniu 2 października 2013 r. zmarła matka Wnioskodawcy. W spadku po matce Wnioskodawca otrzymał nieruchomość, którą sprzedał 30 września 2014 r.

We wniosku Wnioskodawca wskazał, że korzystając z możliwości, jaką daje art. 21 ust. 1 pkt 131ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, chciałby część z otrzymanych funduszy przekazać na własne cele mieszkaniowe. Planuje zakup jednego mieszkania w Polsce oraz drugiego na współwłasność z córką we Francji (córka mieszka we Francji.).

Wnioskodawca nadmienił, że w ciągu roku będzie korzystać zarówno z mieszkania w Polsce jak i z mieszkania we Francji. W czasie swoich licznych wizyt u córki będzie bowiem zamieszkiwał w tym mieszkaniu we Francji.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że dokonał korekty swoich planów. Rezygnuje mianowicie z zakupu mieszkania w Polsce. Jedyny zakup, który chce dokonać, to zakup wspólnego domu z córką i jej rodziną na terenie Francji, czyli kraju ich stałego pobytu.
Ponadto Wnioskodawca podał, że:

1. Aktualnie przebywa w mieszkaniu, które posiada we współwłasności z byłym małżonkiem (rozwód nastąpił w 2001 r.). Żadna ze stron nie wystąpiła o podział majątku.
2. Z zakupu mieszkania w Polsce rezygnuje. Początkowo zamierzał nabyć go dla siebie, a współwłasność z byłym małżonkiem uregulować prawnie, jednak komplikacje prawne i czas trwania takiego procesu zniechęciły Wnioskodawcę do takiego rozwiązania.
3. Pozostaje więc jedynie opcja wspólnego zakupu z córką i jej rodziną domu mieszkalnego we Francji. Powodem takiej decyzji jest fakt, że córka jest jedyną bliską rodzina Wnioskodawcy (więcej dzieci nie ma), a zatem jedyną osobą, na której pomoc może liczyć, w Polsce nie ma żadnej rodziny. Czas chorób i starczej niedołężności zbliża się, czas więc na rozwagę i zapewnienie potrzeb w najbliższej przyszłości, co – w opinii Wnioskodawcy – spełnić może tylko córka. Wnioskodawca nie może wymagać od córki przyjazdu do Polski w sytuacji, gdy jej byt i rodzina są we Francji. Podjęli więc decyzję, że to Wnioskodawca zamieszka z nimi. Dopóki Wnioskodawcy siły pozwolą będzie przebywał przemiennie w Polsce i we Francji, ale sądząc po swoim wieku (76 1at) i słabnącym zdrowiu czas ograniczenia swojego pobytu do jednego miejsca jest bliski i będzie to Francja. Wnioskodawca dodaje, że nie posiada żadnej innej własności (domy, działki), nie prowadzi też żadnej działalności gospodarczej, żyje z emerytury aktorskiej, a pieniądze, które chce przeznaczyć na zakup nieruchomości we Francji pochodzą ze sprzedaży nabytego wcześniej spadku po jego matce.

W związku z powyższym zdarzeniem zadano następujące pytanie:

Czy zakup nieruchomości (budynku mieszkalnego) może korzystać ze zwolnienia zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy podatku dochodowym od osób fizycznych?
 
Zdaniem Wnioskodawcy, zakup taki spełnia warunki własnych celów mieszkaniowych. Wnioskodawca uważa, że pieniądze wydatkowane na zakup tej nieruchomości mieszczą się w ramach zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 przywołanej ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) – podlegającym opodatkowaniu źródłem przychodu jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów

-jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonujących zamiany.

W świetle powyższego przepisu każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości stanowi źródło przychodów w rozumieniu tego przepisu, jeżeli zostanie dokonana w określonym czasie, tj. przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.

W przypadku nabycia nieruchomości w drodze spadku pięcioletni termin, o którym mowa powyżej winien być liczony od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło otwarcie spadku czyli śmierć spadkodawcy.

Zgodnie bowiem z art. 924 i 925 ww. ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r. poz. 121) – spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei postanowienie sądu potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia. Istotny zatem dla podatku dochodowego jest dzień otwarcia spadku, czyli data śmierci spadkodawcy.

Odnosząc zatem powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzić należy, że do nabycia przez Wnioskodawcę sprzedanej 30 września 2014 r. nieruchomości doszło 2 października 2013 r. w dacie śmierci matki. Zatem to ta data ma znaczenie dla liczenia okresu 5 lat, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy.

W związku z tym, że zbycia nieruchomości dokonano przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym została nabyta, to sprzedaż ta będzie stanowiła źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c). Przy sprzedaży ww. nieruchomości zastosowanie znajdą przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r. Ustawą z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316 z późn. zm.) zmieniono m.in. zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nowe zasady opodatkowania – zgodnie z art. 14 ustawy zmieniającej – mają zastosowanie do dochodów (poniesionej straty) od 1 stycznia 2009 r.

I tak w myśl art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w ww. brzmieniu – od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy – podstawą obliczenia podatku, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw. Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak...