Sprzedaż mieszkania a PIT. Czym jest cel mieszkaniowy?

Pytanie podatnika: W jaki sposób Wnioskodawca powinien rozliczyć podatek? Czy w sytuacji, gdy całość ze sprzedaży mieszkania Wnioskodawca przeznaczył na częściową spłatę kredytu, może uznać, że całość czyli 145 000,00 zł zostało przeznaczone na cele mieszkaniowe?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 5 lutego 2015 r. (data otrzymania 16 lutego 2015 r.), uzupełnionym 28 kwietnia 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania dochodu uzyskanego ze sprzedaży lokalu mieszkalnego nabytego w spadku – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 lutego 2015 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania dochodu uzyskanego ze sprzedaży lokalu mieszkalnego nabytego w spadku.
W związku z brakami formalnymi, pismem z 17 kwietnia 2015 r. Znak: IBPBII/2/4511-214/15/NG wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano 28 kwietnia 2015 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:
Wnioskodawca nabył spadek po ojcu, który zmarł 19 stycznia 2013 r. Spadek nabyli żona oraz dwoje dzieci (w tym Wnioskodawca) w udziale 1/3 każde z nich.

W skład masy spadkowej wchodził lokal mieszkalny o wartości 120 000,00 zł, prawo wieczystego użytkowania gruntu wraz z garażem o wartości 7 000,00 zł oraz prawo własności gruntu stanowiącego działkę o nr ew. 709 o wartości 100 000,00 zł.

W dniu 26 kwietnia 2014 r. miał miejsce dział spadku. Żaden ze spadkobierców nie został zobowiązany do spłat. W drodze działu spadku Wnioskodawca nabył lokal mieszkalny w całości (spadek po ojcu i zniesienie współwłasności z matką) oraz #189; prawa wieczystego użytkowania gruntu wraz z #189; prawa do posadowionego na tym gruncie garażu. Pozostały udział #189; pozostał przy matce. Natomiast prawo własności gruntu (działki nr ew. 709) przypadło żonie oraz drugiemu dziecku spadkodawcy po #189; każdemu z nich.

Wnioskodawca sprzedał ww. mieszkanie 12 września 2014 r., czyli przed upływem 5 lat przed jego nabyciem. Ze sprzedaży Wnioskodawca uzyskał kwotę 145 000,00 zł, która stanowiła majątek osobisty Wnioskodawcy. Całą kwotę ze sprzedaży mieszkania Wnioskodawca przeznaczył na nadpłatę kredytu mieszkaniowego. Wysokość kredytu w dniu jego częściowej spłaty a więc 24 grudnia 2014 r. wynosiła 268 000,00 zł. Ww. kredyt mieszkaniowy Wnioskodawca wspólnie z małżonkiem (małżonkowie wspólnie widnieją w umowie kredytowej jako kredytobiorcy) zaciągnęli 26 czerwca 2012 r. a więc przed nabyciem w spadku mieszkania przez Wnioskodawcę. Z umowy kredytowej wynika wprost, że celem kredytu jest nabycie nieruchomości oraz remont lokalu. Środki uzyskane z kredytu zostały przeznaczone na zakup przez Wnioskodawcę i jego małżonka lokalu mieszkalnego oraz przeprowadzenie remontu. Do zakupionego mieszkania (opłaconego kredytem) przysługuje Wnioskodawcy prawo własności w udziale #189;, druga część przysługuje małżonkowi, w lokalu tym Wnioskodawca mieszka wspólnie z małżonkiem. Wnioskodawca jest osobą pozostającą w związku małżeńskim od 4 sierpnia 2007 r. i nie posiada z małżonkiem rozdzielności majątkowej. Nieruchomość została nabyta po zawarciu związku małżeńskiego.

W związku z powyższym stanem faktycznym zadano następujące pytania:

1. W jaki sposób Wnioskodawca powinien rozliczyć podatek?
2. Czy w sytuacji, gdy całość ze sprzedaży mieszkania Wnioskodawca przeznaczył na częściową spłatę kredytu, może uznać, że całość czyli 145 000,00 zł zostało przeznaczone na cele mieszkaniowe?
3. Czy też może za cele mieszkaniowe Wnioskodawca mógł uznać jedynie 123 000,00 zł czyli połowę kredytu mieszkaniowego, a od reszty tj. 22 000,00 zł Wnioskodawca powinien uiścić podatek w wysokości 19%?
4. Czy też podatek Wnioskodawca powinien rozliczyć w jeszcze jakiś inny sposób od całości 145 000,00 zł?

Zdaniem Wnioskodawcy – mimo tego, że pieniądze uzyskane ze sprzedaży mieszkania wchodziły w skład majątku osobistego Wnioskodawcy z tytułu sprzedaży mieszkania uzyskanego w drodze dziedziczenia po ojcu, to przeznaczając całość kwoty ze sprzedaży na częściową spłatę wspólnego kredytu hipotecznego (Wnioskodawcy i jego małżonka) Wnioskodawca nie powinien płacić podatku. Wnioskodawca pieniądze ze sprzedaży mieszkania w 100% przeznaczył na cele mieszkaniowe. Wnioskodawca nie posiada z małżonkiem rozdzielności majątkowej. Bank traktuje ich zobowiązania jako wspólne, nie dzieląc go na część Wnioskodawcy i jego małżonka. I tak też potraktował częściową spłatę kredytu w wysokości 145 000,00 zł.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) – źródłem przychodu jest – z zastrzeżeniem ust. 2 – odpłatne zbycie m.in.:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

–jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie lub wybudowanie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a przychód uzyskany z odpłatnego zbycia w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Wobec powyższego przepisu należy wyjaśnić, że w przypadku sprzedaży lokalu mieszkalnego decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu przychodu ma moment i sposób nabycia lokalu.

W myśl art. 924 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.) – spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Stosownie do art. 926 § 1 Kodeksu cywilnego – powołanie do spadku, czyli przekazanie w spadku majątku, wynika z ustawy albo z testamentu, jednakże dniem nabycia spadku przez spadkobiercę jest zawsze data śmierci spadkodawcy. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia. Istotny zatem dla podatku dochodowego jest dzień otwarcia spadku, czyli data śmierci spadkodawcy. W omawianej sprawie nabycie przez Wnioskodawcę spadku nastąpiło zatem w dniu śmierci ojca, tj. 19 stycznia 2013 r.

Z instytucją działu spadku mamy natomiast do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom stosownie do wielkości ich udziałów, przechodzą na nich. Ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadły poszczególnym spadkobiercom. Tak więc na skutek działu spadku następuje „konkretyzacja” składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Natomiast celem postępowania o zniesienie współwłasności w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności. Zgodnie z art. 195 Kodeksu cywilnego – współwłasność jest instytucją prawa cywilnego polegającą na tym, że własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom. Współwłaścicielom przysługują części wspólnego prawa własności (tzw. udziały), którymi mogą swobodnie rozporządzać. Dopóki więc istnieje współwłasność można mówić tylko o istnieniu udziałów w tym prawie, o ich nabywaniu i zbywaniu, nigdy o prawie do części rzeczy, o jej zbywaniu bądź nabywaniu w częściach. Współwłaściciele mają swoje udziały w prawie, ale nie w rzeczy. Zgodnie z art. 210 i nast. Kodeksu cywilnego – każdy ze współwłaścicieli w każdym czasie może domagać się zniesienia współwłasności.

Dział spadku i zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy wyłączn...