Sprowadzenie samochodu z zagranicy a podatek akcyzowy

Z uzasadnienia: Organy ocenią, czy podane przez Skarżącego przyczyny wpływające na wartość ceny zakupu samochodu na terenie Niemiec uzasadniały rozbieżność z ceną na rynku krajowym. Dopiero w przypadku uznania przy takiej ocenie, że cena transakcyjna bez uzasadnionej przyczyny odbiegała znacząco od wartości rynkowej, organ będzie mógł dokonać obliczenia podstawy opodatkowania zgodnie z art. art. 104 ust. 8, ust. 9, ust. 10 i ust. 11 u.p.a. uwzględniając również kwestię specyficznej eksploatacji samochodu.

SENTENCJA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Leszek Kobylski, Sędziowie Sędzia WSA Cezary Kosterna (sprawozdawca), Sędzia WSA Renata Nawrot, Protokolant Referent stażysta Magdalena Krawczyk, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 października 2015 r. sprawy ze skargi M. S. na decyzję Dyrektora Izby Celnej w W. z dnia [...] października 2014 r. nr [...] w przedmiocie określenia zobowiązania w podatku akcyzowym 1) uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Naczelnika Urzędu Celnego w R. z [...] czerwca 2014 r. nr [...]; 2) zasądza od Dyrektora Izby Celnej w W. na rzecz skarżącego M. S. kwotę [...] ([...]) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

UZASADNIENIE

1. Zaskarżoną decyzją z [...] października 2014 r. Dyrektor Izby Celnej w [...] utrzymał w mocy decyzję Naczelnika Urzędu Celnego w [...] z dnia [...] czerwca 2014 r. określającą M. S. (dalej: "skarżący", "podatnik") zobowiązanie podatkowe w podatku akcyzowym z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego samochodu osobowego marki [...] nr VIN: [...], pojemność silnika [...]cm3, rok produkcji [...], w kwocie [...] zł.

W uzasadnieniu organ odwoławczy przedstawił przebieg postępowania przed organem I instancji i wskazał, że skarżący w dniu [...] maja 2009 r. zakupił we [...] pojazd marki [...] za kwotę [...] euro. Następnie w dniu [...] lipca 2009 r. złożył w Urzędzie Celnym w [...] deklarację uproszczoną nabycia wewnątrzwspólnotowego z tytułu przemieszczenia ww. samochodu osobowego z terytorium państwa członkowskiego na terytorium kraju. W złożonej deklaracji Podatnik zadeklarował podstawę opodatkowania akcyzą w kwocie [...] zł oraz obliczył i wykazał kwotę podatku akcyzowego według stawki 18,6%, w wysokości [...] zł. Dołączył opinię rzeczoznawcy wraz z dokumentacją fotograficzną. W opinii tej rzeczoznawca wycenił wartość brutto samochodu, uwzględniając jego uszkodzenia na kwotę [...] zł.

W ramach czynności sprawdzających Naczelnik Urzędu Celnego stwierdził, iż wysokość podstawy opodatkowania ww. samochodu osobowego znacznie odbiega od jego średniej wartości rynkowej i wezwał Podatnika do zmiany wysokości podstawy opodatkowania (skorygowania złożonej deklaracji) lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie tej wysokości w kwocie znacznie odbiegającej od średniej wartości rynkowej pojazdu. Przedmiotowe wezwanie zostało doręczone Podatnikowi w dniu [...] lipca 2009 r. i pozostało bez odpowiedzi.

W wyniku tego postępowania podatkowego Naczelnik Urzędu Celnego decyzją z [...] czerwca 2014 r. określił zobowiązanie podatkowe w podatku akcyzowym z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego ww. samochodu osobowego w kwocie [...] zł.

W uzasadnieniu decyzji organ podatkowy I instancji po przedstawieniu przebiegu postępowania, przytoczył przepisy prawa podatkowego regulujące zasady opodatkowania podatkiem akcyzowym samochodów osobowych nabywanych wewnątrzwspólnotowo i wyjaśnił, iż do obliczenia wysokości podstawy opodatkowania nabytego wewnątrzwspólnotowo samochodu osobowego wziął pod uwagę dostarczoną przez skarżącego opinię rzeczoznawcy. Jednak nie zaakceptował wszystkich uwzględnionych przez rzeczoznawcę korekt zmniejszających cenę wyjściową.

W szczególności organ nie uwzględnił przyjętych przez rzeczoznawcę korekt zmniejszających dla wyliczenia wartości samochodu nieuszkodzonego:
- z tytułu aktualności badań technicznych ([...] zł),
- szczególny charakter eksploatacji ([...] zł),
- regionalnej sytuacji rynkowej ([...] zł),
- importu prywatnego ([...] zł),

Organ uzasadnił zakwestionowanie korekt ze względu na brak jakiegokolwiek uprawdopodobnienia ich zastosowania oraz brak w dokumentacji pojazdu jakichkolwiek przesłanek potwierdzających możliwość zastosowania odrzuconych korekt.

Organ I instancji określając wartość pojazdu oparł swoje ustalenia na elektronicznej wersji katalogu Eurotax Informator Rynkowy Samochody Osobowe – wydawnictwo EurotaxGlass Polska sp. z o.o. – CARWERT. Rzeczoznawca dokonał wyceny metodą zredukowanego kosztu naprawy w oparciu o szacunkowy koszt naprawy i określił ubytek pojazdu po naprawie na kwotę [...] zł. Od podstawowej ceny przyjętej z katalogu organ odjął szacunkowy koszt naprawy otrzymując średnią wartość rynkową brutto w kwocie [...] zł ([...] zł – [...] zł) i tym samym podstawę opodatkowania akcyzą w kwocie [...] zł.

2. Skarżący pismem z [...] czerwca 2014 r. złożył odwołanie od powyższej decyzji. Zarzucając naruszenie art. 122 ustawy - Ordynacja podatkowa poprzez niepodjęcie działań przez organ podatkowy celem ustalenia rzeczywistego stanu faktycznego w przedmiotowej sprawie wniósł o uchylenie decyzji, umorzenie postępowania w sprawie oraz odstąpienie od podwyższenia podstawy opodatkowania przedmiotowego pojazdu.

W uzasadnieniu odwołania skarżący podkreślił, że nie uwzględnienie korekt jest ingerencją w dokument wygenerowany przez biegłego sądowego, który w swoich działaniach jest niezależny i dowód w postaci opinii biegłego może być dopuszczony do postępowania tylko i wyłącznie w całości, natomiast wybiórcze uwzględnienie korekt jest zwyczajnie niezgodne z prawem, gdyż narusza istotę dokumentu urzędowego jakim jest opinia biegłego-rzeczoznawcy. Zwrócił również uwagę na zwłokę w działaniu organu podatkowego, bowiem, po niespełna 5 latach od dostawy wewnątrzwspólnotowej, dokonuje weryfikacji oraz znacznie zawyża wartość pojazdu zakupionego przez podatnika, naliczając mu nie tylko znacznie podwyższony podatek akcyzowy, ale i narażając na odsetki ustawowe, pomimo faktu przedstawienia przez ww. organ wątpliwości w lipcu 2009 r.

3. Dyrektor Izby Celnej w [...] rozpatrując odwołanie dokonał ponownej oceny materiału dowodowego. Przedstawiając podstawy prawne rozstrzygnięcia stwierdził, że zgodnie z art. 104 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2014r. poz. 752, dalej: u.p.a). podstawę opodatkowania z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego samochodu stanowi kwota, jaką podatnik jest obowiązany zapłacić za samochód osobowy, z tym że w przypadku, o którym mowa w art. 101 ust. 2 pkt 3 podstawą opodatkowania jest średnia wartość rynkowa samochodu pomniejszona o kwotę podatku od towarów i usług oraz o kwotę akcyzy. Ponadto zgodnie z art. 104 ust. 8 i ust. 9 u.p.a., jeżeli wysokość podstawy opodatkowania w przypadku czynności, o których mowa w art. 100 ust. 1 pkt 2 i 3 oraz ust. 2 u.p.a. bez uzasadnionej przyczyny znacznie odbiega od średniej wartości rynkowej, organ podatkowy po wezwaniu podatnika do wskazania przyczyn tej rozbieżności może określić wysokość podstawy opodatkowania i podatku. Organ odwoławczy wskazał, że przedłożona przez skarżącą dokumentacja podlega ocenie tak jak każdy inny dowód, tym samym organy podatkowe nie musza korzystać w opinii biegłych, a ustalenie wysokości podstawy opodatkowania może być dokonane przy pomocy każdego zgodnego z prawem środka dowodowego, w tym z informacji o notowaniach dostępnych w bazach takich jak Eurotax.

W ocenie Dyrektora Izby Celnej w [...], dla ustalenia średniej wartości rynkowej pojazdu najbardziej właściwa jest więc metoda stopnia uszkodzenia, a nie metoda kosztu naprawy. Metoda kosztu naprawy nie koreluje bowiem z definicją średniej wartości rynkowej i odnosi się do niepewnych elementów mogących wystąpić w przyszłości lub w różnych częściach kraju (zakup części i koszty robocizny uzależnione od regionu lub warsztatu samochodowego). W sprawie organ odwoławczy, do wyceny pojazdu nabytego przez Podatnika, dla celów podatkowych zastosował metodę stopnia uszkodzenia pojazdu ponieważ metoda kosztu naprawy nie mogła być zastosowana z uwagi na uwzględnienie niepewnych kosztów związanych z naprawą samochodu (koszty robocizny i części). Organ odwoławczy nie może uznać takich kosztów za powodujące pogorszenie stanu technicznego pojazdu, bowiem różnią się one w zależności od wykonywania naprawy we własnym zakresie bądź przez wyspecjalizowaną stację serwisową.

Ustalając wartość rynkową przedmiotowego samochodu Dyrektor Izby Celnej w [...] uwzględnił takie czynniki jak marka samochodu, model, rocznik, wyposażenie i stan techniczny, posługując się przy tym danymi zawartymi w przedstawionej przez Podatnika opinii rzeczoznawcy. Organ odwoławczy oparł się na wskazanej przez rzeczoznawcę wartości bazowej brutto pojazdu ([...]zł) oraz przyjętych przez niego korektach za wyposażenie dodatkowe, pierwszą rejestrację, ogumienie, stan utrzymania i dbałość o pojazd oraz korektę ze względu na liczbę właścicieli. Nie znalazł natomiast uzasadnienia dla zastosowanych przez rzeczoznawcę korekt ze względu na: aktualność badań technicznych, szczególny charakter eksploatacji, regionalną sytuację rynkową, import prywatny oraz zastosowanie w metodzie stopnia uszkodzenia współczynnika zbywalności pojazdu.

Brak podstaw do przyjęcia korekty ze względu na aktualność badań technicznych, tj. brak dopuszczenia do ruchu wynika, zdaniem organu, z faktu, iż oceniany samochód, zgodnie z zgromadzonym materiałem dowodowym, był uszkodzony i wymagał napraw, a zatem w stanie technicznym, w jakim został nabyty, nie może (nie powinien) mieć aktualnych badań technicznych. Organ odwoławczy uwzględnił korekty z tytułu uszkodzenia pojazdu ze względu na konieczność dokonania napraw, które doprowadzą przedmiotowy pojazd do stanu, który odpowiadać będzie co najmniej stanowi pojazdu tego samego modelu, rocznika oraz, o ile to możliwe, o przybliżonym stanie technicznym. Zatem przeprowadzenie okresowych badań technicznych dopuszczenia pojazdu do ruchu, po przeprowadzeniu napraw, o których mowa w załączonej opinii, zapewniających uzyskanie wymaganej sprawności, nie będzie wiązało się z dodatkowymi kosztami.

Organ odwoławczy nie zastosował również ujemnej korekty wartości pojazdu ze względu na szczególny charakter eksploatacji. W myśl ww. Instrukcji nr 1/2005 SRTSiRD, przedmiotową korektę stosuje się w przypadku używania pojazdu w nietypowych warunkach, jak też w nietypowy sposób, np.: do nauki jazdy, do jazd sportowych i testowych, samochodu osobowego do celów zarobkowych, w przypadku częstej jazdy z przyczepą, itp. Z żadnego przedłożonego przez Podatnika dokumentu (faktury sprzedaży, dowodu rejestracyjnego) nie wynika, aby pojazd wykorzystywany był w szczególny (niestandardowy) sposób, który mógłby wpłynąć na jego ponadprzeciętn...